Yêu cầu phạt cọc và bồi thường thiệt hại do vi phạm nghĩa vụ trong hợp đồng

Trong quan hệ dân sự, có rất nhiều trường hợp các bên đã giao kết hợp đồng nhưng không thực hiện đúng các nội dung đã được thỏa thuận trong hợp đồng. Việc không thực hiện đúng nội dung đã thỏa thuận không chỉ gây ảnh hưởng lớn đến uy tín của các bên mà còn gây ra những thiệt hại nhất định cho bên còn lại khi hợp đồng chậm chễ thực hiện hoặc không thể thực hiện được. Trong những trường hợp như vậy, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình, các bên trong hợp đồng nên nắm được các quy định của pháp luật về vấn đề này. Để được tư vấn cụ thể các vấn đề liên quan đến hợp đồng dân sự, quý khách có thể liên hệ với Công ty Luật Minh Gia để được chúng tôi hỗ trợ tư vấn trường hợp của mình.

Nội dung câu hỏi: Chào Luật Minh Gia! Em có mua 1 xe ôtô và có làm hợp đồng đặt cọc... Khi đến mua xe thì em đã mang đủ tiền và lấy xe luôn nhưng do bên công ty hết hàng nên bên em có thoả thuận đặt cọc 50tr và khi lấy xe sẽ thanh toán hết! Và bên công ty đã làm hợp đồng thỏa thuận ngày 10/4 mới giao xe và ngày 10 em liên hệ lại thì họ hẹn em chắc chắn 20 sẽ giao xe... nhưng 20 vẫn không có xe và em vẫn chấp nhận thỏa thuận đến ngày 28 sẽ giao xe. Nay 28 em liên hệ lại thì họ xin lỗi và nói do lễ nên không giao xe đúng hợp đồng được và hẹn ngày 5 hoặc ngày 7 mới giao xe! Tức đã sai hợp đồng giờ em muốn hỏi luật sư nếu bên bán không giao xe cho em trong tháng 4 thì em có quyền chấm dứt hợp đồng, lấy lại tiền cọc và yêu cầu bồi thường thiệt hại không?

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau: 

Theo thông tin bạn cung cấp, bạn có phát sinh hợp đồng đặt cọc với bên bán xe để mua xe, các bên thỏa thuận đến ngày 10/4 bên bán sẽ giao xe và bên bạn giao nốt số tiền. Tuy nhiên, bên bán không giao được xe cho bạn vào ngày 10/4 và các bên thỏa thuận gia hạn thêm hai lần, đến ngày 28/4 phải giao xe. Đến ngày hẹn bên bán không giao được xe theo đúng thỏa thuận do đó có thể xác định bên bán có hành vi vi phạm hợp đồng đặt cọc đã giao kết.

Tại Điều 328 Bộ luật dân sự 2015 có quy định về hợp đồng đặt cọc như sau:

“1. Đặt cọc là việc một bên (sau đây gọi là bên đặt cọc) giao cho bên kia (sau đây gọi là bên nhận đặt cọc) một khoản tiền hoặc kim khí quý, đá quý hoặc vật có giá trị khác (sau đây gọi chung là tài sản đặt cọc) trong một thời hạn để bảo đảm giao kết hoặc thực hiện hợp đồng.

2. Trường hợp hợp đồng được giao kết, thực hiện thì tài sản đặt cọc được trả lại cho bên đặt cọc hoặc được trừ để thực hiện nghĩa vụ trả tiền; nếu bên đặt cọc từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng thì tài sản đặt cọc thuộc về bên nhận đặt cọc; nếu bên nhận đặt cọc từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng thì phải trả cho bên đặt cọc tài sản đặt cọc và một khoản tiền tương đương giá trị tài sản đặt cọc, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”

Căn cứ theo quy định trên và đối chiếu với trường hợp của bạn nếu đến ngày 28/4 bên bán không giao được xe cho bạn theo thỏa thuận thì có căn cứ để xác định bên bán không muốn thực hiện hợp đồng, bạn có quyền chấm dứt hợp đồng đặt cọc và yêu cầu bên bán trả lại 50 triệu tiền cọc đã nhận và thêm 50 triệu tiền phạt cọc (trừ trường hợp các bạn có thỏa thuận khác).

Đối với vấn đề bồi thường thiệt hại, việc bồi thường chỉ đặt ra khi bạn có chứng cứ chứng minh bên bán vi phạm nghĩa vụ và việc vi phạm nghĩa vụ này dẫn đến hậu quả bạn bị thiệt hại, đồng thời bạn phải chứng minh được các thiệt hại thực tế phát sinh của mình.