Nhận tiền ký quỹ đảm bảo giao dịch nhưng không trả lại giải quyết thế nào?

Câu hỏi:

Xin chào Luật Sư,Trong năm nay tôi có liên hệ một công ty du lịch về làm visa xuất cảnh, nhưng vì tôi có hộ khẩu tại tỉnh nên bắt buộc phải ký quỹ số tiền là 350.000.000 đ/ 2 người nếu đi du lịch ở nước ngoài. Sau khi chúng tôi trở về thì công ty A sẽ hoàn lại cho chúng tôi. Nhưng không hiểu vì lý do gì, công ty A này đã 4 tháng nay hứa hẹn và chưa thanh toán cho chúng tôi số tiền trên. Như vậy tôi có thể gửi đơn lên công an để tố giác họ lừa đảo hay không? Và như vậy giám đốc công ty đó sẽ chịu hình phạt như thế nào? Và chúng tôi mất bao lâu để lấy lại số tiền trên? Cảm ơn luật sư.

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã tin tưởng lựa chọn tư vấn bởi Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi xin tư vấn như sau:

Bộ luật Dân sự 2015 có quy định về ký quỹ tại Điều 330 như sau:

Điều 330. Ký quỹ

1. Ký quỹ là việc bên có nghĩa vụ gửi một khoản tiền hoặc kim khí quý, đá quý hoặc giấy tờ có giá vào tài khoản phong tỏa tại một tổ chức tín dụng để bảo đảm việc thực hiện nghĩa vụ.

2. Trường hợp bên có nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ thì bên có quyền được tổ chức tín dụng nơi ký quỹ thanh toán, bồi thường thiệt hại do bên có nghĩa vụ gây ra, sau khi trừ chi phí dịch vụ.

3. Thủ tục gửi và thanh toán thực hiện theo quy định của pháp luật.

Như vậy, nếu giữa bạn và phía công ty du lịch có thực hiện sử dụng một số tiền là 350.000.000 VNĐ để đảm bảo thực hiện nghĩa vụ giữa các bên thông qua biện pháp ký quỹ, thì sau đi giải quyết xong vấn đề về làm visa và thực hiện gói du lịch mà không phát sinh vấn đề gì, thì đúng như giao kết ban đầu, phía công ty du lịch và bạn sẽ cùng đến tổ chức tín dụng đã gửi số tiền đảm bảo ban đầu để tiến hành rút 350.000.000 hoản trả cho bạn.

Nếu công ty du lịch cố ý kéo dài thời gian, không thực hiện rút trả số tiền ký quỹ cho bạn, bạn có thể khởi kiện dân sự để yêu cầu công ty đó thực hiện nghĩa vụ trả lại tiền cho mình.

Về vấn đề bạn muốn khởi kiện công ty du lịch đó với tội danh lừa đảo chiếm đoạt tài sản, chúng tôi cho rằng hành vi của công ty tên chưa có dấu hiệu của lừa đảo chiếm đoạt tài sản nhưng có thể cấu thành tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản nếu có các dấu hiệu được quy định tại Điều 175 – Bộ luật Hình sự như sau:

Điều 175. Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản

1. Người nào thực hiện một trong những hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 4.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 4.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm hoặc tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại hoặc tài sản có giá trị đặc biệt về mặt tinh thần đối với người bị hại, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản đó hoặc đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả;

b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.

…

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 12 năm:

a) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng; 

…

Do đó, nếu giữa bạn và công ty du lịch đã cùng thực hiện một hợp đồng ký quỹ với số tiền 350.000.000 mà sau khi đảm bảo thực hiện nghĩa vụ giữa các bên, không có vi phạm nhưng công ty cố tình không trả lại tài sản bảo đảm cho bạn, mặc dù có điều kiện và khả năng trả, bạn đã yêu cầu nhiều lần nhưng công ty vẫn gây khó dễ không thực hiện rút trả tài sản cho bạn, thì khi đó bạn có thể tố giác công ty này với tội danh lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản để đòi lại quyền lợi của mình.

Như vậy, bạn có thể tiến hành tố giác hành vi của công ty du lịch trên với cơ quan công an với tội danh lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Tuy nhiên, để xác định công ty đó liệu có bị truy cứu trách nhiệm hình sự còn phụ thuộc vào kết luận của cơ quan điều tra sau khi xác minh hành vi của không trả tiền của phía công ty có đủ dấu hiệu để cấu thành tội phạm hay không.