Các biện pháp bảo vệ môi trường theo quy định

1. Sự cần thiết phải bảo vệ môi trường và các cấp độ bảo vệ môi trường

Chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy rằng môi trường đang bị ô nhiễm nghiêm trọng dẫn đến tình trạng biến đổi khí hậu, thời tiết khắc nghiệt hơn, mưa axit, nước biển dâng, sa mạc hoá. Sự nóng lên của Trái Đất như vậy sẽ có tác động và ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường sống của con người. Cụ thể, nhiệt độ tăng cao sẽ làm băng tan và mực nước biển cũng tăng theo; hàng năm các cơn bão sẽ gia tăng, làm suy giảm tầng ozon… Bên cạnh đó, một số loài động vật không kịp thích ứng với sự thay đổi đột ngột của thời tiết có thể sẽ bị tuyệt chủng.

Bởi những lẽ đó mà việc bảo vệ môi trường là nghĩa vụ của tất cả mọi người, chứ không phải của một cá nhân hay tập thể nào. Tuy nhiên phần lớn con người chưa có được ý thức được tại sao phải bảo vệ môi trường hay làm thế nào để góp phần bảo vệ môi trường. Và đây cũng chính là nguyên nhân khiến cho môi trường sống của con người và các loài động vật bị hủy hoại nặng nề. 

Bảo vệ môi trường là yếu tố quan trọng trong chiến lược phát triển của các quốc gia và vì thế nó được thực hiện dưới nhiều cấp độ khác nhau:

- Cấp độ cá nhân: Môi trường có ảnh hưởng tới bất cứu cá nhân nào. Vì vậy việc bảo vệ môi trường phải được coi là công việc của từng cá nhân. Mỗi cá nhân có trách nhiệm thực hiện đúng những quy định của pháp luật, các quy tắc của cộng đồng để giữ gìn môi trường sống. Việc phát huy hoạt động bảo vệ môi trường ở cấp độ cá nhân hiện nay cần được chú trọng.

- Cấp độ cộng đồng: Cộng đồng là tập thể người có gắn kết với nhau bằng những yếu tố kinh tế, xã hội hoặc tổ chức, chính trị. Tồn tại dưới bất cứ hình thức nào, gắn kết với nhau vằng những yếu tố nào, các cộng đồng đều phải quan tâm và bảo vệ môi trường vì lợi ích của chính mình. Ở cấp độ cộng đồng, các biện pháp giáo dục, các hành động tập thể cần được đặc biệt chú trọng. Vai trò của cộng đồng đối với việc bảo vệ môi trường là vô cùng to lớn.

- Cấp độ địa phương, vùng: Hiện nay, ở Việt Nam việc bảo vệ môi trường ở cấp độ địa phương được thực hiện theo nguyên tắc địa giới hành chính. Cơ quan chịu trách nhiệm thực hiện việc bảo vệ môi trường là cơ quan hành chính nhà nước địa phương.

- Cấp độ quốc gia, quốc tế: Việc bảo vệ môi trường ở cấp độ quốc gia được thực hiện thông qua hoạt động quản lý thống nhất của nhà nước trung ương. Nhà nước thông qua các công cụ và hình thức khác nhau để thực hiện bảo vệ môi trường. Còn ở cấp độ quốc tế thì sẽ rộng hơn và mang tính “nhân loại” lớn lao trong việc bảo vệ môi trường.

2. Các biện pháp bảo vệ môi trường

- Các biện pháp tổ chức – chính trị: Ở Việt Nam, các biện pháp chính trị được sử dụng trong bảo vệ môi trường mang sắc thái khác. Đảng cộng sản Việt Nam đưa vấn đề môi trường vào cương lĩnh, chính lược hành động của mình không nhằm mục đích tranh cứ hay giành quyền lực chính trị mà nhằm làm tăng thêm tính chất toàn diện, đúng đắn và khả thi của cương lĩnh.Khi đó vấn đề về bảo vệ môi trường trở thành các nhiệm vụ chính trị mỗi khi các tổ chức chính trị, đảng phái đưa chúng vào các cương lĩnh hoạt động của mình. Bằng vận động chính trị, vấn đề bảo vệ môi trường sẽ được thể hóa thành các chính sách, pháp luật.

- Biện pháp kinh tế: Các biện pháp kinh tế được sử dụng khá hiệu quả trong các hoạt động quản lý vi mô và vĩ mô đối với nền kinh tế. Trong quản lý và bảo vệ môi trường, các biện pháp kinh tế cũng phát huy tác dụng của nó. Sử dụng biện pháp kinh tế là sử dụng đến những đòn bẩy lợi ích kinh tế. Các biện pháp kinh tế được thực hiện trong lĩnh vực bảo vệ môi trường bao gồm: Thành lập các quỹ bảo vệ môi trường, áp dụng các ưu đãi về thuế đối với những doanh nghiệp, những dự án có những dự án có các giải pháp tốt về bảo vệ môi trường, áp dụng thuế suất cao đối với những sản phẩm mà việc sản xuất chúng có tác động xấu đến môi trường, gắn hạn chế hoặc khuyến khích thương mại với việc bảo vệ môi trường.

- Biện pháp khoa học – công nghệ: Môi trường được tạo bởi nhiều yếu tố vật chất phức tạp. Việc tìm hiểu cấu trúc, quy luật họa động và các ảnh hưởng của môi trường nói chung và các yếu tố cấu thành nó nói riêng không thể thực hiện được một cách đầy đủ nếu thiếu các biện pháp khoa học và công nghệ.

- Biện pháp giáo dục: Ý thức của cộng đồng về bảo vệ môi trường sẽ được thông cao thông qua các hoạt động tuyên truyền và giáo dục. Càng mở rộng các hoạt động giáo dục cộng đồng về tác hại của sự ô nhiễm, suy thoái môi trường thì càng nâng cao được hiệu quả của công tác bảo vệ môi trường. Khi con người đã có ý thức tự giác thì việc bảo vệ môi trường sẽ dễ dàng được thực hiện một cách có hiệu quả.

- Biện pháp pháp lý: Đây là một biện pháp hữu hiệu được các quốc gia áp dụng nhằm hạn chế những hành vi gây ảnh hưởng xấu đến môi trường của các cá nhân hay tổ chức. Biện pháp pháp lý được thể hiện dưới dạng những chế tài hành chính, hình sự…

Trân trọng!