Điều kiện đặc xá quy định thế nào?

1. Tư vấn về điều kiện đặc xá

Trả lời:

- Quy định về điều kiện đề nghị đặc xá

Theo Điều 10 Luật đặc xá năm 2007 quy định về điều kiện đặc xá, cụ thể là:

"1. Người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn đang chấp hành hình phạt tù được đề nghị đặc xá phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Chấp hành tốt quy chế, nội quy của trại giam, trại tạm giam; tích cực học tập, lao động; trong quá trình chấp hành hình phạt tù được xếp loại cải tạo từ loại khá trở lên; khi được đặc xá không làm ảnh hưởng đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;

 b) Đã chấp hành hình phạt tù được một thời gian do Chủ tịch nước quyết định nhưng ít nhất là một phần ba thời gian đối với hình phạt tù có thời hạn, nếu trước đó đã được giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù thì thời hạn được giảm không được tính vào thời gian đã chấp hành hình phạt tù; ít nhất là mười bốn năm đối với hình phạt tù chung thân;

c) Đối với người bị kết án phạt tù về các tội phạm về tham nhũng hoặc một số tội phạm khác được Chủ tịch nước quyết định trong mỗi lần đặc xá thì phải chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, bồi thường thiệt hại, án phí hoặc nghĩa vụ dân sự khác.

2. Người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân đã được giảm xuống tù có thời hạn đang chấp hành hình phạt tù có đủ điều kiện quy định tại điểm a và điểm c khoản 1 Điều này được Chủ tịch nước quyết định thời gian đã chấp hành hình phạt tù ngắn hơn so với thời gian quy định tại điểm b khoản 1 Điều này khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Đã lập công lớn trong thời gian chấp hành hình phạt tù, có xác nhận của trại giam, trại tạm giam;

b) Là thương binh; bệnh binh; người có thành tích trong chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, xây dựng chủ nghĩa xã hội được tặng thưởng một trong các danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng lao động, Huân chương, Huy chương kháng chiến, các danh hiệu Dũng sỹ trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước; người có thân nhân là liệt sỹ; con của Bà mẹ Việt Nam anh hùng; con của Gia đình có công với nước;

c) Là người đang mắc bệnh hiểm nghèo hoặc ốm đau thường xuyên, có kết luận giám định y khoa hoặc xác nhận bằng văn bản của cơ quan y tế có thẩm quyền;

d) Khi phạm tội là người chưa thành niên;

đ) Là người từ 70 tuổi trở lên;

e) Có hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn, bản thân là lao động duy nhất trong gia đình, có xác nhận của Uỷ ban nhân dân cấp xã nơi gia đình người đó cư trú;

g) Trường hợp khác do Chủ tịch nước quyết định.

3. Chính phủ có trách nhiệm hướng dẫn chi tiết việc áp dụng điều kiện của người được đề nghị đặc xá theo Quyết định về đặc xá của Chủ tịch nước".

- Trường hợp không được đề nghị đặc xá

Và tại Điều 11 Luật đặc xá quy định các trường hợp không đề nghị đặc xá như sau:

"Người có đủ điều kiện quy định tại Điều 10 của Luật này không được đề nghị đặc xá trong các trường hợp sau đây:

1. Bản án hoặc quyết định của Tòa án đối với người đó đang có kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm;

2. Đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội khác;

3. Trước đó đã được đặc xá;

4. Có từ hai tiền án trở lên;

5. Trường hợp khác do Chủ tịch nước quyết định".

Như vậy, trong trường hợp của anh trai bạn nếu đủ các điều kiện quy định tại Điều 10 Luật đặc xá và không thuộc trường hợp không được đề nghị đặc xác tại Điều 11 Luật đặc xá quy định như trên thì sẽ được đề nghị đặc xá.

- Thủ tục đề nghị đặc xá

Hồ sơ đề nghị đặc xá thì căn cứ theo Điều 14 Luật đặc xá, bao gồm:

+ Đơn xin đặc xá.

+ Tài liệu chứng minh về cá nhân, hoàn cảnh gia đình của người được đề nghị đặc xá.

+ Tài liệu chứng minh đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là phạt tiền, bồi thường thiệt hại, án phí hoặc nghĩa vụ dân sự khác.

+ Cam kết không vi phạm pháp luật, tiếp tục chấp hành đầy đủ hình phạt bổ sung là phạt tiền, bồi thường thiệt hại, án phí hoặc nghĩa vụ dân sự khác sau khi được đặc xá.

+ Văn bản đề nghị đặc xá của Giám thị trại giam, Giám thị trại tạm giam.

>> Tư vấn quy định về đặc xá, gọi: 1900.6169

----

2. Thủ tục xin đặc xá thực hiện thế nào?

Câu hỏi:

Chồng tôi vi phạm giao thông làm một người chết còn chồng tôi bị thương khi đó cũng không biết sống chết thế nào. Chồng tôi bị tuyên án 3 năm tù giam từ năm 2007  nhưng do sức khỏe chồng tôi được hoãn thi hành án.

Đến nay chồng tôi mới thi hành án được. Chồng tôi đang thi hành án ở X.  Vì hoàn cảnh gia đình khó khăn (cả 2 vợ chồng tôi đều là người khuyết tật, tôi bị liệt tay phải còn chồng tôi bị mất chân trái), tôi muốn hỏi là chồng tôi ở tù có phải làm gì không? Không những bị mất chân trái mà chồng tôi còn bị mất 81,6% sức khỏe và còn nhiều biến chứng sau tai nạn. Tôi muốn hỏi chồng tôi bị mất chân như vậy thì có phải chấp hành cả 3 năm tù như tòa đã tuyên không? Tôi muốn làm đơn đặc xá cho chồng tôi có được không? Tôi xin cám ơn!

Trả lời:

- Chế độ của phạm nhân

Căn cứ vào Khoản 1, Điều 16 Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (sửa đổi bổ sung năm 2013) thì mọi công dân đều bình đẳng trước pháp luật. Vì vậy khi tham gia chấp hành án, mọi phạm nhân đều bình đẳng với nhau về các chế độ sinh hoạt cũng như lao động.

Căn cứ vào Điều 29 Luật thi hành án hình sự 2010, chế độ lao động của phạm nhân được quy định như sau:

"1. Phạm nhân được tổ chức lao động phù hợp với độ tuổi, sức khỏe và đáp ứng yêu cầu quản lý, giáo dục, hòa nhập cộng đồng; được nghỉ lao động các ngày thứ bảy, ngày chủ nhật, lễ, tết theo quy định của pháp luật. Thời gian phạm nhân lao động và học tập, học nghề không quá 08 giờ trong 01 ngày. Trường hợp đột xuất hoặc thời vụ, Giám thị trại giam có thể yêu cầu phạm nhân làm thêm giờ nhưng không được quá 02 giờ trong 01 ngày. Trường hợp phạm nhân lao động thêm giờ hoặc lao động trong ngày thứ bảy, chủ nhật thì được nghỉ bù hoặc bồi dưỡng bằng tiền, hiện vật.

2. Phạm nhân nữ được bố trí làm những công việc phù hợp với giới tính, sức khoẻ và độ tuổi; không làm công việc nặng nhọc, độc hại thuộc danh mục cấm sử dụng lao động nữ.

3. Phạm nhân mắc bệnh hoặc có nhược điểm về thể chất, tinh thần thì tuỳ mức độ, tính chất của bệnh tật và trên cơ sở chỉ định của y tế trại giam, trại tạm giam được miễn hoặc giảm thời gian lao động".

Đối với trường hợp của chồng bạn bị mất chân trái, bị tổn hại sức khỏe 81,6% thì có thể sẽ được hưởng các chế độ lao động phù hợp với sức khỏe hoặc có thể được giảm hoặc miễn thời gian lao động nếu như có sự đồng ý của y tế trại giam, trại giam cho rằng sức khoaer của chồng bạn không đủ điều kiện để tham gia lao động.

- Về việc thời hạn chấp hành án phạt

Căn cứ vào Điều 58 Bộ luật hình sự đã sửa đổi bổ sung 2009 quy định về việc “Giảm mức hình phạt đã tuyên" như sau:

"Người bị kết án phạt tù, nếu đã chấp hành hình phạt được một thời gian nhất định và có nhiều tiến bộ, thì theo đề nghị của cơ quan thi hành án phạt tù, Toà án có thể quyết định giảm thời hạn chấp hành hình phạt.

Thời gian đã chấp hành hình phạt để được xét giảm lần đầu là một phần ba thời hạn đối với hình phạt cải tạo không giam giữ, hình phạt tù từ ba mươi năm trở xuống, mười hai năm đối với tù chung thân".

Theo đó thì chồng bạn có thể được giảm mức hình phạt đã tuyên nếu như vì đã chấp hành được 1/3 thời hạn án phạt tù và nếu như trong quá trình chấp hành án có nhiều biểu hiện tốt.

- Về việc xin đặc xá

Theo quy định tại khoản 1 Điều 3 của Luật Đặc xá 2007 thì: “Đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước do Chủ tịch nước quyết định tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong trường hợp đặc biệt”. Nếu đã được đặc xá thì người bị kết án sẽ được tha tù trước thời hạn.

Điều 2 Luật đặc xá. Đối tượng áp dụng Luật này áp dụng đối với:

"1. Người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân;

2. Cơ quan, tổ chức, công dân nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam; tổ chức, cá nhân nước ngoài, tổ chức quốc tế cư trú, hoạt động trên lãnh thổ nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam có liên quan đến hoạt động đặc xá".

Vì vậy, quyền viết đơn xin đặc xá về người bị kết án tù, trong trường hợp này là chồng bạn.