Bên mua hàng không trả tiền có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

1. Luật sư tư vấn về giao dịch mua bán hàng hóa

Liên quan đến các giao dịch mua bán hàng hóa thì hiện nay pháp luật dân sự quy định khá cụ thể. Các bên tham gia giao dịch cần phải tôn trọng thỏa thuận đã giao kết, tuy nhiên nếu một bên vi phạm về nghĩa vụ của mình thì sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của bên còn lại, thậm chí còn có thể xảy ra tranh chấp.      

Do đó, nếu bạn gặp phải trường hợp này và chưa biết giải quyết như thế nào bạn có thể liên hệ với Luật sư của chúng tôi để được hỗ trợ kịp thời.

Bạn có thể gửi câu hỏi hoặc gọi: 1900.6169 để được giải đáp.

Bên cạnh đó, bạn có thể tham khảo tình huống sau đây để có thêm kiến thức pháp lý trong lĩnh vực này.

2. Xử lý trường hợp một bên vi phạm về nghĩa vụ trả tiền khi mua bán hàng hóa

Chị tôi là dân buôn bán quần áo, từ trước đến nay có giao dịch nhỏ lẻ với vợ chồng A, đến cuối tháng 10 chị tôi có giao dịch với vợ chồng A lô quần áo với giá trị 60 triệu (không có hợp đồng), vợ chồng A đã đưa trước cho chị tôi 15 triệu nhưng đến gần 2 tháng nay vợ chồng A không thanh toán số tiền còn lại, gọi điện không nghe máy, mới đây gia đình tôi có đến nhà gặp thì vợ chồng A kêu không có tiền trả, khi nào có thì trả, kêu viết giấy nợ thì không đồng ý. Nhưng các cuộc trò chuyện khi giao dịch và ghi âm có xác nhận của vợ chồng A là có nợ chị tôi 45 triệu. Vậy làm cách nào để chị tôi lấy lại được tiền hoặc có thể khởi kiện hình sự vợ chồng A được không thưa luật sư. Xin cảm ơn luật sư!

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi yêu cầu tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia. Với nội dung bạn yêu cầu tư vấn, Công ty Luật Minh Gia tư vấn như sau:

Căn cứ theo thông tin bạn cung cấp thì chị bạn có giao dịch với vợ chồng A lô quần áo với giá trị 60 triệu đồng. Hai bên không ký kết hợp đồng mua bán, vợ chồng A đã trả trước số tiền là 15 triệu, số tiền còn lại vợ chồng A chưa chi trả đồng thời có hành vi trốn tránh. Do đó, bên mua đang có hành vi vi phạm nghĩa vụ theo quy định tại Điều 440 Bộ luật dân sự 2015:

"Điều 440. Nghĩa vụ trả tiền

1. Bên mua có nghĩa vụ thanh toán tiền theo thời hạn, địa điểm và mức tiền được quy định trong hợp đồng.

2. Trường hợp các bên chỉ có thỏa thuận về thời hạn giao tài sản thì thời hạn thanh toán tiền cũng được xác định tương ứng với thời hạn giao tài sản. Nếu các bên không có thỏa thuận về thời hạn giao tài sản và thời hạn thanh toán tiền thì bên mua phải thanh toán tiền tại thời điểm nhận tài sản.

3. Trường hợp bên mua không thực hiện đúng nghĩa vụ trả tiền thì phải trả lãi trên số tiền chậm trả theo quy định tại Điều 357 của Bộ luật này.".

Dựa trên dữ liệu bạn đưa ra thì chúng tôi xác định hai bên không thỏa thuận với nhau về thời hạn trả tiền. Trong trường hợp này, chị bạn nên thỏa thuận và đưa ra thời hạn chi trả cụ thể để vợ chồng A thực hiện nghĩa vụ của mình. Nếu hết thời hạn hai bên thỏa thuận mà bên mua không thực hiện nghĩa vụ trả tiền thì chị bạn có thể làm đơn khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp quận (huyện) nơi bên mua đang cư trú để yêu cầu Tòa án giải quyết.

Trường hợp có căn cứ xác định bên mua có thủ đoạn gian dối hoặc có hành vi bỏ trốn để trốn tránh nghĩa vụ trả tiền thì chị bạn có thể làm đơn tố cáo tại cơ quan công an quận (huyện) để yêu cầu giải quyết. Hành vi của vợ chồng A có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 175 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 như sau:

“Điều 175. Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 4.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 4.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm hoặc tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó hoặc đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả;

b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.".

Như vậy, trong trường hợp nếu bên mua có dấu hiệu bỏ trốn thì chị bạn có thể tố cáo đến cơ quan công an, đồng thời cung cấp các chứng cứ về việc mua bán giữa hai bên để cơ quan công an có cơ sở giải quyết.