Vay tiền không có khả năng trả nợ có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

* Luật sư tư vấn về trách nhiệm phát khi vay tiền không có khả năng trả nợ.

Việc vay tiền để giải quyết những khó khăn trong cuộc sống diễn ra thường xuyên và phổ biến hiện nay. Tuy nhiên đến thời hạn thanh toán không phải ai cũng có khả năng thanh toán được khoản nợ đã vay. Việc chậm trễ nghĩa vụ thanh toán khi đến hạn thường có nhiều nguyên nhân. Đặc biệt khi gặp trường hợp này bên vay thường có tâm lý hoang mang, lo lắng về việc nếu không trả được nợ thì có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không. 

Nếu bạn đang gặp trường hợp này, đang không biết giải quyết như thế nào ?, cần tư vấn, hỗ trợ, đưa ra hướng giải quyết phù hợp theo quy định pháp luật. Đảm bảo được quyền và lợi ích tốii đa nhất cho bạn, hãy liên hệ đến công ty Luật Minh Gia chúng tôi. Chúng tôi sẽ giải đáp mọi thắc mắc liên quan đến vấn đề này cho bạn

Để được hỗ trợ, tư vấn bạn hãy gửi câu hỏi cho chúng tôi hoặc Gọi: 1900.6169 

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo tình huống chúng tôi tư vấn sau đây để có thêm kiến thức về pháp luật

Nội dung tư vấn: Mẹ em có vay của 8,9 chủ nợ với tổng số tiền là 4,6 tỷ đồng. Sau đó, mẹ em đưa số tiền đó cho 1 người A. Tuy nhiên, giờ người A làm ăn thua lỗ không có tiền trả mẹ em và gia đình em cũng không có khả năng thanh toán số nợ trên cho các chủ nợ. Vì vậy, các chủ nợ kiện mẹ em và đòi tịch thu tài sản gia đình em. Cho em hỏi, giờ bị kiện thì mẹ em có bị quy vào tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản không và có bị đi tù không? Tài sản nhà em có bị tịch thu không ? Mẹ em phải chịu trách nhiệm với số nợ đó như thế nào? Người A có phải chịu trách nhiệm chung gì với mẹ e không? Em cám ơn ạ.

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi đề nghị đến công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi trả lời như sau:

1. Có bị truy cứu trách nhiệm về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản hay không?

Theo thông tin của bạn, mẹ bạn đã vay tiền của người khác để đầu tư kinh doanh nhưng do làm ăn thua lỗ nên không còn khả năng thanh toán nợ chứ không phải ngay từ đầu đã cố tình sử dụng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản của người khác. Do đó mẹ bạn sẽ không bi truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Nếu mẹ bạn vay mượn tài sản của người khác bằng hợp đồng rồi dung thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt hoặc đến thời hạn trả mặc dù có điều kiện trả lại tài sản nhưng cố tình không trả, cố tình lẩn trốn trốn tránh trách nghĩa vụ trả nợ. Trường hợp này mẹ bạn co thể bị truy cứu trách nhiệm về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

"Điều 175. Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản

1. Người nào thực hiện một trong những hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 4.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 4.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm hoặc tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại hoặc tài sản có giá trị đặc biệt về mặt tinh thần đối với người bị hại, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản đó hoặc đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả;

b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.

..."

Trường hợp người mẹ vay mượn, trong quá trình làm ăn thua lỗ không có khả năng chi trả thì không có dấu hiệu hình sự mà chỉ được xác định là quan hệ vay mượn dân sự. 

2. Tài sản có bị tịch thu hết không?

Bộ luật dân sự 2015 quy định: 

Căn cứ theo điều 466 BLDS 2015 quy định: 

"Điều 466. Nghĩa vụ trả nợ của bên vay

1. Bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

2. Trường hợp bên vay không thể trả vật thì có thể trả bằng tiền theo trị giá của vật đã vay tại địa điểm và thời điểm trả nợ, nếu được bên cho vay đồng ý.

3. Địa điểm trả nợ là nơi cư trú hoặc nơi đặt trụ sở của bên cho vay, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

..."

"Điều 241. Xử lý tài sản để thực hiện nghĩa vụ của chủ sở hữu

1. Quyền sở hữu đối với một tài sản chấm dứt khi tài sản đó bị xử lý để thực hiện nghĩa vụ của chủ sở hữu theo quyết định của Tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác, nếu pháp luật không có quy định khác.

2. Việc xử lý tài sản để thực hiện nghĩa vụ của chủ sở hữu không áp dụng đối với tài sản không thuộc diện kê biên theo quy định của pháp luật.

3. Quyền sở hữu đối với tài sản bị xử lý để thực hiện nghĩa vụ của chủ sở hữu chấm dứt tại thời điểm phát sinh quyền sở hữu của người nhận tài sản đó.

4. Việc xử lý quyền sử dụng đất được thực hiện theo quy định của pháp luật về đất đai."

Người mẹ là người trực tiếp vay thì phải có nghĩa vụ trả nợ cho những người cho vay. Theo đó, khi mẹ bạn không thực hiện nghĩa vụ trả nợ thì các chủ nợ có thể khởi kiện ra Tòa thì Tòa án sẽ ra quyết định và yêu cầu mẹ phải trả nợ. Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày bản án có hiệu lực pháp luật, người mẹ phải thực hiện nghĩa vụ theo quết định của bản án, hết thời hạn này mà không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ thì cơ quan thi hành án ra quyết định kê biên các tài sản đứng tên mẹ bạn, các tài sản mà mẹ bạn có phần sở hữu và tiến hành xử lý tài sản đó trả nợ cho những người cho vay.

3. Trách nhiệm của ông A 

Ông A là người vay tiền của mẹ bạn, trong trường hợp này ông A cũng có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản nếu không có khả năng thanh toán nợ mà bỏ trốn hoặc có khả năng thanh toán nhưng cố tình không trả và bỏ trốn. Ngoài ra mẹ bạn cũng có thể khởi kiện dân sự đối với ông A để đòi lại tài sản đã cho vay. 

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.