Tình trạng hôn nhân trầm trọng, mục đích hôn nhân không đạt được là gì?

1. Tình trạng hôn nhân trầm trọng, mục đích hôn nhân không đạt được quy định thế nào?

Câu hỏi:

Tôi đã đăng ký kết hôn được gần 4 năm nay. Nhưng vợ tôi hiện đang học tập và sinh sống ở nước ngoài và có ý định ở lại định cư bên đó không muốn quay lại Việt Nam. Mà tôi thì không muốn định cư ở nước ngoài. Như vậy tôi tự thấy mục đích hôn nhân của chúng tôi không đạt được. Vậy tôi có quyền đơn phương ly hôn được không? và việc xác định tình trạng hôn nhân trầm trọng như thế nào xin luật sư tư vấn giúp.

Trả lời:

Chào anh! Cảm ơn anh đã tin tưởng và gửi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, Đối với yêu cầu hỗ trợ của anh chúng tôi tư vấn như sau:

- Về quyền ly hôn đơn phương

Căn cứ theo Điều 56. Ly hôn theo yêu cầu của một bên - Luật hôn nhân và gia đình 2014 quy định: 

"1. Khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.

..."

Như vậy, khi xét thấy tình trạng hôn nhân trầm trọng, mục đích của hôn nhân không thể đạt được thì anh có thể sử dụng mẫu đơn xin ly hôn để hoàn thiện hồ sơ kèm giấy tờ liên quan gửi đến tòa án có thẩm quyền để giải quyết ly hôn đơn phương.

- Xác định tình trạng hôn nhân trầm trọng, mục đích hôn nhân không đạt được

Việc xem xét như thế nào là tình trạng hôn nhân ở mức trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích hôn nhân không đạt được thì từ khi Luật hôn nhân và gia đình 2014 có hiệu lực thi hành và các văn bản hướng dẫn cũng không có quy định cụ thể về vấn đề này. 

Tại điều 8 Nghị quyết số 02/2000/NQ-HĐTP hướng dẫn một số nội dung Luật hôn nhân và gia đình 2000 đã đưa ra hướng dẫn khá chi tiết về vấn đề này. Tuy quy định này đã hết hiệu lực thi hành nhưng vẫn được sử dụng với tính chất định hướng trong thực tiễn xét xử. Theo đó, dựa trên hướng dẫn này kết hợp với các chứng cứ mà các bên cung cấp, Hội đồng xét xử sẽ phải nhận định và đánh giá mức độ trầm trọng của hôn nhân làm cơ sở xin ly hôn theo yêu cầu của các bên.  Cụ thể như sau: 

"...a.1. Được coi là tình trạng của vợ chồng trầm trọng khi:

- Vợ, chồng không thương yêu, quý trọng, chăm sóc, giúp đỡ nhau như người nào chỉ biết bổn phận người đó, bỏ mặc người vợ hoặc người chồng muốn sống ra sao thì sống, đã được bà con thân thích của họ hoặc cơ quan, tổ chức, nhắc nhở, hoà giải nhiều lần.

- Vợ hoặc chồng luôn có hành vi ngược đãi, hành hạ nhau, như thường xuyên đánh đập, hoặc có hành vi khác xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm và uy tín của nhau, đã được bà con thân thích của họ hoặc cơ quan, tổ chức, đoàn thể nhắc nhở, hoà giải nhiều lần.

- Vợ chồng không chung thuỷ với nhau như có quan hệ ngoại tình, đã được người vợ hoặc người chồng hoặc bà con thân thích của họ hoặc cơ quan, tổ chức, nhắc nhở, khuyên bảo nhưng vẫn tiếp tục có quan hệ ngoại tình;

a.2. Để có cơ sở nhận định đời sống chung của vợ chồng không thể kéo dài được, thì phải căn cứ vào tình trạng hiện tại của vợ chồng đã đến mức trầm trọng như hướng dẫn tại điểm a.1 mục 8 này. Nếu thực tế cho thấy đã được nhắc nhở, hoà giải nhiều lần, nhưng vẫn tiếp tục có quan hệ ngoại tình hoặc vẫn tiếp tục sống ly thân, bỏ mặc nhau hoặc vẫn tiếp tục có hành vi ngược đãi hành hạ, xúc phạm nhau, thì có căn cứ để nhận định rằng đời sống chung của vợ chồng không thể kéo dài được.

a.3. Mục đích của hôn nhân không đạt được là không có tình nghĩa vợ chồng; không bình đẳng về nghĩa vụ và quyền giữa vợ, chồng; không tôn trọng danh dự, nhân phẩm, uy tín của vợ, chồng; không tôn trọng quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của vợ, chồng; không giúp đỡ, tạo điều kiện cho nhau phát triển mọi mặt ..."

---

2. Căn cứ giải quyết ly hôn quy định thế nào?

Câu hỏi:

Tôi đã lấy chồng và sống chung với nhà chồng 5 năm, trong thời gian sống chúng tôi không có con. Trong thời gian 5 năm đó chúng tôi bất đồng trong quan điểm rồi tôi bỏ anh ấy đi làm xa 1 năm rưỡi, xa gia đình. Trong thời gian 1 năm trở lại đây tôi đã quen 1 người đàn ông khác và chúng tôi đã ở với nhau như vợ chồng rồi tôi có bầu. Tôi đã điện thoại về nhà bố mẹ ruột của tôi kể chuyện sảy ra 1 năm đó và chuyện người đàn ông đó bỏ tôi mà đi. Rồi gia đình tôi gọi tôi về.

Hiện tại tôi đang sống ở gia đình ruột của tôi chứ không phải gia đình của chồng tôi. Tôi đã đưa chuyện này ra nói với gia đình bên chồng tôi và nói quan điểm là ly dị với chồng hiện tại. Nhưng gia đình bên chồng tôi chấp nhận tôi về ở lại nhưng vì tôi nghĩ con trong bụng tôi không phải của chồng tôi nên tôi quyết định ly dị để tôi được chuyển khẩu về gia đình tôi để tôi chăm sóc con tôi. Vậy xin hỏi luật sư ạ, tôi phải đưa ra lý do gì để gia đình bên chồng tôi đồng ý ly dị ah? Tôi xin cảm ơn.

Trả lời:

Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến công ty Luật Minh Gia. Đối với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Trong trường hợp này, do bất đồng quan điểm mà 2 vợ chồng bạn đã ly thân, bạn đã có hành vi quan hệ với một người đàn ôn khác đồng thời có thai. Tuy vậy, gia đình chồng vẫn không muốn vợ chồng bạn ly hôn.

Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về các căn cứ ly hôn khi một bên hoặc cả hai bên muốn chấm dứt quan hệ hôn nhân như sau:

“Điều 55. Thuận tình ly hôn

Trong trường hợp vợ chồng cùng yêu cầu ly hôn, nếu xét thấy hai bên thật sự tự nguyện ly hôn và đã thỏa thuận về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con trên cơ sở bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án công nhận thuận tình ly hôn; nếu không thỏa thuận được hoặc có thỏa thuận nhưng không bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ và con thì Tòa án giải quyết việc ly hôn.”

“Điều 56. Ly hôn theo yêu cầu của một bên

1. Khi vợ hoặc chồng yêu cầu ly hôn mà hòa giải tại Tòa án không thành thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình hoặc vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.

...”

Căn cứ ly hôn dựa vào tình hôn nhân trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được, các hành vi vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ chồng. Ly hôn là phương án lựa chọn cuối cùng khi những mâu thuẫn giữa vợ chồng trở nên trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích hôn nhân không đạt được. Nếu mâu thuẫn chưa đến mức nghiêm trọng thì bạn nên cố gắng dung hòa cuộc sống và cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định của mình.