Vi phạm cam kết cho mượn đất để làm lối đi chung giải quyết thế nào?

Nội dung tư vấn: Kính thưa Luật sư !
Nhà tôi và 02 nhà hàng xóm có tranh chấp lối đi chung như sau: Trước năm 1975, 02 nhà hàng xóm này có một lối đi rộng 1,0m, dài khoảng 30m nối từ đường lộ để vào đến nhà. và lối đi này nằm dọc bên hông đất nhà tôi (nhà tôi có mặt tiền tiếp xúc trực tiếp với đường lộ). năm 1972 vì nhu cầu đi lại thuận tiện hơn nên 02 nhà hàng xóm này có mượn đất của nhà tôi để mở rộng lối đi này (02 lần mượn đất là rộng khoảng 1,0m nhưng nhà tôi chỉ có còn lại 01 bản cam kết mượn đất với bề rộng 0,4 và dìa theo dọc lối đi nêu trên và con đường này hiện nay rộng >2,0m). Trong bản cam kết mượn đất, 02 nhà này có ghi cam kết rằng: nếu gia đình chúng tôi có nhu cầu thì bất cứ lúc nào cũng được mở lối để sử dụng chung lối đi này; đến năm 1985 nhà tôi có bán một phần đất nhà cho các hộ dân khác và lúc này nhà tôi có yêu cầu 02 nhà hàng xóm cho phép sử dung lối đi chung như đã cam kết trong giấy mượn đất đã ký năm 1972 (bản cam kết này được UBND phường chứng thực vào năm 1988) nhưng 02 nhà hàng xóm kiên quyết không đồng ý và tiến hành xây tường rào gạch kiên cố. Vì cần bán đất nên nhà tôi tạm thời mở một lối đi rộng 1,0m dọc theo lối đi tranh chấp để tạm thời giải quyết cho các hộ dân mua đất nhà chúng tôi đi tạm trong thời gian nhà chúng tôi khiếu kiện về việc được sử dụng lối đi chung với 02 nhà hàng xóm theo bản cam kết mượn đất nêu trên. Lúc đó vì gia cảnh khó khăn nên chúng tôi để yên mãi đến nay.
Đến nay tôi đại diện cho gia đình tôi và các hộ dân mua đất nhà tôi có văn bản gửi UBND phường nhờ can thiệp và yêu cầu 02 nhà hàng xóm tháo dở tường rào xây dựng trái phép để các hộ dân liền kề chúng tôi có lối đi rộng rãi. mặc khác tôi đề nghị hoàn trả lại phần đất mà nhà tôi tạm thời mở một lối đi rộng 1,0m dọc theo lối đi tranh chấp để giải quyết cho các hộ dân mua đất nhà chúng tôi đi tạm.
Hiện nay theo trích lục địa chính thì:
1) Lối đi tranh chấp nêu trên được quy định là hẻm công cộng nối từ đường lộ vào đến 02 nhà hàng xóm đó
2) Lối đi rộng 1,0m dọc theo lối đi tranh chấp để tạm thời giải quyết cho các hộ dân mua đất nhà chúng tôi đi tạm trong thời gian nhà chúng tôi khiếu kiện được quy định là đất ở cho 04 hộ dân trên thửa đất gốc nhà chúng tôi vì không ghi đất này thuộc quyền sử dụng của cá nhân nào.
Xin Luật sư xem xét và cho chúng tôi biết các kiến nghị của chúng tôi như vậy là đúng tình, đúng lý không?
Xin chân thành cảm ơn, chúc Luật sư sức khỏe và thành công !

Vi phạm cam kết cho mượn đất để làm lối đi chung giải quyết thế nào?

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ Điều 254 Bộ luật dân sự 2015 có quy định quyền về lối đi qua như sau:

“1. Chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ.

Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.

Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.

3. Trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù.”

Theo quy định trên, nếu phần đất của nhà bạn không có lối đi ra đường công cộng, bị vây bọc bởi các hộ xung quanh thì gia đình bạn đó có quyền yêu cầu các hộ là chủ sở hữu của phần đất vây bọc dành cho gia đình bạn một lối đi hợp lý. Tuy nhiên sau khi được hàng xóm dành một lối đi hợp lý thì gia đình bạn phải đền bù cho nhà hàng xóm theo sự thỏa thuận của các bên. Trường hợp các bên không thể thỏa thuận được thì các bên có quyền yêu cầu Tòa án giải quyết.

Đối chiếu với trường hợp của bạn, 2 nhà hàng xóm đã thỏa thuận với gia đình bạn về việc mượn thêm một phần đất để mở rộng lối đi chung và cam kết sau này nếu gia đình bạn có nhu cầu sử dụng chung lối đi đó thì họ sẽ không ý kiến (Cam kết này đã được UBND cấp xã chứng thực). Tuy nhiên, đến năm 1985, gia đình bạn có nhu cầu mở lối đi chung nhưng 2 gia đình hàng xóm lại không đồng ý. Như vậy, họ đã vi phạm cam kết đã thỏa thuận trước đó.Vì vậy, gia đình bạn có quyền làm đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp lối đi chung đến TAND cấp huyện để được giải quyết.

Trân trọng !