Đã khước từ tài sản thừa kế có kiện đòi lại được không?

Sau khi Ông mất, mọi người đồng ý chia mảnh đất đó làm 3 cho Bà và 2 Cậu, nhưng Cậu lớn không đồng ý đòi chia làm 2 cho 2 Cậu. Mọi người sợ Cậu lớn quậy phá nên để chia 2, và sau 2 Cậu đã đăng ký quyền sử dụng cho mảnh đất của mình. Nay Gì tôi thấy không công bằng, muốn chia lại tài sản theo thừa kế tài sản không di chúc. Theo tôi biết thời hiệu khởi kiện chia tài sản thừa kế không di chúc là 10 năm, nay đã hết. Nhưng tài sản thừa kế đó là tài sản chung của ông bà, nay Bà còn sống. Hỏi còn khởi kiện chia tài sản thừa kế không di chúc nữa không? Và mảnh đất đó 2 Cậu đã đăng ký quyền sử dụng đất tên mình rồi và Cậu bé đã bán đi 1 nửa mảnh đất của mình. Hỏi còn khởi kiện chia tài sản thừa kế không di chúc nữa không? Nếu chia được sẽ chia như thế nào?

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã gửi yêu cầu tư vấn đến Công ty Luật Minh gia, trường hợp này chúng tôi xin tư vấn như sau:

Thứ nhất, về thời hiệu khởi kiện thừa kế, Điều 623 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định:

1. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó. Trường hợp không có người thừa kế đang quản lý di sản thì di sản được giải quyết như sau:

a) Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của Bộ luật này;

b) Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu quy định tại điểm a khoản này.

2. Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.

3. Thời hiệu yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.”

Theo quy định trên thì thời hiệu khởi kiện thừa kế là 30 năm kể từ thời điểm mở thừa kế đối với bất động sản, đối chiếu với trường hợp của bạn, ông bạn mất từ năm 1996 và đến năm 2018 thì ông bạn đã mất được 22 nămnên thời hiệu khởi kiện thừa kế vẫn còn.Vì vậy, nếu những người thừa kế muốn khởi kiện phân chia di sản thừa kế thì có thể nộp đơn đến Tòa án nhân dân cấp huyện nơi có bất động sản.

Thứ hai, bởi vì trước đó những người trong gia đình đã có thỏa thuận rằng mảnh đất sẽ được chia cho hai cậu của bạn, ở đây chúng tôi hiểu rằng việc thỏa thuận cho phép này đã được lập thành văn bản và đã được công chứng, chứng thực công nhận sự thỏa thuận này. Nên sau đó, một trong hai cậu của bạn đã bán đi một nửa mảnh đất của mình là hợp pháp và những người có quyền thừa kế sẽ không được hưởng di sản này nữa bởi đã từ chối nhận di sản trước đó.

Nếu không có tồn tại bất cứ bằng chứng gì để chứng minh việc từ chối nhận di sản thì những người đồng thừa kế hoàn toàn có thể gửi đơn tới Tòa án yêu cầu được phần di sản. Đồng thời, việc một trong những người cậu của bạn đã bán một nửa mảnh đất của mình mà không có văn bản từ chối nhận di sản thì người đó sẽ phải bù lại phần tiền tương ứng với số tiền đã đem bán một nửa mảnh đất đó.

Thứ ba, đây là tài sản chung của ông bà bạn có trong thời kỳ hôn nhân, căn cứ theo khoản 2 Điều 66 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014, cụ thể như sau:

“2. Khi có yêu cầu về chia di sản thì tài sản chung của vợ chồng được chia đôi, trừ trường hợp vợ chồng có thỏa thuận về chế độ tài sản. Phần tài sản của vợ, chồng chết hoặc bị Tòa án tuyên bố là đã chết được chia theo quy định của pháp luật về thừa kế.”

Vì vậy, trong trường hợp này chỉ được chia 1/2 số tài sản của ông bà bạn là di sản thừa kế của ông bạn, ½ số tài sản còn lại là tài sản của bà bạn. Khi đó nếu ông bạn mất không để lại di chúc thì di sản của ông bạn sẽ được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất, tức là bà bạn cùng 7 người con, mỗi người sẽ được hưởng một phần di sản bằng nhau (trừ trường hợp những người thừa kế có thỏa thuận khác).