Truy cứu hình sự đối với người bị tâm thần

Nội dung yêu cầu: Sao khi tôi giao hàng xong người đó có hẹn tôi 1 tuần sau sẽ trả tiền cho tôi. Nhưng khi đến hẹn thì người đó lại hẹn ngày khác. Cứ như vậy kéo dài đến năm 2012, nên tôi đã làm đơn tố cáo lên toà án. Lúc bấy giờ tòa án cũng đã tiến hành điều tra và tạm giam đối tượng để xử lý. Gần đến ngày ra tòa giải quyết thì người này xuất hiện dấu hiệu bị tâm thần nên được đưa vào bệnh viện và vắng mặt trong ngày xử đó. Cứ như vậy 2 lần sau người này vẫn vắng mặt. Và tòa án cũng đã im lặng trước vụ án của tôi từ đó tới nay. Vậy luật sư cho tôi hỏi là trường hợp của tôi có lấy được tài sản bị chiếm đoạt hay không? Và cần phải làm như thế nào để đòi lại số tiền đó. Xin cảm ơn!

Trả lời câu hỏi: Cảm ơn anh đã tin tưởng và gửi yêu cầu tới Công ty Luật Minh Gia, yêu cầu của anh được tư vấn như sau:

Điều 13 Bộ luật hình sự 1999 sửa đổi, bổ sung 2009 quy định về tình trạng không có năng lực trách nhiệm hình sự:

"1. Người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội trong khi đang mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình, thì không phải chịu trách nhiệm hình sự; đối với người này, phải áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh.

2. Người phạm tội trong khi có năng lực trách nhiệm hình sự, nhưng đã lâm vào tình trạng quy định tại khoản 1 Điều này trước khi bị kết án, thì cũng được áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh. Sau khi khỏi bệnh, người đó có thể phải chịu trách nhiệm hình sự.”

Điều 187 Bộ luật tố tụng hình sự 2003 quy định về sự có mặt của bị cáo tại phiên tòa:

"1. Bị cáo phải có mặt tại phiên tòa theo giấy triệu tập của Tòa án; nếu vắng mặt không có lý do chính đáng thì bị áp giải theo thủ tục quy định tại Điều 130 của Bộ luật này; nếu bị cáo vắng mặt có lý do chính đáng thì phải hoãn phiên tòa.

Nếu bị cáo bị bệnh tâm thần hoặc bị bệnh hiểm nghèo khác thì Hội đồng xét xử tạm đình chỉ vụ án cho đến khi bị cáo khỏi bệnh.

Nếu bị cáo trốn tránh thì Hội đồng xét xử tạm đình chỉ vụ án và yêu cầu Cơ quan điều tra truy nã bị cáo.

2. Tòa án chỉ có thể xử vắng mặt bị cáo trong những trường hợp sau đây:

a) Bị cáo trốn tránh và việc truy nã không có kết quả;

b) Bị cáo đang ởnước ngoài và không thể triệu tập đến phiên tòa;

c) Nếu sự vắng mặt của bị cáo không trở ngại cho việc xét xử và họ đã được giao giấy triệu tập hợp lệ".

Theo quy định của pháp luật, trường hợp người phạm tội khi có năng lực TNHS, nhưng đã lâm vào tình trạng bị tâm thần hoặc bệnh khác dẫn đến mất khả năng nhận thức hoặc điều khiển hành vi thì bị áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh và khi khỏi bệnh thì có thể sẽ bị truy cứu TNHS.

Đối với vụ việc của anh, do bị cáo bị bệnh tâm thần và có kết luận giám định của Hội đồng giám định pháp y nên Hội đồng xét xử buộc phải ra quyết định tạm đình chỉ vụ án cho đến khi bị cáo khỏi bệnh. Vậy, trường hợp tình trạng bệnh của bị cáo không cải thiện thì không có căn cứ để mở lại phiên tòa xét xử và khoản tiền bồi thường của anh tạm thời chưa được giải quyết.

Trọng vụ án trên, kết luận giám định của Hội đồng giám định pháp y ảnh hưởng lớn tới quyền và lợi ích của anh, nên nếu có căn cứ kết luận không chính xác thì anh có quyền yêu cầu Cơ quan đã ra quyết định trưng cầu giám định ra quyết định trưng cầu giám định lại hoặc quyết định giám định bổ sung. Hoặc, trường hợp có cơ sở bị cáo đã hoàn toàn khỏi bệnh thì anh có thể cung cấp thông tin tới TAND nơi đang giải quyết vụ việc biết để có căn cứ tiếp tục xử lý hành vi trên.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Truy cứu hình sự đối với người bị tâm thần. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến - Số điện thoại liên hệ 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng!
CV. Trần Như Quỳnh – Luật Minh Gia.