Giải quyết tranh chấp khi những người thừa kế không thỏa thuận được về việc phân chia di sản thừa kế

Phân chia di sản thừa kế là vấn đề phát sinh khi một người mất đi và có để lại di sản thừa kế. Việc phân chia di sản thừa kế có thể được thực hiện thông qua thỏa thuận của những người thừa kế hoặc phân chia theo quy định của pháp luật trong trường hợp có tranh chấp về thừa kế. Các tranh chấp liên quan đến phân chia di sản thừa kế thường tương đối phức tạp do đó việc nắm được các quy định pháp luật để đảm bảo quyền và lợi ích của mình là rất cần thiết. Nếu bạn đang có vướng mắc về các vấn đề liên quan đến thừa kế bạn có thể liên hệ với Công ty Luật Minh Gia để được chúng tôi hỗ trợ tư vấn cụ thể về các vấn đề của mình.

1. Phân chia di sản thừa kế khi không thỏa thuận được

Nội dung câu hỏi: Chào Luật Minh Gia! Em có 1 vấn đề cần luật giải đáp giúp ạ. Nhà em có 1 mảnh đất 3000m2, gồm 350m2 đất thổ cư, còn lại là đất trồng hoa màu. Ba em mất năm 2013, sổ đỏ đứng tên ba và mẹ em. Nhà em gồm mẹ, 4 người con, bà nội còn sống. Giờ mẹ em muốn sang tên để phân chia tài sản, 4 chị em em đều đồng ý ký tên vào biên bản thỏa thuận phân chia tài sản, chỉ có bà nội em là không đồng ý, bà muốn phải chia cho chú của em 1/2 mảnh đất 3000m2 này. Vậy có cách nào để nhà em phân chia tài sản mà không cần chữ ký của bà nội không ạ?

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đang đứng tên bố và mẹ bạn do đó có căn cứ để xác định tài sản này là tài sản chung của vợ chồng. Năm 2013 bố bạn mất, phần tài sản là mảnh đất nêu trên sẽ được chia đôi, ½ tài sản thuộc sở hữu của bố bạn, ½ tài sản còn lại thuộc sở hữu của mẹ bạn.

Nếu trong trường hợp bố bạn mất không để lại di chúc thì toàn bộ ½ mảnh đất thuộc sở hữu của bố bạn sẽ được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của bố bạn theo quy định tại Điều 651 Bộ luật dân sự 2015. Theo thông tin bạn cung cấp, chúng tôi xác định tại thời điểm bố bạn mất những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của bố bạn bao gồm: mẹ bạn, 4 người con và bà nội. Do đó, phần di sản thừa kế của bố bạn sẽ được chia đều cho 06 người nêu trên.

Nếu mẹ bạn muốn thực hiện thủ tục sang tên quyền sử dụng đất sau đó phân chia cho 4 người con thì bắt buộc phải có sự đồng ý của người bà. Nếu các bên không tự thương lượng được về vấn đề phân chia thì có quyền khởi kiện yêu cầu Tòa án có thẩm quyền xem xét giải quyết.

2. Tư vấn giải quyết tranh chấp di sản thừa kế

1/. Ba em để lại di chúc cho em một miếng đất nông nghiệp (đất ruộng) có công chứng mà cô em giữ, nay ba em mất mà cô em không đưa di chúc cho em để sang tên. Trong khi đó người mẹ kế với người con cũng không đưa cho em giấy tờ đất (giấy quyền sử dụng đất để em sáng trên miếng đất mà theo di chúc ba để lại cho em). Trong khi đó hộ khẩu của vợ chồng em vẫn nằm chung trong đó. Em phải làm thế nào mới sang tên cho mình được?

2/. Còn nhà ở hiện tại ba không nói hay để lại giấy tờ gì hết, em là con vợ lớn nhưng giờ chủ hộ bị người con thứ 2 đứng tên rồi nhập hậu khẩu cho mẹ ruột vào, nhưng hộ khẩu của vợ chồng em và người chị của em vẫn còn trong đó. Khi đó ba em với người sau không có giấy kết hôn. Như vậy em có được hưởng quyền lợi gì không?

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Thứ nhất, về vấn đề hưởng di sản thừa kế theo di chúc

Theo thông tin bạn cung cấp, bố bạn có lập di chúc để lại phần diện tích đất ruộng cho bạn, di chúc này đã được công chứng tại cơ quan có thẩm quyền, do đó có căn cứ để xác định di chúc này là di chúc hợp pháp theo quy định của pháp luật. Nếu trong trường hợp cô bạn giữ và không giao cho bạn bản di chúc của bố bạn thì bạn có thể liên hệ với văn phòng công chứng nơi bố đã lập di chúc để trích lục lại nội dung di chúc này và thực hiện các thủ tục liên quan để bạn được hưởng di sản theo nội dung di chúc.

Nếu bạn không xác định được di chúc này được lập tại đâu, cũng không có bản di chúc do người cô đang giữ thì có thể coi trường hợp này là không có di chúc để lại. Do vậy, di sản thừa kế của bố bạn sẽ được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết (Điều 651 Bộ luật dân sự 2015). Như vậy, nếu người vợ thứ hai không có đăng ký kết hôn thì không có quyền hưởng thừa kế. Trong trường hợp này nếu bạn muốn thực hiện thủ tục sang tên thì phải có sự đồng ý của tất cả những người thừa kế đã nêu trên.

Đối với giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nếu bạn không có giấy chứng nhận gốc thì có thể liên hệ với cơ quan quản lý đất đai và đề nghị xác nhận các nội dung liên quan đến thửa đất để làm căn cứ đề nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét giải quyết.

Thứ hai, đối với phần diện tích không có di chúc để lại

Đối với phần diện tích đất của bố không có di chúc để lại thì phần diện tích đất này được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của bố bạn. Khi đó, bạn vẫn có quyền được yêu cầu phân chia đối với phần diện tích đất này. Vấn đề người con riêng của bố bạn đứng trên trên sổ hộ khẩu không ảnh hưởng đến việc hưởng di sản thừa kế của bạn do theo quy định của pháp luật cư trú thì sổ hộ khẩu chỉ có giá trị xác nhận nơi thường trú của cá nhân.

3. Tranh chấp chia di sản thừa kế

Nội dung câu hỏi: Xin chào luật sư. Xin hỏi luật sư như sau: Ông bà tôi có sinh được 4 người con 2 trai mà 2 gái, trước khi ông bà tôi mất có ở với người chú (em trai bố tôi). Năm 2010 ông bà tôi mất có để lại một miếng đất nhưng chưa di chúc lại cho ai, hiện tại chú tôi đang ở đó, gia đình chú tôi có 1 người con trai, gia đình tôi có 2 anh em trai, sau khi ông bà tôi mất, bố tôi có đón ông bà về để hương khói, gia đình tôi có 2 anh em hiện cũng đã lập gia đình hết rồi, muốn mua một miếng đất, tôi có vào hỏi chú tôi, bán cho một miếng đất để ở, vì đất đó sổ đỏ vẫn đứng tên ông bà tôi, nhưng chú không bán, chú muốn chiếm hết số đất đó, chú còn nhờ người giả chữ kí của bố tôi để đi làm giấy tờ chuyển sang tên chú nhưng không được, gia đình tôi nghĩ không muốn làm to chuyện khỏi mất lòng anh em nên muốn mua lại chứ không có ý tranh dành, guia đình tôi vẫn còn cách cuối nhưng không muốn ... xin hỏi luật sư hãy tư vấn cho tôi cũng như gd tôi phải làm như thế nào cho hợp tình hợp lý...

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi cần tư vấn cho công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp, ông bà bạn đứng tên trên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, khi mất ông bà bạn không để lại di chúc do đó phần di sản thừa kế của ông bà bạn được phân chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất theo quy định tại Điều 651 Bộ luật dân sự 2015. Tại thời điểm hiện tại hàng thừa kế thứ nhất của ông bà bao gồm 2 người con. Do đó, phần tài sản của ông bà bạn sẽ được chia đều cho 2 người con này.

Năm 2010, ông bà mất theo quy định tại Điều 623 Bộ luật dân sự 2015 về thời hiệu yêu cầu phân chia di sản thừa kế thì thời hiệu yêu cầu phân chia di sản thừa kế vẫn còn. Bố bạn có quyền yêu cầu phân chia di sản thừa kế trong trường hợp này. Nếu gia đình bạn không tự thỏa thuận được về vấn đề phân chia di sản thừa kế thì có quyền khởi kiện yêu cầu tòa án giải quyết.