Ly hôn chia nhà khi xây dựng trên đất mượn?

Nhà cất được 2 năm thì 2 vợ chồng ly hôn. Bên gia đình chồng đòi chia đôi căn nhà và bắt chị em phải trả 50% giá trị căn nhà. Vậy xin hỏi luật sư trường hợp này chị em và bố em phải xử lý như thế nào.Hiện tại chị em đang nuôi con nhỏ mà chồng thì không đồng ý cấp dưỡng nên không có khả năng chi trả 50% giá trị căn nhà. Người chồng còn rất hung hăng phá cửa nhà và chở đi hết mọi thứ trong nhà.  Vợ nuôi con nhưng chồng không cấp dưỡng mà chỉ bảo là để tự nguyện mỗi khi con bị bệnh nhưng tòa vẫn đồng ý như vậy là có hợp lý không? Xin chân thành cảm ơn và khẩn thiết sự giúp đỡ.

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi xin tư vấn như sau:

Thứ nhất, Điều 23 Luật hôn nhân và gia đình 2014 có quy định:

“Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh và những thu nhập hợp pháp khác của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và những tài sản khác mà vợ chồng thoả thuận là tài sản chung”.

Tại Khoản 16 Điều 3 Luật Đất đai năm 2013  quy định:

“Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là chứng thư pháp lý để Nhà nước xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất hợp pháp của người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và quyền sở hữu tài sản khác gắn liền với đất”

Hiện nay bố bạn đang là người đứng tên trên sổ đỏ. Tuy nhiên, bố bạn cho phép vợ chồng chị gái bạn sinh sống và xây dựng nhà trên thửa đất đó, nếu như chồng chị gái bạn chứng minh được căn nhà được xây dựng từ nguồn thu nhập hợp pháp của vợ chồng thì người chồng có quyền đề nghị phân chia phần tài sản đó (hoá đơn mua vật liệu xây dựng, tiền công thợ....).

Ngoài ra, việc bố bạn cho chị bạn và chồng cũ mượn đất xây nhà ở tuy không có giấy tờ gì nhưng hai bên đã hình thành hợp đồng mượn tài sản được điều chỉnh bởi quy định tại Điều 512 BLDS 2005:

“ Hợp đồng mượn tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho mượn giao tài sản cho bên mượn để sử dụng trong một thời hạn mà không phải trả tiền, còn bên mượn phải trả lại tài sản đó khi hết thời hạn mượn hoặc mục đích mượn đã đạt được”.

Cho nên trong trường hợp này chồng của chị gái bạn có thể được nhận 50% giá trị căn nhà theo định giá của thời điểm ly hôn.

Thứ hai, theo quyết định của Tòa giao con cho chị bạn nuôi dưỡng thì người chồng phải có nghĩa vụ cấp dưỡng tới khi con đến tuổi trưởng thành .Trường hợp người chồng không thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng theo quyết định của Tòa án thì chị bạn có quyền yêu cầu cơ quan thi hành án buộc chồng cũ  phải thực hiện nghĩa vụ đó. Thời điểm thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng được tính từ ngày ghi trong bản án, quyết định của Toà án.