Hỏi đáp về vấn đề bồi thường chi phí đào tạo khi mới hoàn thành một phần khóa học.

Nội dung tư vấn: Kính chào luật sư! Tôi có thắc mắc về việc bồi thường chi phí đào tạo. Tháng 7 vừa qua tôi vừa kí hợp đồng với một công ty giáo dục hoạt động dạy toán trí tuệ, tôi nộp đơn vào làm và kí hợp đồng không lâu sau đó. Tôi không có thời gian thử việc, tôi chỉ vào 1, 2 buổi trợ giảng và dạy toán tiếng việt gia sư (chưa được đứng lớp dạy toán trí tuệ). Sau 1, 2 ngày thì bên trung tâm thuyết phục tôi tiến hành kí hợp đồng để kịp thời gian báo cáo để đào tạo vì thiếu giáo viên trầm trọng. Trong quá trình làm việc phía công ty dồn dập công việc rất nhiều cho tôi, ngoài giờ làm 8 tiếng 1 ngày, tôi phải mang việc về nhà và làm đến hơn 1 sáng hôm sau. Chịu đựng hơn 1 tháng thì sức khỏe không cho phép, tôi có nộp đơn nghỉ việc đến nay là 13 ngày và bên phía công ty đề cập đến việc bồi thường, theo tôi được biết chương trình tôi tham gia là tổng cộng có 13 cấp độ với chi phí 12 triệu đồng nhưng tôi chỉ mới học được 2 cấp độ. Vậy tôi phải làm sao? Rất mong sự phản hồi của Luật sư! Chân thành cảm ơn!

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến Công ty Luật Minh Gia. Với vấn đề của bạn, chúng tôi xin đưa ra tư vấn như sau:

Thứ nhất, về việc chấm dứt hợp đồng lao động.

Theo thông tin bạn cung cấp, tháng 7 vừa qua, bạn có ký hợp đồng với một công ty giáo dục hoạt động dạy toán trí tuệ. Hiện tại, do khối lượng công việc quá lớn và sức khỏe không cho phép nên bạn đã làm đơn xin nghỉ việc.

Điều 37 Bộ luật Lao động 2012 quy định:

“1. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trước thời hạn trong những trường hợp sau đây:

a) Không được bố trí theo đúng công việc, địa điểm làm việc hoặc không được bảo đảm điều kiện làm việc đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động;

b) Không được trả lương đầy đủ hoặc trả lương không đúng thời hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng lao động;

c) Bị ngược đãi, quấy rối tình dục, cưỡng bức lao động;

d) Bản thân hoặc gia đình có hoàn cảnh khó khăn không thể tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động;

đ) Được bầu làm nhiệm vụ chuyên trách ở cơ quan dân cử hoặc được bổ nhiệm giữ chức vụ trong bộ máy nhà nước;

e) Lao động nữ mang thai phải nghỉ việc theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền;

g) Người lao động bị ốm đau, tai nạn đã điều trị 90 ngày liên tục đối với người làm việc theo hợp đồng lao động xác định thời hạn và một phần tư thời hạn hợp đồng đối với người làm việc theo hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng mà khả năng lao động chưa được hồi phục.

2. Khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động theo quy định tại khoản 1 Điều này, người lao động phải báo cho người sử dụng lao động biết trước:

a) Ít nhất 3 ngày làm việc đối với các trường hợp quy định tại các điểm a, b, c và g khoản 1 Điều này;

b) Ít nhất 30 ngày nếu là hợp đồng lao động xác định thời hạn; ít nhất 03 ngày làm việc nếu là hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng đối với các trường hợp quy định tại điểm d và điểm đ khoản 1 Điều này;

c) Đối với trường hợp quy định tại điểm e khoản 1 Điều này thời hạn báo trước cho người sử dụng lao động được thực hiện theo thời hạn quy định tại Điều 156 của Bộ luật này.

3. Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, nhưng phải báo cho người sử dụng lao động biết trước ít nhất 45 ngày, trừ trường hợp quy định tại Điều 156 của Bộ luật này.”

Do bạn không thông tin về loại hợp đồng ký kết với trung tâm nên trường hợp nghỉ việc của bạn sẽ được xem xét như sau:

- Nếu bạn và trung tâm ký hợp đồng xác định thời hạn, khi đơn phương xin nghỉ việc bạn cần đảm bảo lý do báo trước theo Khoản 1 và thời gian báo trước theo Khoản 2 Điều trên để chấm dứt đúng luật;

- Nếu bạn và trung tâm ký kết hợp đồng lao động không xác định thời hạn, khi muốn đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động đúng luật, bạn cần báo trước cho trung tâm ít nhất 45 ngày trước khi nghỉ việc;

- Trường hợp bạn báo với trung tâm xin nghỉ và trung tâm đồng ý sẽ thuộc trường hợp hai bên thỏa thuận chấm dứt hợp đồng, bạn có quyền nghỉ việc ngay khi công ty đồng ý.

Ngoài trường hợp kể trên, việc bạn xin nghỉ và muốn chấm dứt hợp đồng lao động sẽ là trái quy định pháp luật. Khi đơn phương chấm dứt HĐLĐ trái pháp luật bạn có trách nhiệm theo quy định tại Đều 43 Bộ luật lao động:

"1. Không được trợ cấp thôi việc và phải bồi thường cho người sử dụng lao động nửa tháng tiền lương theo hợp đồng lao động.

2. Nếu vi phạm quy định về thời hạn báo trước thì phải bồi thường cho người sử dụng lao động một khoản tiền tương ứng với tiền lương của người lao động trong những ngày không báo trước.

3. Phải hoàn trả chi phí đào tạo cho người sử dụng lao động theo quy định tại Điều 62 của Bộ luật này".

Thứ hai, đối với việc hoàn trả chi phí đào tạo.

Khoản 3 Điều 43 Bộ luật Lao động 2012 quy định về Nghĩa vụ của người lao động khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật:

“3. Phải hoàn trả chi phí đào tạo cho người sử dụng lao động theo quy định tại Điều 62 của Bộ luật này.”

Như vậy, việc hoàn trả chi phí đào tạo được đặt ra trong trường hợp bạn đơn phương chấm dứt hợp đồng trái luật, chi phí này bao gồm “các khoản chi có chứng từ hợp lệ về chi phí trả cho người dạy, tài liệu học tập, trường, lớp, máy, thiết bị, vật liệu thực hành, các chi phí khác hỗ trợ cho người học và tiền lương, tiền đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho người học trong thời gian đi học. Trường hợp người lao động được gửi đi đào tạo ở nước ngoài thì chi phí đào tạo còn bao gồm chi phí đi lại, chi phí sinh hoạt trong thời gian ở nước ngoài.” (Khoản 3 Điều 62 Bộ luật lao động 2012).

Do đó, chi phí đào tạo cần căn cứ vào các chứng từ hợp lệ về chi phí trả cho người dạy, tài liệu học tập.... Đối với trường hợp của bạn cần làm rõ những chi phí mà công ty đã chi trả gồm những gì, mặc dù bạn chưa hoàn thành khóa học nhưng nếu như công ty đã phải chi trả toàn bộ chi phí cho cả khóa học thì bạn sẽ phải hoàn trả toàn bộ chi phí đó. Trường hợp công ty mới chỉ chi trả một phần chi phí cho khóa học thì bạn chỉ phải hoàn trả những khoản chi phí mà công ty đã bỏ ra căn cứ theo các chứng từ hợp lệ.

Trân trọng!

Phòng Luật sư tư vấn lao động – Công ty Luật Minh Gia.