Chế độ thai sản với lao động nữ được quy định như thế nào?

Nội dung tư vấn: Chào luật sư, cho em hỏi em có thắc mắc muốn công ty tư vấn giúp em về điều kiện và mức hưởng chế độ thai sản khi đã đóng bảo hiểm gần 3 năm và chấm dứt hợp đồng lao động với ạ. Em vào làm cho công ty được gần 3 năm thì giờ e có bầu 2 tháng. Em đã đóng bảo hiểm được gần 3 năm nay. Nhưng thời gian này em mệt quá ko đi làm được, em muốn làm đơn xin nghỉ việc. Thế cho em hỏi trường hợp của em có được hưởng chế độ thai sản không ạ? Quy định về hưởng chế độ thai sản thế nào? Mong luật sư tư vấn.  Em cảm ơn nhiều ạ--

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến công ty luật Minh Gia, với câu hỏi của bạn, chúng tôi xin tư vấn như sau:

Thứ nhất về điều kiện hưởng chế độ thai sản của bạn

Căn cứ Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014:

“Điều 31. Điều kiện hưởng chế độ thai sản

1. Người lao động được hưởng chế độ thai sản khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Lao động nữ mang thai;

b) Lao động nữ sinh con;

c) Lao động nữ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ;

d) Người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi;

đ) Lao động nữ đặt vòng tránh thai, người lao động thực hiện biện pháp triệt sản;

e) Lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội có vợ sinh con.

2. Người lao động quy định tại các điểm b, c và d khoản 1 Điều này phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 06 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi.

3. Người lao động quy định tại điểm b khoản 1 Điều này đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo chỉ định của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền thì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 03 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con.

4. Người lao động đủ điều kiện quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này mà chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc trước thời điểm sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì vẫn được hưởng chế độ thai sản theo quy định tại các Điều 34, 36, 38 và khoản 1 Điều 39 của Luật này.”

Như vậy, để được hưởng chế độ thai sản với lao động nữ mang thai và sinh con thì theo quy định tại Điều 31 Luật bảo hiểm xã hội 2014, bạn cần phải đóng bảo hiểm thai sản từ 6 tháng trở lên trong vòng 12 tháng trước khi sinh. Vì bạn không đề cập đến ngày dự sinh của mình nên ví dụ ngày 1/12/2019 bạn sinh thì bạn sẽ được hưởng chế độ thai sản nếu trong khoảng thời gian từ ngày 1/12/2018 đến 1/12/2019 bạn đóng đủ bảo hiểm từ 6 tháng trở lên. Trường hợp bạn mệt nên không thể tiếp tục đi làm được thì vì bạn đã đóng đủ bảo hiểm xã hội từ đủ 12 tháng trở lên nên nếu bạn có kết luận của cơ sở khám chữa bệnh về việc nếu tiếp tục làm việc sẽ ảnh hưởng đến thai nhi, phải nghỉ việc để dưỡng thai thì bạn chỉ cần đóng bảo hiểm từ đủ 3 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh.

Trong thời gian mang thai, bạn sẽ được nghỉ việc để đi khám thai 5 lần, mỗi lần 1 ngày, nếu ở xa cơ sở khám, chữa bệnh hoặc người mang thai có bệnh lý hoặc thai không bình thường thì được nghỉ 2 ngày cho mỗi lần khám thai theo quy định tại Điều 32 Luật bảo hiểm xa hội 2014:

“Điều 32. Thời gian hưởng chế độ khi khám thai

1. Trong thời gian mang thai, lao động nữ được nghỉ việc để đi khám thai 05 lần, mỗi lần 01 ngày; trường hợp ở xa cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc người mang thai có bệnh lý hoặc thai không bình thường thì được nghỉ 02 ngày cho mỗi lần khám thai.

2. Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản quy định tại Điều này tính theo ngày làm việc không kể ngày nghỉ lễ, nghỉ Tết, ngày nghỉ hằng tuần.”

Ngoài ra, thời gian nghỉ việc trước và sau khi sinh con là 6 tháng, trường hợp bạn sinh đôi trở lên thì từ con thứ hai trở đi, với mỗi con bạn được nghỉ thêm 1 tháng. Thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản trước khi sinh tối đa không quá 2 tháng. Nếu chồng bạn cũng đóng bảo hiểm xã hội thì khi bạn  nghỉ sinh con, chồng bạn cũng được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản là 5 ngày làm việc. Trường hợp vợ sinh đôi thì được nghỉ 10 ngày làm việc, từ sinh ba trở lên thì cứ thêm mỗi con được nghỉ thêm 03 ngày làm việc. Trường hợp vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật thì được nghỉ 14 ngày làm việc. Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản quy định tại khoản này được tính trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con.

Thứ hai về mức hưởng chế độ thai sản khi bạn nghỉ việc

Khi bạn đáp ứng đủ đièu kiện để được hưởng chế độ thai sản thì bạn sẽ được hưởng những khoản trợ cấp sau theo quy định tại Điều 38 và Điều 39 Luật Bảo hiểm xã hội 2014:

“Điều 38. Trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi

Lao động nữ sinh con hoặc người lao động nhận nuôi con nuôi dưới 06 tháng tuổi thì được trợ cấp một lần cho mỗi con bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng lao động nữ sinh con hoặc tháng người lao động nhận nuôi con nuôi.

Trường hợp sinh con nhưng chỉ có cha tham gia bảo hiểm xã hội thì cha được trợ cấp một lần bằng 02 lần mức lương cơ sở tại tháng sinh con cho mỗi con.”

 “Điều 39. Mức hưởng chế độ thai sản

1. Người lao động hưởng chế độ thai sản theo quy định tại các Điều 32, 33, 34, 35, 36 và 37 của Luật này thì mức hưởng chế độ thai sản được tính như sau:

a) Mức hưởng một tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản. Trường hợp người lao động đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 06 tháng thì mức hưởng chế độ thai sản theo quy định tại Điều 32, Điều 33, các khoản 2, 4, 5 và 6 Điều 34, Điều 37 của Luật này là mức bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng bảo hiểm xã hội;

b) Mức hưởng một ngày đối với trường hợp quy định tại Điều 32 và khoản 2 Điều 34 của Luật này được tính bằng mức hưởng chế độ thai sản theo tháng chia cho 24 ngày;

c) Mức hưởng chế độ khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi được tính theo mức trợ cấp tháng quy định tại điểm a khoản 1 Điều này, trường hợp có ngày lẻ hoặc trường hợp quy định tại Điều 33 và Điều 37 của Luật này thì mức hưởng một ngày được tính bằng mức trợ cấp theo tháng chia cho 30 ngày.

2. Thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản từ 14 ngày làm việc trở lên trong tháng được tính là thời gian đóng bảo hiểm xã hội, người lao động và người sử dụng lao động không phải đóng bảo hiểm xã hội.

3. Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định chi tiết về điều kiện, thời gian, mức hưởng của các đối tượng quy định tại Điều 24 và khoản 1 Điều 31 của Luật này.”

Như vậy, mức hưởng chế độ thai sản với bạn bao gồm tiền trợ cấp một lần khi sinh con bằng 2 lần mức lương cơ sở tại tháng sinh con và mỗi tháng nghỉ sinh, bạn sẽ được hưởng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 06 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.

Ngoài ra, nếu sau thời gian nghỉ thai sản mà bạn trong thời gian 30 ngày đầu làm việc mà sức khỏe chưa phục hồi thì bạn sẽ được nghỉ dưỡng sức từ 5 đến 10 ngày. Mức hưởng chế độ dưỡng sức một ngày bằng 30% mức lương cơ sở.

Trân trọng

Phòng tư vấn pháp luật lao động - Công ty Luật Minh Gia