Xây nhà trên đất nông nghiệp khi thu hồi có được bồi thường hay không?

1. Luật sư tư vấn Luật Đất đai

Nhà nước thu hồi đất và việc Nhà nước quyết định thu lại quyền sử dụng đất của người được Nhà nước trao quyền sử dụng đất hoặc thu lại đất của người sử dụng đất vi phạm pháp luật về đất đai.

Khi bị thu hồi đất, người sử dụng đất được bồi thường, trả lại giá trị quyền sử dụng đất đối với diện tích đất thu hồi; đồng thời, nếu chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất bị thiệt hại thì tài sản được bồi thường theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, chủ sở hữu tài sản chỉ được bồi thường thiệt hại về tài sản nếu đó là tài sản được tạo lập hợp pháp. Do đó, nếu gia đình bạn có đất bị thu hồi và bạn gặp vướng mắc do không được bồi thường về tài sản, bạn cần tìm hiểu kỹ các quy định của Luật Đất đai hoặc tham khảo ý kiến luật sư chuyên môn.n Trường hợp bạn không có thời gian tìm hiểu hoặc không có luật sư riêng, bạn hãy gửi câu hỏi cho chúng tôi hoặc Gọi: 1900.6169 để được tư vấn.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo tình huống chúng tôi tư vấn sau đây để có thêm kiến thức bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

2. Giải đáp thắc mắc về vấn đề bồi thường về nhà ở trên đất nông nghiệp khi Nhà nước thu hồi đất

Nội dung tư vấn​: Năm 1969, bố  tôi có thỏa thuận mua 300m2 đất nông nghiệp của ông H, có xác nhận của UBND xã. Từ năm 1969 đến nay bố em đứng tên chủ sở hữu mảnh đất 300m2. năm 1990, bố  xây nhà ở trên mảnh đất đó và nộp thuế nhà đất theo quy định pháp luật. Năm 2017 UBND huyện ra quyết định thu hồi đất của gia đình là 100m2, và chỉ bồi thường 100m2 theo giá đất nông nghiệp do khu đất của gia đình chưa có quyết định của CQNN về chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở. Xin hỏi luật sư gia đình em có quyền kiện không ạ?

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi yêu cầu tư vấn đến công ty Luật Minh Gia, với vụ việc của bạn chúng tôi tư vấn như sau;

Nhà nước cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho gia đình bạn với mục đích là đất nông nghiệp, gia đình bạn có nghĩa vụ sử dụng đất đúng mục đích. Căn cứ theo quy định tại Khoản 3 Điều 12 Luật đất đai năm 2013; việc bạn xây nhà trên đất nông nghiệp là sử dụng đất không đúng mục đích, đây là hành vi vi phạm pháp luật đất đai. Khi bạn muốn xây dựng nhà ở trên đất thì bạn phải thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất thổ cư. 

Khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp thì gia đình bạn do đang là người sử dụng đất hợp pháp cho nên được hưởng bồi thường về đất và chi phí đầu tư vào đất còn lại theo quy định sau:

"1. Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất nông nghiệp khi Nhà nước thu hồi đất thì được bồi thường về đất, chi phí đầu tư vào đất còn lại theo quy định sau đây:

a) Diện tích đất nông nghiệp được bồi thường bao gồm diện tích trong hạn mức theo quy định tại Điều 129, Điều 130 của Luật này và diện tích đất do được nhận thừa kế;

b) Đối với diện tích đất nông nghiệp vượt hạn mức quy định tại Điều 129 của Luật này thì không được bồi thường về đất nhưng được bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại;

c) Đối với diện tích đất nông nghiệp do nhận chuyển quyền sử dụng đất vượt hạn mức trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành thì việc bồi thường, hỗ trợ được thực hiện theo quy định của Chính phủ.

Đồng thời căn cứ theo điều 74 Luật Đất đai 2013 quy định về nguyên tắc bồi thường khi nhà nước thu hồi đất:

…“2. Việc bồi thường được thực hiện bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng với loại đất thu hồi, nếu không có đất để bồi thường thì được bồi thường bằng tiền theo giá đất cụ thể của loại đất thu hồi do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định tại thời điểm quyết định thu hồi đất.”…. (khoản 2 Điều 74).

Như vậy, khi UBND huyện thu hồi đất nông nghiệp của gia đình bạn thì phải bồi thường bằng việc giao đất có cùng mục đích sử dụng cho gia đình bạn. Nếu không có đất để bồi thường thì UBND  phải bồi thường bằng tiền. Do đó khi UBND huyện thu hồi 100m2 đất nông nghiệp thì gia đình bạn được bồi thường về diện tích đất nông nghiệp. Ngoài ra về ngôi nhà trên đất do có hành vi sai phạm khi tự ý xây dựng nên khi bồi thường Nhà nước sẽ không thực hiện bồi thường về tài sản là ngôi nhà trên đất. 

Việc UBND huyện bồi thường theo đất nông nghiệp là có cơ sở. Việc khởi kiện về giá đền bù theo đơn giá đất ở là không có cơ sở. Còn trường hợp có những sai phạm về thủ tục trình tự thu hồi thì gia đình bạn có quyền khiếu nại về hành vi này. 

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.