Không có tiền trả nợ, người cho vay có được giữ xe để yêu cầu trả nợ không?

Câu hỏi: Xin chào luật sư, em xin trình bày với luật sư câu chuyện gia đình em như sau: Bố em có vay của ông B số tiền là 100 triệu đồng để làm ăn, có ký giấy vay nợ và trả lãi hàng tháng. Nhưng do bố em làm ăn thua lỗ, nên không có tiền để trả đúng hẹn như đã ký, và có hẹn mồm với nhau là cuối năm này bố em sẽ trả hết nợ. Ngày 22/5 vừa rồi, ông B có mượn 1 chiếc xe máy Air Blade mang tên em (lúc mua xe 10/2013 là 37 triệu đồng) và ông B không trả lại xe nữa, ông B có nói là khi nào trả nợ ông B sẽ trả xe cho nhà em.

Luật sư cho em hỏi trong trường hợp này ông B có phạm luật không? Nhà em muốn lấy lại xe phải làm như thế nào? Em xin cám ơn luật sư.

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi tư vấn đến công ty Luật Minh Gia. Chúng tôi xin tư vấn cho bạn như sau:

Căn cứ quy định tại Điều 474 Bộ luật dân sự 2015 về nghĩa vụ trả nợ của bên vay như sau:

“1. Bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thoả thuận khác.

2. Trong trường hợp bên vay không thể trả vật thì có thể trả bằng tiền theo trị giá của vật đã vay tại địa điểm và thời điểm trả nợ, nếu được bên cho vay đồng ý.

…

5. Trường hợp vay có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi như sau:

a) Lãi trên nợ gốc theo lãi suất thỏa thuận trong hợp đồng tương ứng với thời hạn vay mà đến hạn chưa trả; trường hợp chậm trả thì còn phải trả lãi theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này;

b) Lãi trên nợ gốc quá hạn chưa trả bằng 150% lãi suất vay theo hợp đồng tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”

Theo quy định trên bên vay có nghĩa vụ thực hiện theo đúng hợp đồng vay, phải có trách nhiệm trả tiền vay khi đến hạn trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác. Do đó, bố bạn phải có nghĩa vụ trả tiền vay khi đến hạn chỉ được trả tiền vay sau thời hạn được quy định trong hợp đồng khi được người cho vay đồng ý. Theo thông tin bạn cung cấp do bố bạn làm ăn thua lỗ nên không có khả năng trả nợ đúng hạn, tuy nhiên bố bạn và ông B đã thỏa thuận với nhau về việc gia hạn thời gian trả nợ nên bố bạn không vi phạm nghĩa vụ trả nợ của bên vay theo quy định trên.

Tiếp theo, căn cứ quy định tại Điều 176 Bộ luật hình sự 2015 về tội chiếm giữ tài sản trái phép:

“1. Người nào cố tình không trả lại cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc không giao nộp cho cơ quan có trách nhiệm tài sản trị giá từ 10.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng, di vật, cổ vật hoặc vật có giá trị lịch sử, văn hóa bị giao nhầm hoặc do mình tìm được, bắt được, sau khi chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc cơ quan có trách nhiệm yêu cầu được nhận lại tài sản đó theo quy định của pháp luật, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.”

Việc ông B mượn xe máy của bạn sau đó giữ xe yêu cầu gia đình bạn bao giờ trả nợ được thì mới trả xe là không đúng quy định của pháp luật. Việc lấy tài sản để trừ khoản tiền vay chỉ được thực hiện khi có sự đồng ý, thỏa thuận của hai bên. Hơn nữa, chiếc xe máy trên thuộc quyền sở hữu của bạn, không liên quan đến hợp đồng vay tài sản của bố bạn và ông B. Bố bạn là người giao kết hợp đồng vay tài sản nên bố bạn phải có nghĩa vụ trả nợ. Như vậy, hành vi mượn xe của bạn sau đó giữ, yêu cầu gia đình bạn trả nợ sau đó mới trả lại xe thuộc quyền sở hữu của bạn là trái với quy định của pháp luật. Hành vi của ông B có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội chiếm giữ tài sản theo Điều 176 Bộ luật hình sự 2015.

Để lấy lại xe trong trường hợp này gia đình bạn có thể yêu cầu sự can thiệp của công an xã, phường thị trấn yêu cầu ông B trả lại xe hoặc làm đơn tố giác tội phạm đối với hành vi vi phạm pháp luật của ông B. Khi nộp đơn tố giác cần kèm theo các tài liệu, chứng cứ chứng minh hành vi của ông B.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Không có tiền trả nợ, người cho vay có được giữ xe để yêu cầu trả nợ không?. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng

Cv: Vũ Nga - Luật Minh Gia