Có được phép yêu cầu người lao động đặt tiền để đảm bảo việc thực hiện HĐLĐ?

Về trường hợp cá nhân tôi: Khi được tuyển dụng vào công ty, theo quy chế tuyển dụng của công ty, đối với người lao động gián tiếp (Bộ phận văn phòng) phải đóng góp 5 triệu đồng để gắn trách nhiệm, nghĩa vụ về vật chất! Sau khi ký hợp đồng vào năm 2013, tôi đã hoàn thành nghĩa vụ đóng 5 triệu đó. Đến năm 2016, tôi đơn phương chấm dứt hợp đồng trái luật (không báo trước 45 ngày), đã tiến hành đền bù theo luật và đã có quyết định chấm dứt HĐLĐ từ công ty, nay tôi làm đơn xin lấy lại 5 triệu đó thì bên công ty căn cứ quy chế công ty là phải chấm dứt hợp đồng lao động đúng luật mới có quyền đòi lại 5 triệu đó! Kính mong công ty luật minh gia tư vấn giúp tôi để tôi đòi lại được số tiền đó! Xin chân thành càm ơn! Trân trọng!

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi yêu cầu tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia. Trường hợp của bạn chúng tôi có quan điểm tư vấn như sau: 

Bộ luật Lao động 2012  có quy định:

"Điều 20. Những hành vi người sử dụng lao động không được làm khi giao kết, thực hiện hợp đồng lao động

1. Giữ bản chính giấy tờ tuỳ thân, văn bằng, chứng chỉ của người lao động.

2. Yêu cầu người lao động phải thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động."

Theo quy định trên, trường hợp của bạn, công ty yêu cầu bạn phải đóng góp 5 triệu đồng để gắn trách nhiệm, nghĩa vụ về vật chất khi ký kết hợp đồng lao động cũng được xem xét số tiền đó là để bảo đảm thực hiện hợp đồng lao động giữa hai bên. Do vậy, việc công ty bạn yêu cầu như vậy là trái với quy định của pháp luật hiện hành.

Với hành vi vi phạm đó, sẽ bị xử phạt theo quy định tại Điều 5 Nghị định 88/2015/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 95/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội và đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng:

"Điều 5. Vi phạm quy định về giao kết hợp đồng lao động 

2. Phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 25.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động có một trong các hành vi sau đây: 
...
b) Buộc người lao động thực hiện biện pháp bảo đảm bằng tiền hoặc tài sản khác cho việc thực hiện hợp đồng lao động; 
...
3. Biện pháp khắc phục hậu quả: 
...
b) Buộc trả lại số tiền hoặc tài sản đã giữ của người lao động cộng với khoản tiền lãi của số tiền đã giữ của người lao động tính theo mức lãi suất tiền gửi không kỳ hạn cao nhất của các ngân hàng thương mại nhà nước công bố tại thời điểm xử phạt đối với hành vi vi phạm quy định tại Điểm b Khoản 2 Điều này.”

Tuy nhiên, theo quy định tại điểm a Khoản 1 Điều 6 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012 thì trường hợp này đã hết thời hiệu xử phạt hành chính (thời hiệu xử phạt vi phạm hành chính là 01 năm kể từ ngày chấm dứt hành vi vi phạm). Do vậy, người có thẩm quyền xử phạt (Chánh Thanh tra Sở Lao động - Thương binh và Xã hội - Khoản 2 Điều 37 Nghị định  95/2013/NĐ-CP) sẽ không còn thời hiệu để ra quyết định xử phạt công ty. Đối với biện pháp khắc phục hậu quả thì công ty bạn vẫn phải thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả (vì đối với biện pháp khắc phục hậu quả không áp dụng thời hiệu - Khoản 2 Điều 65 Luật xử lý vi phạm hành chính 2012).

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng !
CV tư vấn: Tiến Anh - Luật Minh Gia