Câu hỏi về làm hợp đồng thời vụ và hợp đồng cộng tác viên

1. Luật sư tư vấn Luật Lao động

Theo quy định của pháp luật, hợp đồng lao động là sự thoả thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động về việc làm có trả lương, điều kiện làm việc, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên trong quan hệ lao động. Tùy theo tính chất công việc và nhu cầu của các bên, người sử dụng lao động và người lao động sẽ giao kết loại hợp đồng tương ứng. Trên thực tế, hiện nay nhiều người sử dụng lao động còn có khó khăn trong việc xác định hợp đồng khoán việc, hợp đồng cộng tác viên có phải là hợp đồng lao động hay không.

Do đó, nếu bạn có thắc mắc liên quan đến Luật Lao động nói chung và hợp đồng thời vụ, hợp đồng cộng tác viên nói riêng, bạn cần tham khảo các quy định của Bộ luật Lao động 2012 hoặc tham khảo ý kiến chuyên gia, luật sư có kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Trường hợp bạn không có thời gian tìm hiểu hoặc không có luật sư riêng, bạn hãy liên hệ Luật Minh Gia để chúng tôi giải đáp và hướng dẫn các phương án cụ thể.

Để được hỗ trợ, tư vấn pháp lý về các vấn đề liên quan đến hợp đồng thời vụ và hợp đồng cộng tác viên, bạn hãy gửi câu hỏi cho chúng tôi hoặc Gọi: 1900.6169 để được tư vấn.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo tình huống chúng tôi tư vấn sau đây để có thêm kiến thức bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

2. Tư vấn hợp đồng thời vụ và hợp đồng cộng tác viên

Nội dung yêu cầu: 1/ HĐ thời vụ dưới 03 tháng không phải đóng BHXH, BHYT, BHTN phải không và được ký tối đa 02 lần đúng không? Nếu sau khi Công ty ký 02 lần HĐ thời vụ dưới 3 tháng để NLĐ làm công việc A, thì sau khi hết 02 lần đó Cty vẫn muốn NLĐ làm việc tiếp thì Công ty sẽ ký HĐ không thời hạn, Trường hợp này thì việc đóng BHXH, BHYT, BHTN là bắt đầu đóng từ khi ký HĐ không thời hạn hay Công ty phải đóng BHXH, BHYT, BHTN luôn cho các HĐ thời vụ trước đó?

2/ HĐ Cộng tác viên cũng không phải đóng BHXH, BHYT, BHTN đúng không? Và HĐ cộng tác viên thì có bắt buộc ký dưới 03 tháng hay không? hay ký 06 tháng hoặc 01 năm cũng được?

3/ HĐ CTV hoặc HĐ thời vụ dưới 3 tháng có mã số thuế và làm cam kết thu nhập không vượt quá 108tr/ năm thì mình không phải tạm thu 10% Thuế TNCN đúng không? Nếu người lao động làm việc 2 đến 3 nơi mà làm cam kết không vượt quá 108tr/năm thì có hợp lệ không vì em thấy quy định là:

 Người lao động chỉ được làm bản cam kết khi thỏa mãn các yêu cầu sau:

+ Có thu nhập duy nhất tại một nơi.

+ Tổng mức thu nhập chịu thuế của cá nhân sau khi trừ gia cảnh chưa đến mức phải nộp thuế

4/ Em có VD làm HĐLĐ như sau, anh chị xem giúp em có đúng không ạ? Làm HĐ thời vụ dưới 3 tháng và công ty ký 02 lần thì: Lương 01 tháng là 09tr thì: 09tr X 06 tháng = 54tr, người LĐ có cam kết không vượt 108tr/năm có hợp lý không? Và vì có cam kết rồi nên công ty sẽ không tạm thu 10% thuế TNCN.

5/ Nếu sau thời gian thử việc, người lao động không tiếp tục ký hợp đồng lao động dài hạn hoặc cty không ký HĐ nữa thì trong trường hợp này NLĐ có bị khấu trừ 10% thuế TNCN không? VD: Lương 5tr, thử việc 80% là 4tr, vậy sau khi hết thử việc mà NLĐ hoặc Công ty không ký HĐLĐ nữa thì Công ty có thu lại 10% thuế TNCN trong 02 tháng thử việc không? Em xin cảm ơn và mong nhận được sự hỗ trợ tư vấn sớm.

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

1. Về vấn đề đóng bảo hiểm y tế

Căn cứ khoản 1 Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 thì đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc bao gồm:

“a) Người làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động xác định thời hạn, hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng, kể cả hợp đồng lao động được ký kết giữa người sử dụng lao động với người đại diện theo pháp luật của người dưới 15 tuổi theo quy định của pháp luật về lao động;

b) Người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng;

…“

Đồng thời, theo quy định tại khoản 1 Điều 124 Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 quy định về hiệu lực thi hành của bộ luật này thì:

“1. Luật này có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 01 năm 2016, trừ quy định tại điểm b khoản 1 và khoản 2 Điều 2 của Luật này thì có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2018.”

Như vậy, người lao động ký hợp đồng thời vụ dưới 3 tháng trước ngày 1/1/2018 thì không phải đóng bảo hiểm xã hội.

Về bảo hiểm y tế:

Căn cứ điểm a khoản 1 Điều 12 Luật Bảo hiểm y tế 2008 (sửa đổi, bổ sung năm 2014) quy định về đối tượng tham gia bảo hiểm y tế thì:

“1. Nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng, bao gồm:

a) Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên; người lao động là người quản lý doanh nghiệp hưởng tiền lương; cán bộ, công chức, viên chức (sau đây gọi chung là người lao động);”

Như vậy, người lao động theo hợp đồng thời vụ dưới 03 tháng thì không thuộc đối tượng phải đóng bảo hiểm y tế. 

Về bảo hiểm thất nghiệp:

Điều 43 Luật việc làm số 38/2013/QH13 quy định đối tượng bắt buộc tham gia bảo hiểm thất nghiệp như sau:

“1. Người lao động phải tham gia bảo hiểm thất nghiệp khi làm việc theo hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc như sau:

a) Hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc không xác định thời hạn;

b) Hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc xác định thời hạn;

c) Hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn từ đủ 03 tháng đến dưới 12 tháng.”

Như vậy, Hợp đồng thời vụ dưới 03 tháng không phải đóng BHXH, BHYT, BHTN. Tuy nhiên đến ngày 1/1/2018 thì người làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 01 tháng đến dưới 03 tháng vẫn sẽ thuộc trường hợp phải đóng Bảo hiểm xã hội bắt buộc.

Về số lần được ký tối đa HĐ thời vụ dưới 3 tháng:

Điều 22 Bộ Luật Lao Động 2012 quy định về loại hợp đồng lao động như sau:

“1. Hợp đồng lao động phải được giao kết theo một trong các loại sau đây:

c) Hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng.

Khi hợp đồng lao động quy định tại điểm b và điểm c khoản 1 Điều này hết hạn mà người lao động vẫn tiếp tục làm việc thì trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày hợp đồng lao động hết hạn, hai bên phải ký kết hợp đồng lao động mới; nếu không ký kết hợp đồng lao động mới thì hợp đồng đã giao kết theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều này trở thành hợp đồng lao động không xác định thời hạn và hợp đồng đã giao kết theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều này trở thành hợp đồng lao động xác định thời hạn với thời hạn là 24 tháng.

Trường hợp hai bên ký kết hợp đồng lao động mới là hợp đồng xác định thời hạn thì cũng chỉ được ký thêm 01 lần, sau đó nếu người lao động vẫn tiếp tục làm việc thì phải ký kết hợp đồng lao động không xác định thời hạn.”

Như vậy, công ty chỉ được ký kết hợp đồng thời vụ tối đa 2 lần liên tiếp. Sau khi ký kết hợp đồng thời vụ hai lần liên tiếp nếu người lao động vẫn tiếp tục làm việc thì phải ký kết hợp đồng không xác định thời hạn.

Về thời điểm đóng BHXH, BHYT, BHTN: Theo như các quy định đã nêu ở trên thì đối với HĐ có thời hạn dưới 3 tháng thì không phải đóng BHXH, BHYT, BHTN. Do đó, trong trường hợp này thì BHXH, BHYT, BHTN sẽ được bắt đầu đóng từ khi ký HĐ không xác định thời hạn.

2. HĐ Cộng tác viên cũng không phải đóng BHXH, BHYT, BHTN đúng không? Và HĐ cộng tác viên thì có bắt buộc ký dưới 03 tháng hay không? hay ký 06 tháng hoặc 01 năm cũng được?

Hợp đồng cộng tác viên có thể được xem là hợp đồng dịch vụ, trong đó, bên cung ứng dịch vụ thực hiện công việc là cộng tác viên và bên thuê dịch vụ là bên nhận cộng tác viên làm việc, đồng thời phải trả tiền dịch vụ cho bên cung ứng dịch vụ này; Hoặc hợp đồng lao động nếu doanh nghiệp tuyển dụng người lao động dưới hình thức cộng tác viên đồng thời phát sinh quan hệ lao động, công việc tính chất làm công ăn lương, người lao động chịu sự ràng buộc nhất định theo các quy định, quy chế làm việc của công ty (như buộc phải tuân thủ về thời gian làm việc trong một ngày, số ngày trong một tuần, thời gian nghỉ ngơi, nghỉ lễ, tết...).

Thứ nhất, trường hợp công ty ký với bạn hợp đồng cộng tác viên với tư cách là hợp đồng dịch vụ: Khi đó, bạn sẽ được hưởng các quyền lợi theo quy định tại Điều 523 BLDS 2005 như: Yêu cầu bên thuê dịch vụ cung cấp thông tin, tài liệu và phương tiện; Yêu cầu bên thuê dịch vụ trả tiền dịch vụ…. Đồng thời hợp đồng cộng tác viên là hợp đồng dịch vụ nên bên cung ứng dịch vụ không phải là người lao động nên không áp dụng chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp.

Thứ hai, đối với hợp đồng cộng tác viên là hợp đồng lao động: Khi đó, tùy thuộc loại hợp đồng cộng tác viên là hợp đồng xác định thời hạn hay không xác định thời hạn mà người lao động sẽ phải tham gia BHXH, BHYT, BHTN theo quy định. Việc lựa chọn loại hợp đồng để ký kết phụ thuộc vào thỏa thuận của các bên mà không bắt buộc ký dưới 03 tháng.

3. HĐ CTV hoặc HĐ thời vụ dưới 3 tháng có mã số thuế và làm cam kết thu nhập không vượt quá 108tr/ năm thì mình ko phải tạm thu 10% Thuế TNCN đúng không?

Theo quy định tại điểm I Khoản 1 Điều 25 Thông tư số 111/2013/TT-BTC thì:

“Trường hợp cá nhân chỉ có duy nhất thu nhập thuộc đối tượng phải khấu trừ thuế theo tỷ lệ nêu trên nhưng ước tính tổng mức thu nhập chịu thuế của cá nhân sau khi trừ gia cảnh chưa đến mức phải nộp thuế thì cá nhân có thu nhập làm cam kết (theo mẫu ban hành kèm theo văn bản hướng dẫn về quản lý thuế) gửi tổ chức trả thu nhập để tổ chức trả thu nhập làm căn cứ tạm thời chưa khấu trừ thuế thu nhập cá nhân.”

Theo đó, điều kiện để làm cam kết không khấu trừ thuế gồm những điều kiện sau: 

- Thu nhập của những cá nhân chưa đến mức khấu trừ thuế

- Trường hợp cá nhân chỉ có duy nhất thu nhập thuộc đối tượng phải khấu trừ thuế

- Tại thời điểm làm cam kết cá nhân phải có mã số thuế cá nhân

- Không có hợp đồng lao động hoặc ký hợp đồng lao động dưới 03 (ba) tháng.

Đồng thời, theo CV 23282/CT-HTr về việc chính sách thuế của Cục thuế TP Hà Nội ngày 16/5/2014 thì người nộp thuế có thu nhập từ hai nơi trở lên thì không thuộc trường hợp được viết cam kết khấu trừ thuế thu nhập cá nhân.

Như vậy, HĐ CTV hoặc HĐ thời vụ dưới 3 tháng có mã số thuế đồng thời đáp ứng đủ các điều kiện nêu trên thì có thể làm cam kết thu nhập không vượt quá 108tr/ năm và không phải khấu trừ 10% thuế thu nhập cá nhân.

4. Em có VD làm HĐLĐ như sau, anh chị xem giúp em có đúng không ạ? Làm HĐ thời vụ dưới 3 tháng và công ty ký 02 lần thì: Lương 01 tháng là 09tr thì: 09tr X 06 tháng = 54tr, người LĐ có cam kết không vượt 108tr/năm có hợp lý không? Và vì có cam kết rồi nên công ty sẽ không tạm thu 10% thuế TNCN.

Điểm i điều 25 thông tư 111/2013/TT-BTC quy định:

" … Trường hợp cá nhân chỉ có duy nhất thu nhập thuộc đối tượng phải khấu trừ thuế theo tỷ lệ nêu trên nhưng ước tính tổng mức thu nhập chịu thuế của cá nhân sau khi trừ gia cảnh chưa đến mức phải nộp thuế thì cá nhân có thu nhập làm cam kết (theo mẫu ban hành kèm theo văn bản hướng dẫn về quản lý thuế) gửi tổ chức trả thu nhập để tổ chức trả thu nhập làm căn cứ tạm thời chưa khấu trừ thuế thu nhập cá nhân" 

Đồng thời, theo quy định tại Điều 19 Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007 (sửa đổi, bổ sung năm 2012) thì thuế thu nhập cá nhân áp dụng mức giảm trừ gia cảnh 9 triệu đồng/tháng/người và mức giảm trừ gia cảnh là 3,6 triệu đồng/tháng/người phụ thuộc. Có nghĩa, người thu nhập trên 9 triệu đồng/tháng và không có người phụ thuộc mới phải nộp thuế.

Như vậy, nếu HĐ thời vụ dưới 3 tháng và công ty ký 02 lần, tiền lương 01 tháng là 9 triệu thì nếu NLĐ chỉ có duy nhất thu nhập thuộc đối tượng phải khấu trừ thuế đồng thời ước tính tổng mức thu nhập chịu thuế của cá nhân sau khi trừ gia cảnh chưa đến mức phải nộp thuế thì NLĐ mới có thể lập cam kết thu nhập không vượt quá 108 triệu/năm. Tuy nhiên, nếu tiền lương của NLĐ là 9 triệu và không có người phụ thuộc thì NLĐ sẽ không được lập cam kết thu nhập.

5/ Nếu sau thời gian thử việc, người lao động không tiếp tục ký hợp đồng lao động dài hạn hoặc công ty không ký HĐ nữa thì trong trường hợp này NLĐ có bị khấu trừ 10% thuế TNCN không?

Khoản i Điều 24 Thông tư 111/2013/TT-BTC ngày 15/08/2013 của Bộ tài chính quy định:

“Doanh nghiệp trả tiền công, tiền thù lao, tiền chi khác cho cá nhân cư trú không ký hợp đồng lao động hoặc ký hợp đồng lao động dưới ba (03) tháng có tổng mức trả thu nhập từ hai triệu (2.000.000) đồng/lần trở lên thì phải khấu trừ thuế theo mức 10% trên thu nhập trước khi trả cho cá nhân.”

Như vậy, nếu sau thời gian thử việc, người lao động không tiếp tục ký hợp đồng lao động dài hạn hoặc công ty không ký HĐ nữa thì trong trường hợp này NLĐ vẫn bị khấu trừ 10% thuế TNCN do lương NLĐ nhận trong thời gian thử việc là 4.000.000đ/tháng.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Câu hỏi về làm hợp đồng thời vụ và hợp đồng cộng tác viên. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ luật sư tư vấn luật Lao động trực tuyến - 1900.6169 để được giải đáp.