Mua hàng trả góp nhưng đến định kỳ không thanh toán thì bị xử lý như thế nào?

1. Luật sư tư vấn về Luật Dân sự

Pháp luật hiện nay chưa có quy định về mua trả góp mà chỉ có quy định về hình thức mua trả chậm trả dần. Tuy nhiên, có thể hiểu việc mua hàng trả góp tại một cửa hàng có sự hỗ trợ của công ty tài chính là việc người mua ký kết một hợp đồng mua hàng trả góp với công ty tài chính có điểm giới thiệu dịch vụ tại cửa hàng đó, trong đó quy định về nghĩa vụ phải trả tiền (gồm trả nợ gốc và lãi) theo nhiều kỳ hạn cho tới khi thanh toán xong. Thông thường các hợp đồng cho vay mua hàng trả góp quy định trả tiền định kỳ theo tháng.

Mua hàng trả góp là một giao dịch diễn ra khá phổ biến. Khi người mua hàng trả góp đến kỳ hạn mà không trả tiền hoặc có hành vi trốn tránh nghĩa vụ trả tiền thì bị xử lý dân sự hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định.

Do đó, nếu bạn có thắc mắc liên quan đến mua hàng trả góp thông qua công ty tài chính, bạn cần tham khảo các quy định của Bộ luật dân sự 2015 hoặc tham khảo ý kiến chuyên gia, luật sư có kinh nghiệm trong lĩnh vực này. Trường hợp bạn không có thời gian tìm hiểu hoặc không có luật sư riêng, bạn hãy liên hệ Luật Minh Gia để chúng tôi giải đáp và hướng dẫn các phương án cụ thể.

Để được hỗ trợ, tư vấn pháp lý về các vấn đề liên quan đến vay trả góp bạn hãy gửi câu hỏi cho chúng tôi hoặc Gọi: 1900.6169 để được tư vấn.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo tình huống chúng tôi tư vấn sau đây để có thêm kiến thức bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

2. Tư vấn về mua hàng trả góp thông qua công ty tài chính

Hỏi: Chào luật sư, em có một trường hợp cần tư vấn. Chuyện là vào ngày 15/04/2017 có một người vào thế giới di động mua 1 chiếc điện thoại iPhone 7 phiên bản đỏ trả góp có giá trị là 21 triệu do ngân hàng HD Sài Gòn hỗ trợ, khi làm thủ tục ngân hàng yêu cầu trả trước 11 triệu và còn nợ lại 10 triệu trong đó 10 triệu trả góp trong vòng 12 tháng. Tuy nhiên khi đúng hẹn ngày 14/05/2017 thì không thấy khách hàng đóng lãi như hợp đồng, cho đến bây giờ là ngày 14/06/2017 tức là đến hạn ngày đóng lãi tháng thứ hai nhưng vẫn không thể liên lạc được với khách hàng đó. Vậy cho em hỏi, khách hàng đó sẽ phải chịu những hình phạt gì và có bị đi tù hay không. Em xin cảm ơn!

Trả lời: Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn tới công ty Luật Minh Gia. Với câu hỏi của bạn, chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ thông tin bạn cung cấp thì khách hàng mua một chiếc điện thoại iPhone 7 phiên bản đỏ trả góp có giá trị là 21 triệu đồng do Ngân hàng HD Sài Gòn hỗ trợ. Từ có có thể xác định đây là loại hình mua hàng trả góp thông qua công ty tài chính. Cụ thể ngân hàng yêu cầu trả trước 11 triệu đồng và còn nợ lại 10 triệu đồng trong đó 10 triệu đồng trả góp trong vòng 12 tháng và trả tiền định kì hằng tháng. Tuy nhiên khi đúng hẹn ngày 14/05/2017 thì không thấy khách hàng đóng lãi như hợp đồng, cho đến là ngày 14/06/2017 tức là đến hạn ngày đóng lãi tháng thứ hai nhưng vẫn không thể liên lạc được với khách hàng đó.

Như vậy khách hàng đó đã vi phạm nghĩa vụ trả tiền theo hợp đồng đã kí kết. Tùy thuộc vào hành vi của khách hàng sẽ phải chịu những chế tài khác nhau. Có thể xác định qua hai trường hợp sau:

Trường hợp 1: Liên quan đến trách nhiệm dân sự

Trong quá trình thực hiện hợp đồng dân sự, bên mua có nghĩa vụ trả tiền theo quy định tại Điều 440 Bộ Luật dân sự 2015:

“Điều 440. Nghĩa vụ trả tiền

1. Bên mua có nghĩa vụ thanh toán tiền theo thời hạn, địa điểm và mức tiền được quy định trong hợp đồng.

…

3. Trường hợp bên mua không thực hiện đúng nghĩa vụ trả tiền thì phải trả lãi trên số tiền chậm trả theo quy định tại Điều 357 của Bộ luật này.”

Theo đó, khách hàng có nghĩa vụ thanh toán tiền theo thời hạn, địa điểm và mức tiền được quy định trong hợp đồng, nếu không thực hiện đúng nghĩa vụ trả tiền thì phải trả lãi đối với số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả. Đồng thời, bên bán có thể thực hiện các biện pháp phạt vi phạm hợp đồng hoặc đơn phương chấm dứt thực hiện hợp đồng theo nội dung đã thỏa thuận.

Trường hợp bên mua gặp khó khăn dẫn đến mất khả năng thanh toán thì có thể thỏa thuận với Ngân hàng HD Sài Gòn về việc gia hạn thời hạn trả nợ, cam kết bồi hoàn tiền nợ và bồi thường chi phí chậm trả. Nếu khách hàng không trả tiền thì Ngân hàng HD Sài Gòn có quyền khởi kiện tại Tòa án để yêu cầu khách hàng phải thực hiện nghĩa vụ trả tiền.

Trường hợp 2: Liên quan đến trách nhiệm hình sự

Điều 175 Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017 quy định về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản như sau:

“Điều 175. Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 4.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 4.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm hoặc tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó hoặc đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả;

b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.”

Theo thông tin bạn cung cấp, chưa xác định được rõ nguyên nhân chậm thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng dân sự của khách hàng mua điện thoại. Vì vậy, nếu có căn cứ để xác định khách hàng có tài sản một cách hợp pháp nhưng sau đó có những hành vi gian dối, bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản hoặc có điều kiện trả tiền nhưng cố tình không trả thì hành vi đó có dấu hiệu của tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo quy định nêu trên. Khi xét thấy có dấu hiệu vi phạm, bên có quyền yêu cầu khách hàng thanh toán tiền trả góp có thể trình báo hành vi vi phạm đến cơ quan điều tra công an cấp quận/huyện nơi Ngân hàng có trụ sở hoặc nơi khách hàng cư trú.