Tư vấn về thừa kế và đính chính giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Nội dung yêu cầu tư vấn: 

1. Năm 1975 cha tôi có cho tôi một lô đất ruộng (bao gồm nhiều thửa),nhưng đến năm 1993 thì chính quyền địa phương đo đạc lại ruộng đất để cấp giấy Chứng nhận Quyền sử dụng đất thì phần đất (thửa đất) nhà tôi đang ở không có thể hiện trên bản vẽ giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất của tôi mà lại được thể hiện trên giấy chứng nhận Quyền sử dụng đất của anh trai tôi.Tôi không biết đọc bản vẽ và không biết có sự nhầm lẫn đó nên đã giữ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đó đến nay. Năm 2002, anh trai tôi có đồng ý ký tên xác nhận phần đất (thửa đất) nhà tôi đang ở là của tôi và không có tranh chấp về sau (giấy thoả thuận chỉ ký tay- không có cơ quan chính quyền địa phương xác nhận). Tháng 9  năm 2015, anh trai tôi chết. Vậy giờ tôi phải làm gì để tôi được hợp pháp hưởng phần đất mà tôi đang ở.

2. Con trai tôi có vợ và 2 con. Năm 2001, em chồng tôi viết giấy cho con trai tôi 1 miếng đất (chú ruột cho cháu ruột), sau đó vợ chồng tôi đã bỏ tiền xây cất nhà trọ kiếm tiền sinh sống.Năm 2006, con trai tôi mất không để lại di chúc. Đến năm 2008, chồng tôi mất, vậy giờ tôi có được thừa hưởng gì? ( Đất chú cho cháu là đất dòng họ, vì chồng tôi không đứng nhận nên con trai tôi đứng tên nhận). Rất mong luật sư tư vấn cho tôi.
Chân thành cám ơn Luật sư.

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Đối với câu hỏi thứ nhất:

Việc phần đất của gia đình lại được thể hiện trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của anh trai bạn có thể do nhầm lẫn nên dẫn đến sự sai lệch này. Theo cách trình bày của bạn thì có thể hiểu thửa đất của bạn và anh trai bạn đều đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên lại có sự sai lệch về thông tin, diện tích đất. Do vậy, trường hợp của bạn cần tiến hành thủ tục Đính chính giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp. Điều 86 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP có quy định Thủ tục đính chính Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng đã cấp:

“1. Người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất nộp Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng đã cấp có sai sót cho Văn phòng đăng ký đất đai để đính chính. Trường hợp sai sót do lỗi của người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất thì người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất phải có đơn đề nghị để được đính chính.

Trường hợp Văn phòng đăng ký đất đai phát hiện Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng đã cấp có sai sót thì thông báo cho người sử dụng đất biết và yêu cầu người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất nộp Giấy chứng nhận đã cấp để thực hiện đính chính.

2. Văn phòng đăng ký đất đai có trách nhiệm kiểm tra; lập biên bản kết luận về nội dung và nguyên nhân sai sót; lập hồ sơ trình cơ quan có thẩm quyền thực hiện đính chính vào Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng đã cấp có sai sót; đồng thời chỉnh lý nội dung sai sót vào hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai.

3. Trường hợp đính chính mà người được cấp Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng có yêu cầu cấp đổi sang Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất thì Văn phòng đăng ký đất đai trình cơ quan có thẩm quyền để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.”

Đối với câu hỏi thứ hai:

Trong trường hợp người để lại di sản thừa kế chết không để lại di chúc, thì di sản thừa kể sẽ được chia theo pháp luật. Tức là chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất. Điều 676. Người thừa kế theo pháp luật  Bộ luật dân sự 2005 quy định:

“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;…”

Như vậy, nếu diện tích đất và căn nhà đã được sang tên con trai chị (hoặc chưa sang tên nhưng đủ điều kiện để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất) thì đây được coi là di sản thừa kế của con trai chị để lại. Theo đó, nếu không có thỏa thuận khác thì di sản này sẽ được chia đều cho những người thừa kế thuộc hàng thứ nhất của người chết, gồm: mẹ, vợ và 2 con