Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản và lừa đảo chiếm đoạt tài sản?

Chào luật sư!Trước đây em có làm chung với một người bạn và bạn ấy bảo em đưa tiền cho bạn ấy cho vay tiền lời , em có đứng ra vay của anh chị em và đưa cho bạn ấy với thỏa thuận trả cho anh chị em là 5% còn bảo nhiêu chia đôi . Sau thời gian bạn ấy đi đánh bạc hết số tiên đó và đích thân em còn phải bỏ thêm 10 triệu đi chuộc bạn ấy về với mong muốn bạn ấy sẽ làm lại cuộc đời và làm trả em dần vậy mà về nhà được 1 tháng thì bạn ấy lại bỏ nhà đi , giờ đây bạn ấy đã nghĩ c.ty và bỏ đi không ai biết ở đâu không liên lạc được , sau khi bạn ấy bỏ đi em có lên nhà và xin ba bạn đó trả dùm số tiền đó ( ba bạn đó mua bán xe ô tô cũ) bà bạn đó nói cuối năm ông sẽ trả cho em vậy là em yên tâm. Khoảng 1 tháng sau ba bạn ấy nói muốn dúp đỡ em vì em đã dúp đỡ con ông , ông bảo em mượn tiền đưa cho ông ông làm ăn ông trả em 7%/tháng ( có làm giấy vay tiền lăn vân tay ) mới đây ngày 19/8/2016 bà bạn ấy gọi điện và nói em ông mua 5 chiếc xe và cò thiếu 30 triệu ông nhờ em mượn dùm đến chiều 22/8 ông trả em ( các cuộc gọi em đều ghi âm ) em nói ông mượn nóng mấy ngày nên em không làm giấy tờ . Đến ngày 22/8 ônh gọi điện thoại cho em bảo ông gây tai nạn xe chết người phải bồi thường cho người ta , đến ngày 26 ông bảo bồi thường còn thiếu 20 triệu đồng nhờ em mượn dùm do nghi ngờ nên em đến nhà ông dò la và ông đã gọi đt cho em và bảo em đưa đt gặp con út ông do ông không biết đt em ghi âm tự động nên ông dặn con ông nếu em có hỏi thì nói ông bị tai nạn ngoài bình thuận còn nếu hỏi xe thì nói đem cầm để lo cho ba sau khi về em nghe lại cuộc gọi em biết ông lừa em nên em đã đt bảo con ông là ông lừa em sau đó ông gọi đt chửi em và từ ngày đó em không liên lạc với ông được . Mới đây em có lên nhà ông và nghe mẹ ông nói ông làm ăn thua lỗ nợ nần bỏ đi mười mấy ngày chưa về vậy luật sư cho em hỏi em có thể tố cáo con ông và ông tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản được không ? Đây là giấy tờ bằng chứng con ông nhận tiền từ em rất mong được sự trả lời từ luật sư xin chân thành cảm ơn Trong lúc bị các con bạc bắt bạn đó có đt cầu cứu em , em có đề cập đến số tiền 129 triệu bạn mượn em bạn ấy nói đã tiêu hết và em đã ghi âm lại

Trả lời: Chào bạn! Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới Luật Minh Gia, với câu hỏi của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Thứ nhất: Xét hành vi của người bạn của bạn thì thấy rằng người bạn của của bạn phạm tội về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản chứ không phải phạm tội về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Vì  lý do sau: Lạm dụng dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản là người phạm tội có được tài sản bằng cách hợp pháp, thường thấy qua các giao dịch thông thường như vay, mượn, giữ hộ.. . Đây là hành vi vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó, hoặc sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản. Theo thông tin bạn đã cung cấp thì người bạn của bạn đã vay tiền của bạn để cho vay lợi nhưng lại dùng số tiền đó đi đánh bạc và bỏ trốn không liên lạc được với những hành vi đó người bạn của bạn đã cấu thành tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Điều 140 BLHS năm 1999 quy định về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản:

”1. Người nào có một trong những hành vi sau đây  chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ một triệu đồng  đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới một triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến ba năm:

a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian  dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó;

b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó  vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm:

a) Có tổ chức;

...

d) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ trên năm mươi triệu đồng đến dưới hai trăm triệu đồng;

...

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm:

a) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ hai trăm triệu đồng đến dưới năm trăm triệu đồng;

b) Gây hậu quả rất nghiêm trọng;

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm hoặc tù chung thân:

a) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ năm trăm triệu đồng trở lên;

b) Gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng;

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ mười triệu đồng đến một trăm triệu đồng, bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm và bị tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản hoặc một trong hai hình phạt này.”

Như vậy với thông tin mà bạn đã cung cấp thì người bạn của bạn đã nợ bạn với số tiền 129 triệu đồng. Do đó căn cứ theo quy định của pháp luật thì người bạn của bạn đã phạm tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản  cụ thể tại điểm d khoản 2 Điều 140 BLHS 1999 Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm: d."Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ trên năm mươi triệu đồng đến dưới hai trăm triệu đồng ". Với những giấy tờ và bằng chứng chứng minh việc bạn đã cho người bạn của bạn vay tiền thì bạn có quyền tố cáo người bạn với tội danh lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Thứ hai: Xét các hành vi ba của bạn bạn thì thấy rằng ông ý đã có hành vi phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản:

Theo như thông tin bạn cung cấp thì ba của bạn bạn đã nhờ bạn mượn tiền đưa cho ông để ông làm ăn và ông trả cho bạn 7%/tháng. Ngày 19/8/2016 ba bạn ấy gọi điện và nói bạn ông mua 5 chiếc xe và còn thiếu 30 triệu ông nhờ bạn mượn dùm đến chiều  Đến ngày 22/8 ông gây tai nạn xe chết người phải bồi thường cho người ta, đến ngày 26 ông bảo bồi thường còn thiếu 20 triệu đồng nhờ bạn mượn dùm. Sau đó bạn phát hiện là bị lừa. Từ những thông tin trên có thể thấy rằng ba của bạn bạn đã phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Theo quy định tại Điều 139 Bộ Luật hình sự đã được sửa đổi, bổ sung năm 2009 quy định ”Hành vi dùng thủ đoạn gian dối làm cho người có tài sản tin là sự thật nên đã tự nguyện giao tài sản cho người có hành vi gian dối để họ chiếm đoạt”. Hai dấu hiệu đặc trưng của tội phạm này là hành vi gian dối và hành vi chiếm đoạt. Dùng thủ đoạn gian dối có thể là đưa ra thông tin giả (không đúng sự thật) nhưng làm cho người khác tin đó là thật và giao tài sản cho người phạm tội. Việc đưa ra thông tin giả có thể bằng nhiều cách khác nhau như bằng lời nói, bằng chữ viết (viết thư), bằng hành động và bằng nhiều hình thức khác như giả vờ vay, mượn, thuê để chiếm đoạt tài sản. Dấu hiệu bắt buộc của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản là người phạm tội sử dụng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản

Điều 139 BLHS 1999  quy định về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản như sau :

”1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ năm trăm nghìn đồng  đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới năm trăm nghìn đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ  sáu tháng đến ba năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm:

a) Có tổ chức;

...

e) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ năm mươi triệu đồng đến dưới hai trăm triệu đồng;

g) Gây hậu quả nghiêm trọng.

3. Phạm tội thuộc một  trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ bảy năm đến mười lăm năm:

a) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ hai trăm triệu đồng đến dưới năm trăm triệu đồng;

b) Gây hậu quả rất nghiêm trọng;.

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây,  thì bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm, tù chung thân hoặc tử hình:

a) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ năm trăm triệu đồng trở lên;

b) Gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ mười triệu đồng đến một trăm triệu đồng, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản, bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.

Từ những phân tích trên thì thấy rằng ba của bạn bạn đã phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản ông  ý đã dùng thủ đoạn gian dối làm cho bạn tin và giao tiền cho ông ý. Từ những giấy tờ bằng chứng bạn đang có thì bạn có thể tố cáo ba của bạn bạn phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Với số tiền mà ba bạn đó đã lừa đảo thì bạn có thể khởi kiện ông ý theo các điều khoản quy định tại Điều 139 BLHS năm 1999.

Trân trọng.
 CV tư vấn: Nguyễn Thị Ngọc Anh . - Luật Minh Gia