Tranh chấp lối đi chung và thẩm quyền giải quyết tranh chấp?

Nội dung tư vấn: Gia đình tôi có mua 1 lô đất năm 1995. Lúc đó chỉ viết giấy viết tay và có chứng thực của các hộ xung quanh. Có 1 hộ đã yêu cầu và viết trên giấy mua bán đất của gia đình tôi là cùng bỏ ra 1 phần đất làm đường đi chung vì 2 gia đình có đất giáp nhau. Sau đó con đường đi chung được mở. Năm 2010 gia đình tôi làm được sổ đỏ và chuyển mục đích sử dụng sang đất trồng cây hàng năm. Năm  2015 gia đình tôi chuyển đổi thành đất ở. Trên bìa đỏ có vẽ 1 đường đi chung. Gia đình tôi do đã có nhà nên không sử dụng mảnh đất trên từ lúc mua đến năm 2016. Còn gia đình kia bán hết số đất giáp nhà tôi cho các hộ gia đình khác và mọi người vẫn đi trên con đường đấy. Do thành phố lấy đất làm đường thoát úng nên các gia đình đẫ mua đất của gia đình kia được đền bù và chuyển đi nơi khác hết. Con đường trước cửa nhà họ va mảnh đất trước cửa nhà tôi thì không được đền bù vì thành phố không lấy tới. Năm 2016Gia đình tôi xây nhà trên đó. Và được biết hộ gia đình đã bán đất cho các hộ kia đã làm giấy tờ xin chữ ký của các gia đình mà họ đã bán đất cho là con đường họ đã bỏ ra và họ xin giấy chứng  thực của ubnd phường là con đường đó là của gia đình họ. Họ yêu cầu gia đình tôi phải trả tiền để đi trên con đường đó. Gia đình tôi không đồng ý và đã viết đơn lên ubnd phường và ubnd thành phố nhưng họ chỉ giảng hòa và không có kết luận cụ thể. Năm 2017 gia đình kia đưa cho tôi công văn của phòng tài nguyên môi trường thành phố là gia đình họ được phép làm giấy quyền sử dụng đất. Gia đình tôi rất hoang mang. Đã viết đơn lên phòng tài nguyên và môi trường thành phố yêu cầu xem xét lại nhưng họ chỉ xuống giảng hòa và bảo gia đình tôi bỏ tiền ra mua lại. Gia đình tôi giờ không biết làm sao. Kính mong các luật sư chỉ bảo cho gia đình tôi.(vì các nhân chứng khi ký giấy tờ cho nhà tôi đều đã chết) gia đình tôi có được quyền sử dụng con đường đó không? Gia đình tôi không có tiền để mua lại con đường đó. Kính mong các luật sư giúp đỡ. Tôi xin chân thành cảm ơn. 

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ theo Điều 254 BLDS 2015: “1. Chủ sở hữu có bất động sản bị vây bọc bởi các bất động sản của các chủ sở hữu khác mà không có hoặc không đủ lối đi ra đường công cộng, có quyền yêu cầu chủ sở hữu bất động sản vây bọc dành cho mình một lối đi hợp lý trên phần đất của họ.

Lối đi được mở trên bất động sản liền kề nào mà được coi là thuận tiện và hợp lý nhất, có tính đến đặc điểm cụ thể của địa điểm, lợi ích của bất động sản bị vây bọc và thiệt hại gây ra là ít nhất cho bất động sản có mở lối đi.

Chủ sở hữu bất động sản hưởng quyền về lối đi qua phải đền bù cho chủ sở hữu bất động sản chịu hưởng quyền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

2. Vị trí, giới hạn chiều dài, chiều rộng, chiều cao của lối đi do các bên thỏa thuận, bảo đảm thuận tiện cho việc đi lại và ít gây phiền hà cho các bên; nếu có tranh chấp về lối đi thì có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.

3. Trường hợp bất động sản được chia thành nhiều phần cho các chủ sở hữu, chủ sử dụng khác nhau thì khi chia phải dành lối đi cần thiết cho người phía trong theo quy định tại khoản 2 Điều này mà không có đền bù”

Theo quy định này, anh/chị có quyền có lối đi qua phần đường đó. Bởi vì có văn bản chứng minh cho việc bỏ một phần đất làm lối đi chung nên anh/chị không cần phải trả tiền cho việc mua lại phần đất đó.

Nếu có tranh chấp về lối đi, anh/chị có quyền yêu cầu Tòa án, cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác xác định.

Theo Điều 203 Luật Đất đai 2013 quy định về Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai: “Tranh chấp đất đai đã được hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã mà không thành thì được giải quyết như sau:

1. Tranh chấp đất đai mà đương sự có Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do Tòa án nhân dân giải quyết;

2. Tranh chấp đất đai mà đương sự không có Giấy chứng nhận hoặc không có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này thì đương sự chỉ được lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết tranh chấp đất đai theo quy định sau đây:

a) Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền theo quy định tại khoản 3 Điều này;

b) Khởi kiện tại Tòa án nhân dân có thẩm quyền theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự;

3. Trường hợp đương sự lựa chọn giải quyết tranh chấp tại Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền thì việc giải quyết tranh chấp đất đai được thực hiện như sau:

a) Trường hợp tranh chấp giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư với nhau thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính;

b) Trường hợp tranh chấp mà một bên tranh chấp là tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh giải quyết; nếu không đồng ý với quyết định giải quyết thì có quyền khiếu nại đến Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường hoặc khởi kiện tại Tòa án nhân dân theo quy định của pháp luật về tố tụng hành chính;

4. Người có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai tại khoản 3 Điều này phải ra quyết định giải quyết tranh chấp. Quyết định giải quyết tranh chấp có hiệu lực thi hành phải được các bên tranh chấp nghiêm chỉnh chấp hành. Trường hợp các bên không chấp hành sẽ bị cưỡng chế thi hành.”

Như vậy, nếu UBND cấp xã hòa giải không thành, bạn có quyền làm đơn khởi kiện lên Tòa án nhân dân cấp huyện nơi đang có đất để giải quyết tranh chấp lối đi chung.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng.
Luật gia: Hồng Nhung - Luật Minh Gia