Nguyễn Văn Cảnh

Người nhận thừa kế mất tích có thể phân chia di sản thừa kế không?

Thắc mắc về di việc phân chia di sản thừa kế khi một trong những người thừa kế mất tích là thắc mắc chung của nhiều người có quyền hưởng di sản thừa kế. Khi gặp phải trường hợp này, đa phần những người được hưởng di sản thừa kế không biết phải giải quyết như thế nào để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của mình và tránh xảy ra mâu thuẫn, tranh chấp.

1. Luật sư tư vấn về thừa kế

Việc không có thông tin hoặc không liên lạc được với một trong những người thừa kế có quyền hưởng di sản là vấn đề không hiếm gặp hiện nay như việc người thừa kế ra nước ngoài và không còn liên lạc, biệt tích ... Việc này dẫn tới hoạt động phân chia di sản thừa kế không thể diễn ra bình thường, quyền lợi của các bên được hưởng di sản thừa kế chưa được đảm bảo. 

Nếu bạn đang đang gặp khó khăn trong vấn đề phân chia di sản thừa kế mà chưa có hướng giải quyết, chưa hiểu tường tận về pháp luật thừa kế và chưa có thời gian tìm hiểu, bạn có thể đặt câu hỏi cho chúng tôi hoặc hoặc Gọi: 1900.6169 để được các luật sư có nhiều năm kinh nghiệp trong lĩnh vực thừa kế - dân sự giải thích các quy định và hướng dẫn hưởng giải quyết phù hợp. 

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo tình huống chúng tôi tư vấn sau đây để có thêm kiến thức về phân chia di sản thừa kế

2. Hỏi về phân chia di sản thừa kế khi người thừa kế biệt tích

Hỏi: Kính gửi văn phòng luật sư Minh gia. Tôi sinh:23/7/1974 Tôi có thường xuyên theo dõi và đọc các bài viết trên trang web của Luật Sư Minh Gia, tôi đã tìm thấy rất nhiều thông tin bổ ích mà các luật sư đã tư vấn cho mọi người, cho phép tôi được bày tỏ lòng cảm ơn và sự kính trọng đối với đội ngũ luật sư của công ty. Tôi có một chút chuyện muốn xin nhận được sự tư vấn từ phía văn phòng luật sư Minh Gia, mong nhận được sự giúp đỡ : Mẹ tôi có 2 người con là tôi và anh trai, anh tôi kết hôn sau 7 năm thì do mâu thuẫn gia đình đã li thân với vợ và đi biệt tích đến nay vẫn không về, anh trai tôi 2 người con gái ( 2 người con của anh cũng đã có gia đình và có 1 con trai nhỏ); Bây giờ khi mẹ tôi mất nhưng không để lại di chúc thì chị dâu tôi đã đòi quyền sử dụng mảnh đất của mẹ tôi làm của riêng ( mảnh đất đó người đứng tên là mẹ tôi). Tôi thì cũng đã có gia đình và có 1 người con trai lớn, trong thời gian anh trai biệt tích đã chăm sóc mẹ mà không nhận được bất kỳ sự hỗ trợ nào từ anh trai và chị dâu....Với sự hiểu biết ít về pháp luật thì tôi rất mong văn phòng luật sư Minh Gia có thể tư vấn cho tôi về người có quyền thừa kế hợp pháp trong trường hợp như nhà Tôi. Một lần nữa xin cảm ơn và rất mong nhận được sự tư vấn từ phía các luật sư của công ty Minh Gia. Tôi xin phép.

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, với thắc mắc của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

 Theo thông tin mà bạn cung cấp tài sản quyền sử dụng đất là tài sản của mẹ bạn và sẽ đưa ra phân chia di sản thừa kế, mẹ bạn không để lại di chúc nên tài sản của mẹ bạn sẽ được phân chia theo quy định của pháp luật.

Căn cứ tại Điều 651 Bộ luật dân sự 2015 quy định về người thừa kế theo pháp luật như sau:     

“Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”

Như vậy, phần di sản của mẹ bạn để lại (bao gồm cả quyền sử dụng đất) sẽ được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất bao gồm: Ông bà ngoại bạn (nếu còn sống), bố bạn (nếu còn sống), anh trai bạn và bạn. Những người được nêu trên được hưởng phần di sản bằng nhau. Nếu trường hợp bố bạn và ông bà ngoại không còn sống thì tài sản của mẹ bạn sẽ được phân chia thành hai phần bằng nhau cho bạn và anh trai bạn.

Thứ hai về việc anh trai bạn ( một trong những người thừa kế hàng thứ nhất) đang biệt tích

Do việc anh trai bạn đang mất tích nên việc phân chia di sản thừa kế của mẹ bạn hiện nay chưa thể tiến hành phân chia được do chưa thể xác định anh bạn đang ở đâu, còn sống hay đã mất. Trong trường hợp này, bạn có thể yêu cầu tòa án tuyên bố anh bạn mất tích nếu anh bạn đã biệt tích trong ít nhất 2 năm.

Căn cứ vào Điều 68 Bộ luật dân sự 2015 quy định về điều kiện tuyên bố mất tích như sau:

1. Khi một người biệt tích 02 năm liền trở lên, mặc dù đã áp dụng đầy đủ các biện pháp thông báo, tìm kiếm theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự nhưng vẫn không có tin tức xác thực về việc người đó còn sống hay đã chết thì theo yêu cầu của người có quyền, lợi ích liên quan, Tòa án có thể tuyên bố người đó mất tích.

Thời hạn 02 năm được tính từ ngày biết được tin tức cuối cùng về người đó; nếu không xác định được ngày có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của tháng tiếp theo tháng có tin tức cuối cùng; nếu không xác định được ngày, tháng có tin tức cuối cùng thì thời hạn này được tính từ ngày đầu tiên của năm tiếp theo năm có tin tức cuối cùng.

…”.

Khi tòa án tuyên bố một người mất tích sẽ xác định người quản lí tài sản cho người đó, theo quy định tại Điều 69 Bộ luật dân sự 2015 như sau:

“Điều 69. Quản lý tài sản của người bị tuyên bố mất tích

Người đang quản lý tài sản của người vắng mặt tại nơi cư trú quy định tại Điều 65 của Bộ luật này tiếp tục quản lý tài sản của người đó khi người đó bị Tòa án tuyên bố mất tích và có các quyền, nghĩa vụ quy định tại Điều 66 và Điều 67 của Bộ luật này.

Trường hợp Tòa án giải quyết cho vợ hoặc chồng của người bị tuyên bố mất tích ly hôn thì tài sản của người mất tích được giao cho con thành niên hoặc cha, mẹ của người mất tích quản lý; nếu không có những người này thì giao cho người thân thích của người mất tích quản lý; nếu không có người thân thích thì Tòa án chỉ định người khác quản lý tài sản.”

Như vậy, sau khi tòa án tuyên bố anh bạn mất tích thì sẽ chỉ định một người quản lý tài sản của anh trai bạn. Người quản lý sẽ có nghĩa vụ trả lại tài sản sau khi anh trai bạn trở về theo quy định tại khoản 4 Điều 66 Bộ luật dân sự 2015 quy định về nghĩa vụ của người quản lý tài sản của người vắng mặt tại nơi cư trú:

“4. Giao lại tài sản cho người vắng mặt khi người này trở về và phải thông báo cho Tòa án biết; nếu có lỗi trong việc quản lý tài sản mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.”

Trong trường hợp sau 3 năm kể từ ngày tuyên bố mất tích mà anh trai bạn vẫn biệt tích thì người có quyền và nghĩa vụ liên quan có thể yêu cầu tòa án tuyên bố chết với anh trai bạn.

Về giải quyết tài sản của người tuyên bố là đã chết: Căn cứ tại khoản 2 Điều 72 Bộ luật dân sự 2015 quy định như sau:

“2. Quan hệ tài sản của người bị Tòa án tuyên bố là đã chết được giải quyết như đối với người đã chết; tài sản của người đó được giải quyết theo quy định của pháp luật về thừa kế.”

Như vậy, nếu tòa án tuyên bố là anh trai bạn chết thì tài sản của anh trai bạn sẽ được phân chia cho những người thừa kế thuộc hàng thừa kế thứ nhất theo quy định của pháp luật dân sự.

>> Gửi câu hỏi cho công ty Luật Minh Gia

Nếu có vướng mắc cần tư vấn, hãy gửi yêu cầu cho chúng tôi hoặc liên hệ Hotline: 1900.6169 để Luật Minh Gia hỗ trợ bạn.

Liên hệ để được hỗ trợ nhanh nhất

Liên hệ tư vấn
Chat zalo