Hỏi tư vấn về ủy quyền nhận di sản thừa kế

Hiện tại bố mẹ mình đã mất. Nay nhà nước làm đường lấy vào và đền bù. Nhà mình có 5 anh chị em nhưng một người đã chết, bốn anh chị em đã ký vào giấy ủy quyền cho mình lĩnh tiền để chia cho mọi người. Xin hỏi con của người chị mình đã chết có phải ký vào giấy ủy quyền để lĩnh tiền không và khi lĩnh tiền về thì phải chia thế nào cho đúng? Xin cảm ơn.

Trả lời: Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, đối với trường hợp trên chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp thì có thể hiểu gia đình bạn có một thửa đất nông nghiệp do bố mẹ bạn để lại thừa kế. Hiện nay thửa đất này có quyết định thu hồi, gia đình bạn muốn ủy quyền cho bạn để nhận tiền bồi thường và cách phân chia di sản. Trong trường hợp này trước hết cần phải xác định quan hệ về thừa kế như sau:

Nếu bố mẹ của bạn không để lại di chúc hoặc di chúc không hợp pháp thì di sản sẽ được chia theo pháp luật cho những người thừa kế theo pháp luật được quy định tại Điều 651 Bộ luật dân sự năm 2015:

“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”

Khi đó, di sản thừa kế này sẽ được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của ba mẹ bạn, bao gồm các chị em bạn.

Tuy nhiên, Điều 652 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về thừa kế thế vị:

“Trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống.”

Nếu một người con của bố mẹ bạn đã mất thì con của họ sẽ được hưởng phần di sản mà đáng nhẽ ra nếu còn sống bố mẹ họ sẽ được hưởng. Vì thông tin bạn cung cấp không nói rõ thời điểm người chị của bạn mất trước hay mất sau bố mẹ bạn nên chúng tôi chia ra các trường hợp sau:

- Trường hợp chị bạn mất trước khi bố mẹ bạn qua đời thì con của người chị sẽ được hưởng phần di sản mà mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống (tức là cháu được hưởng di sản thừa kế từ ông, bà). Như vậy, di sản thừa kế do bố mẹ bạn để lại sẽ được chia đều cho những người thừa kế bao gồm: 4 anh chị em bạn và những người con của người chị đã mất (được một phần của 1 người thừa kế).

- Trường hợp người chị mất sau bố mẹ bạn thì tại thời điểm mở thừa kế, hàng thừa kế thứ nhất của bố mẹ bạn bao gồm: 5 người con. Tuy nhiên, sau khi bố mẹ bạn mất thì một thời gian sau người chị gái này cũng mất. Như vậy, tại thời điểm mở thừa kế thì người chị gái vẫn còn sống và có quyền hưởng di sản thừa kế do bố mẹ bạn để lại. Nhưng khi người chị gái còn sống, các thừa kế vẫn chưa tiến hành khai nhận di sản thừa kế và nay người chị gái đã chết thì phần di sản mà người chị được hưởng sẽ được chia đều cho các thừa kế của người chị. Các thừa kế của người chị có thể được xác định theo di chúc (nếu người chị chết để lại di chúc) hoặc những người thừa kế theo pháp luật tại Điều 676 Bộ luật dân sự như nêu trên.

Như vậy, hiện nay gia đình bạn có thể thỏa thuận để ủy quyền cho 1 người nhận tiền bồi thường, tuy nhiên, việc ủy quyền này phải được sự đồng ý, thống nhất của tất cả các đồng thừa kế. Sau khi nhận được tiền bồi thường các bên có thể tiến hành chia khoản tiền thừa kế đó. Cách phân chia như sau: di sản sẽ được chia làm 5 phần, trong đó phần của người chị đã mất sẽ do con của người chị được hưởng (nếu thuộc trường hợp thừa kế thế vị) hoặc do những người thừa kế của người chị hưởng như đã nêu ở trên.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Hỏi tư vấn về ủy quyền nhận di sản thừa kế. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.