Con riêng có được hưởng di sản thừa kế do cha hoặc mẹ để lại?

Sau đó cha mẹ tôi sinh được 3 người con: chị tôi, một người anh (đã mất) và tôi. Sau khi con riêng của mẹ lấy vợ, cha tôi làm đơn xin Hợp tác xã cắt đất cho anh ra ở riêng (ở mảnh đất khác), anh mất năm 1991 nhưng có 4 người con hiện còn sống. Con riêng của cha là liệt sỹ hy sinh năm 1979 nhưng có 1 người con hiện còn sống. Cha tôi mất năm 1975 và mẹ tôi mất năm 2008. Cả cha và mẹ tôi mất đều không để lại di chúc. Hiện nay gia đình tôi bàn bạc phân chia tài sản thì phần đất mà cha mẹ tôi để lại được phân chia như thế nào? Các cháu là con riêng của cha và mẹ có được phân chia không? Nếu được thì phân chia như thế nào? Ngoài ra, trình tự, thủ tục giải quyết phân chia tài sản thừa kế mảnh đất nếu trên như thế nào?

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Bạn cần xác định di sản của mẹ và di sản của cha để lại dựa vào trường hợp cụ thể của mình. Cách chia di sản thừa kế như sau:

Di sản của bố

Theo thông tin bạn cung cấp thì bố bạn mất và không để lại di chúc nên di sản của bố sẽ được chia theo quy định của pháp luật cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất theo quy định tại Điều 651 Bộ luật dân sự năm 2015:

“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”

Bạn xác định những người thuộc hảng thừa kế thứ nhất của bố, vì người con riêng của bố mất trước thời điểm bố bạn mất nên vẫn được hưởng di sản, hiện tại thì những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người con riêng đó có quyền được hưởng phần di sản mà trước khi mất anh đó được hưởng.

Di sản của mẹ

Cách chia di sản của mẹ tương tự như chia di sản của bố, người con riêng của mẹ đã mất trước thời điểm mẹ mất nên 4 người con của người con riêng đó sẽ được hưởng thừa kế thế vị theo quy định tại Điều 652 Bộ luật dân sự năm 2015:

“Trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống.”

Những người có quyền hưởng thừa kế của cha và mẹ bạn tiến hành họp và thỏa thuận phân chia di sản thừa kế, việc thỏa thuận phải được lập thành văn bản và thực hiện thủ tục công chứng hoặc chứng thực thì mới có giá trị pháp lý.