Bố mất, muốn đòi lại di sản thừa kế mà chú út đã đứng tên sổ đỏ giải quyết như thế nào?

Nội dung tư vấn: Xin Chào luật sư. Cho cháu xin hỏi, ông nội cháu có 5 người con 4 trai 1 gái tất cả đều đã xây dựng gia đình và đã có 3 người con trai và 1 con gái đã xây nhà và ở chỗ khác còn mình chú út ở lại với ông nội cháu. Bà nội cháu mất năm 1997. Năm 2008 ông nội cháu thấy tuổi cao sức yếu nên đã họp gia đình trong đó có cả em trai của ông nội cháu và con trai của em ông nội cháu và tất cả các con trai, gái, dâu, rể . tổng diên tích đất là 288m2. Ông cháu chia thành 6 xuất mỗi xuất 38m2. Xuất của ông nội cháu và bố cháu vào 1 xuất và ông nội cháu bảo sau này cho cháu trưởng xuất đất này. Chú thứ 2 và chú 3 vào 1 xuất. Chú út và cô thứ 4 vào một xuất. Chút út đã xây nhà trên đất của cô thứ 4 và Ông nội cháu bảo Bố cháu là lớn nhất 1 phải đưa cho cô thứ 4 số tiền là 2 triệu đồng. Vì chú út không có tiền để cho cô thứ 4. Còn xuất của chú thứ 2 thì giờ cho chú út sử dụng. Riêng chỉ còn xuất của ông nội cháu và bố cháu và chú thứ 3 thì chưa ai sử dụng vẫn để không. Năm 2015 bố cháu mất, năm 2016 cháu lên xin chú cháu cho cháu xin tách diện tích đất của ông nội cháu cho cháu và của bố cháu nhưng chú không cho tách sổ đỏ ra.

Hỏi: Giờ sổ đỏ mang tên chú út, cháu hỏi xem giờ nếu chú út không cho cháu đất và không cho tách đất thì cháu có khởi kiện ra tòa được không ? Nếu ra tòa thì liệu cháu có đòi được đất không ? Và phải làm gì?  Xin luật sư tư vấn cho cháu. Cháu Xin cảm ơn.

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Đối với trường hợp này của bạn, do ở đây bạn không nói rõ cho nên chưa thể xác định được di chúc mà ông nội của bạn để lại là hợp pháp hay không hợp pháp.

Do đó, nếu ông nội bạn để lại di chúc là hợp pháp theo quy định tại Điều 630 về Di chúc hợp pháp của Bộ luật dân sự năm 2015 thì di chúc ông nội bạn để lại sẽ có hiệu lực pháp luật. Do đó di sản thừa kế của ông nội bạn để lại sẽ được chia theo di chúc của ông nội bạn và bố bạn sẽ vẫn được hưởng phần di sản thừa kế theo đúng di chúc ông bạn để lại.

Còn nếu như ông bạn mất mà di chúc của ông nội không hợp pháp thì di sản của ông nội bạn để lại sẽ chia theo pháp luật.

Căn cứ theo quy định tại Điều 651 về Người thừa kế theo pháp luật của Bộ luật dân sự năm 2015 như sau:

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Đối với trường hợp này, di sản do ông nội bạn để lại sẽ được chia đều thành 5 phần bằng nhau cho những người thừa kế ở hàng thừa kế thứ nhất bao gồm 4 người con trai( trong đó có bố của bạn) và 1 người con gái. Do đó bố của bạn sẽ được 1/5 di sản mà ông nội bạn để lại.

Đối với trường hợp này của bạn, kể cả di chúc do ông nội bạn để lại hợp pháp hay không hợp pháp thì bố bạn đều được hưởng di sản thừa kế của ông nội của bạn để lại. Bố bạn mất, theo quy định tại Điều 651 của Bộ luật dân sự năm 2015 thì mẹ bạn và các con của bố bạn( trong đó có bạn) sẽ là người được hưởng di sản thừa kế do bố bạn được thừa kế từ ông nội bạn để lại. Do đó đối với trường hợp này hoàn toàn bạn có thể khởi kiện ra Tòa đòi lại phần đất mà bố bạn được hưởng di sản thừa kế. Khi Tòa xác định rõ được phần di sản thừa kế bố bạn được hưởng do ông nội bạn để lại thì Tòa án sẽ yêu cầu chú út của bạn phải trả lại phần di sản thừa kế mà bố bạn được hưởng do ông nội bạn để lại. Và bạn có thể yêu cầu Tòa án hủy bỏ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp cho chú của bạn, vì thời điểm trước đó chú bạn tự làm sổ đỏ luôn cả phần di sản thừa kế của bố bạn được hưởng do ông nội bạn để lại mà chưa có sự đồng ý của bố của bạn.

Trân trọng!

CV tư vấn: Vi THị Huyền- Luật Minh Gia