Trách nhiệm bồi thường chi phí đào tạo của người học nghề

Nội dung yêu cầu tư vấn: Kính gửi Văn phòng Luật sư Minh Gia, Em có một vài băn khoăn về hợp đồng học việc và thử việc, trường hợp người học nghề bị doanh nghiệp sử dụng lao động bắt bồi thường chi phí đào tạo và các khoản chi phí khác khi hợp đồng học nghề chấm dứt phù hợp quy định của pháp luật mong luật sư tư vấn giúp em.

Em là sinh viên mới ra trường, ngân hàng (NH) A tuyển dụng em vào làm việc với vị trí GDV cho CN L (CN mới sắp khai trương). NH A ký hợp đồng học việc với em với thời gian đào tạo từ 25/6/202x đến 25/10/202x. NH A có tổ chức khóa đào tạo lý thuyết tân tuyển cho nhân viên mới tổ chức từ 4/6/202x đến 2/7/202x nhưng do ngày 25/6/202x em mới được thông báo và tham gia khóa đào tạo này. Sau đó em được bố trí học việc thực tế tại phòng DVKH Hội sở tại HN. Và tại đây em cũng được may đồng phục của NH

Ngày 15/8/202x CN L khai trương và vài ngày sau em nhận được thông báo miệng từ chị trưởng phòng DVKH Hội sở, là CN L đã tuyển được GDV người L nên không cần em sang đó làm việc nữa và em vẫn tiếp tục học việc sau đó sẽ bố trí cho em thử việc tại một CN khác tại HN.

Ngày 25/10/202x sau khi kết thúc học việc tại Hội sở, em được phân công về thử việc tại CN B của NH A tại HN. Tại đây em được ký hợp đồng thử việc 2 tháng từ 25/10/202x đến 25/12/202x. Ngày 25/12/202x, em nhận được thông báo miệng từ chị trưởng phòng DVKH của CN B là không tiếp nhận em vào làm việc chính thức tại CN B, nhưng em vẫn phải đến CN để chờ quyết định bàn giao về Hội sở. Ngày 26/12/202x em vẫn đến làm 1/2 ngày, sau đó em xin về nhà chờ thông báo. Lúc này em chưa ký vào văn bản nào về việc thanh lý hợp đồng tại CN B hay của NH A

Vài tháng sau, em nhận được email của CN B về việc yêu cầu em đến CN B để hoàn thiện thủ tục thanh lý hợp đồng thử việc của em với CN này. Trong thông báo yêu cầu em đến NH A để xác nhận và bồi thường về chi phí đào tạo, chi phí đồng phục, ... (nếu có) đồng thời trong vòng 7 ngày kể từ khi nhận được thông báo này em phải đến CN B để hoàn thiện thanh lý hợp đồng. Ngày 8/6/202x em nhận được thông báo bằng văn bản này qua chuyển phát nhanh.

Theo như trong hợp đồng học việc của NH A có điều khoản là:

- 2 bên đều có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng học việc trước thời hạn. Nếu em đơn phương chấm dứt hợp đồng học việc trước thời hạn thì em phải bồi thường cho NH A toàn bộ chi phí hỗ trợ học việc (50% lương trong thời gian học việc) tính đến thời điểm chấm dứt. Còn NH A đơn phương chấm dứt hợp đồng học việc trước thời hạn thì em cũng phải bồi thường như trên.

- Ký kết HĐLĐ sau thời gian học việc: Em cam kết làm việc liên tục cho NH A trong thời hạn ít nhất 1 năm kể từ ngày kết thúc thời gian học việc. Nếu HĐLĐ hết hạn trước khi kết thúc thời hạn em cam kết làm việc cho NH A theo quy định tại khoản này, em phải tiếp tục ký gia hạn HĐLĐ với NH A. Trường hợp NH A ko có nhu cầu gia hạn HĐLĐ cho em thì em được miễn trách nhiệm đối với thời gian còn lại.

Ngoài ra trong hợp đồng học việc ko yêu cầu bồi thường các khoản chi phí nào khác ngoài yêu cầu đã nêu trên.

Trong hợp đồng thử việc với CN B thì phần bồi thường vi phạm và vật chất chỉ ghi theo quy định của NH A và Bộ Luật Lao động mà ko hề có yêu cầu bồi thường cụ thể về chi phí đào tạo hay các khoản chi phí nào.

Vậy nhờ Luật sư tư vấn giúp trong trường hợp này theo Luật lao động:

- Em có phải bồi thường chi phí đào tạo, đồng phục, hay bất cứ khoản chi phí nào khác cho NH A không?

- Em có phải bắt buộc đến CN B để làm thủ tục thanh lý hợp đồng theo như họ yêu cầu không?

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp, sau khi kết thúc thời gian học nghề và thời gian thử việc, ngân hàng A quyết định không ký hợp đồng lao động chính thức đối với bạn và yêu cầu bạn hoàn trả chi phí đào tạo, chi phí đồng phục và các chi phí khác (nếu có).

Về vấn đề này, tại Khoản 2 Điều 61 Luật Giáo dục nghề nghiệp 2014 có đề cập đến nghĩa vụ hoàn trả chi phí đào tạo như sau:

“2. Người tốt nghiệp các khóa đào tạo do người sử dụng lao động cấp học bổng, chi phí đào tạo phải làm việc cho người sử dụng lao động theo thời hạn đã cam kết trong hợp đồng đào tạo; trường hợp không thực hiện đúng cam kết thì phải bồi hoàn học bổng, chi phí đào tạo.”

Theo quy định nêu trên, trách nhiệm hoàn trả chi phí đào tạo của bạn chỉ đặt ra khi bạn không làm việc theo thời hạn đã cam kết trong hợp đồng đào tạo hoặc vi phạm các điều khoản cam kết khác tại hợp đồng.

Ngoài ra, nội dung hợp đồng học việc giữa bạn và ngân hàng A cũng thể hiện rõ: bạn chỉ có trách nhiệm hoàn trả chi phí đào tạo khi đơn phương chấm dứt hợp đồng học việc hoặc không làm việc cho ngân hàng theo đúng thời hạn cam kết. Trường hợp ngân hàng A đơn phương chấm dứt hợp đồng học việc hoặc không có nhu cầu gia hạn hợp đồng lao động thì bạn không phải bồi thường.  

Từ quy định pháp luật nêu trên và nội dung thảo thuận tại hợp đồng học việc giữa bạn và ngân hàng A thì bạn không có trách nhiệm phải hoàn trả chi phí đào tạo và các chi phí liên quan. Bởi lẽ, ngân hàng A là bên chủ động chấm dứt hợp đồng học việc và quyết định không ký hợp đồng lao động với bạn.

Còn việc bạn đến chi nhánh B làm thủ tục thanh lý hợp đồng theo như yêu cầu là hoàn toàn phù hợp với quy định của pháp luật. Việc thanh lý hợp đồng nhằm mục đích chấm dứt quyền và nghĩa vụ của các bên, nói cách khác là việc chấm dứt hợp đồng. Ngoài ra, khi thực hiện thanh lý hợp đồng, các bên sẽ giảm thiểu được những tranh chấp pháp lý không đáng có.

Trân trọng!