Phân chia di sản thừa kế khi có người thừa kế định cư ở nước ngoài?

Hiện nay pháp luật quy định hai hình thức thừa kế: Thừa kế theo di chúc và thừa kế theo pháp luật. Vấn đề thừa kế và chia di sản thừa kế còn gặp nhiều mẫu thuẫn và khó khăn trong giải quyết, do sự hiểu biết pháp luật còn hạn chế từ phía người dân. Vậy các đối tượng nào sẽ được thừa kế? Có được ủy quyền thừa kế nhận di sản thừa kế không? 

Nhằm giúp cho khách hàng hiểu hơn về vấn đề thừa kế theo pháp luật hiện hành thì Luật Minh Gia  xin lưu ý một số trường hợp liên quan đến thừa kế. Nếu bạn có bất kỳ thắc nào hãy gửi câu hỏi đến chúng tôi hoặc Gọi: 1900.6169, chúng tôi sẽ hỗ trợ bạn.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm thông qua tình huống mà Luật Minh Gia tư vấn sau đây:

Nội dung tư vấn: Chào Luật sư, Tôi nuốn vay ngân hàng nhưng tài sản mẹ tôi đứng tên, mẹ và ba tôi đã chết nên không thế chấp căn nhà đó được. Vậy xin hỏi tôi làm thế nào để giấy tờ nhà tôi đứng tên, tôi có 9 anh em, 1 người chị đang định cư tại Mỹ, vậy làm giấy uỷ quyền nhà ở cho tôi, tôi không khai báo người chị ở Mỹ có được không hay chỉ khai những người ở tại Việt Nam thôi? Xin cảm ơn.

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, vấn đề của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ vào thông tin bạn cung cấp, bố mẹ bạn có 01 căn nhà (bố mẹ đứng tên) nhưng bố mẹ bạn đã mất, do đó nếu bố mẹ không để lại di chúc thì di sản này phải được chia thừa kế theo pháp luật quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:

“1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

…

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau”.

Theo đó, tất cả những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của bố và mẹ bạn sẽ được hưởng một phần di sản thừa kế bằng nhau, bao gồm: cha mẹ đẻ, cha mẹ nuôi của bố và mẹ bạn (nếu còn), con đẻ, con nuôi của bố mẹ bạn (09 người con). Những người này phải làm văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế (phải được công chứng hoặc chứng thực) nên không thể làm giấy ủy quyền quyền sử hữu nhà ở cho bạn được, mà một trong số những người thừa kế trên nếu không thể về làm văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế, thì chỉ có thể ủy quyền (giấy ủy quyền phải được công chứng/chứng thực) cho bạn hoặc người khác thực hiện thay thủ tục này. Đồng thời, chỉ cần có quan hệ cha, mẹ, con như chúng tôi đã phân tích ở trên thì đều có quyền hưởng di sản thừa kế do cha mẹ để lại, bất kể người đó đang định cư ở Mỹ hay Việt Nam. Do đó, khi làm văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế thì bắt buộc phải có đầy đủ những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất (trừ trường hợp có văn bản từ chối nhận di sản), nếu việc chia thừa kế thiếu chị gái của bạn mà không có giấy ủy quyền thì văn bản thỏa thuận này là vô hiệu. Sau này chị gái bạn hoàn toàn có quyền khởi kiện lên Tòa án yêu cầu phân chia lại di sản thừa kế.

Vì vậy để di sản thừa kế (căn nhà) này thuộc quyền sở hữu riêng của bạn (do bạn đứng tên), thì phải bảo đảm những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất họ đều tặng lại phần di sản mà họ được hưởng cho bạn, đồng thời được thể hiện rõ trong văn bản thỏa thuận phân chia di sản thừa kế (có chữ ký của những người đó và công chứng hoặc chứng thực).