Thị trường là gì theo quy định pháp luật

1. Khái niệm thị trường

Hiện nay trong các văn bản pháp luật hiện hành không có quy định cụ thể về khái niệm thị trường cũng như các vấn đề liên quan đến thị trường. Tuy nhiên, xét theo tình hình thực tế sự phát triển của xã hội thì có thể hiểu thị trường theo một khái niệm rộng, đó là nơi thực hiện các hoạt động trao đổi mua bán hàng hóa, dịch vụ, công sức lao động, tiền tệ,… và các mặt hàng hoặc các hoạt động tạo ra được nguồn lợi kinh tế nhằm mục đích chính thỏa mãn nhu cầu của các bên trong giao dịch về một loại hàng hóa, sản phẩm nhất định từ đó xác định cụ thể giá cả, số lượng, chất lượng… của sản phẩm dịch vụ.

Từ khái niệm nêu trên, có thể xác định thị trường có một số đặc điểm cơ bản như sau:

- Thị trường là nơi để các bên thực hiện hoạt động thương lượng, thỏa thuận, mua bán, trao đổi hàng hóa, dịch vụ của mình đến cho những người có nhu cầu.

- Tính ổn định lâu dài của thị trường không được thể hiện rõ ràng hay nói cách khác thị trường không có tình ổn định lâu dài do thị trường có thể bị tác động bởi nhiều yếu tố khác nhau dẫn đến sự thay đổi có thể theo hướng tích cực hoặc tiêu cực.

- Thị trường được phát triển dựa trên nguyên tắc công bằng, bình đẳng, tự nguyện giao kết giữa các chủ thể trong các giao dịch trên thị trường. Nếu không có tính tự nguyện, bình đẳng thì giao dịch trên thị trường không thể xác lập hoặc nếu có xác lập cũng sẽ dẫn đến những tranh chấp, mâu thuẫn.

- Thị trường có tính chất phát triển ngày càng mạnh mẽ không chỉ dừng lại trên phạm vi địa lý của đất nước mà còn ngày càng mở rộng ra phạm vi thế giới. Từ đó hình thành lên các giao dịch xuyên quốc gia, biên giới làm thúc đẩy nền kinh tế của quốc gia nói riêng và nền kinh tế thế giới nói chung.

- Thị trường còn là nơi để nghiên cứu, thăm dò từ đó tạo ra các hướng đi, hướng phát triển của hoạt động kinh doanh của các thương nhân.

2. Phân loại thị trường

Hiện nay, trên thực tế thị trường được phân loại thành nhiều loại khác nhau dựa trên tính đa dạng vốn có của mình. Việc phân loại thị trường tùy thuộc vào từng góc độ của nhà nghiên cứu khi nhìn nhận về thị trường. Tuy nhiên, thị trường thường được phân loại chủ yếu dựa vào các yếu tố sau:

- Dựa theo đối tượng giao dịch của thị trường có thể phân thị trường thành các loại như thị trường chứng khoán, thị trường nhà đất, thị trường lao động, thị trường điện tử, thị trường hàng hóa, thị trường dịch vụ…

- Dựa theo phạm vi phát sinh các giao dịch có thể phân thị trường thành thị trường trong nước và thị trường quốc tế.

- Dựa theo tính chất của hành hóa, dịch vụ có thể phân thành thị trường hàng hóa cao cấp, thị trường hàng hóa tiêu dùng, thị trường hàng hóa thiết yếu.

- Dựa theo tính chất của thị trường có thể phân thị trường thàng các loại như thị trường độc quyền, thị trường cạnh tranh, thị trường hỗn hợp.

- Ngoài ra, còn nhiều yếu tố khác tác động đến thị trường từ đó có thể phân thị trường thành nhiều loại khác nhau.

3. Vai trò của thị trường với sự phát triển của xã hội

Thị trường đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của kinh tế - xã hội của đất nước. Thị trường chính là nơi thể hiện rõ nhất sự phát triển của một nền kinh tế của một quốc gia dân tộc. Thị trường đóng vai trò quan trọng trong việc xác định giá cả hàng hóa, dịch vụ hoặc quyết định việc thay đổi giá cả hàng hóa, dịch vụ.

Thị trường có tính chất điều tiết hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp từ đó thanh lọc các doanh nghiệp yếu kém, không có khả năng phát triển và không đáp ứng được sự thay đổi, phát triển của thị trường.

Thị trường còn là yếu tố thúc đẩy việc huy động, phân bổ các nguồn lực cho phù hợp với xu thế phát triển của thị trường, của nền kinh tế, xã hội.