Ông nội mất không để lại di chúc chia di sản thừa kế như thế nào?

Nội dung tư vấn: Kính chào luật sư! Nhờ luật sư tư vấn giúp em về việc này. Ông nội em có nhà ở trên mảnh đất khoản 1000m2 đã ở ổn định từ trước 1945 đến giờ Ông có 5 người con, vì ba em là con cả và ở gần nên ông cho xây nhà trên đó từ năm 2002 hết khoản 300m2. Em có gia đình ông cũng cho 200m2 để xây nhà. Còn lại khoản 500m2 gồm ngôi nhà nhỏ của ông và vườn cây hàng năm. Khi cho ba em xây nhà, ông bảo cứ an tâm về việc pháp lý, đất ông ổn định, có sổ đỏ rõ ràng và không có tranh chấp với ai, kể cả 4 người con còn lại cũng không có quyền ý kiến (Ông rất minh mẫn và hồi trước cũng làm bên xã nên hiểu rất rõ về luật). Nghe vậy nên cả nhà an tâm nên cũng không hỏi gì về sổ đỏ của ông. Vừa rồi ông bệnh và qua đời đột ngột nên không để lại di chúc cũng như giấy tờ gì về nhà đất này.

Hỏi: Hiện tại em cũng không biết đất mình đang ở có phải đất cho phép xây dựng không và sổ đỏ đang đứng tên ai. Nếu ông đã tách và chuyển quyền sử dụng đúng tên ba và em nhưng sổ đã mất thì sẽ làm lại được không ? Hoặc nếu trước đây sổ đang đứng tên ông nhưng ông mất không có di chúc thì việc thừa kế mảnh đất này luật quy định thế nào? Rất mong nhận được tư vấn của luật sư. Em xin cám ơn ! 

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Về việc sổ đỏ bị mất và hồ sơ cấp lại sổ đỏ:

Căn cứ theo quy định tại Đều 77 Nghị định 43/2014/NĐ- CP hướng dẫn thi hành luật đất đai quy định về việc cấp lại Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng do bị mất như sau:

1. Hộ gia đình và cá nhân, cộng đồng dân cư phải khai báo với Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất về việc bị mất Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm niêm yết thông báo mất Giấy chứng nhận tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, trừ trường hợp mất giấy do thiên tai, hỏa hoạn.

Tổ chức trong nước, cơ sở tôn giáo, tổ chức nước ngoài, cá nhân nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài phải đăng tin mất Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng trên phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương.

2. Sau 30 ngày, kể từ ngày niêm yết thông báo mất Giấy chứng nhận tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã đối với trường hợp của hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư hoặc kể từ ngày đăng tin lần đầu trên phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương đối với trường hợp của tổ chức trong nước, cơ sở tôn giáo, tổ chức nước ngoài, cá nhân nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người bị mất Giấy chứng nhận nộp 01 bộ hồ sơ đề nghị cấp lại Giấy chứng nhận.

Căn cứ theo quy định tại Khoản 2, Điều 10 về Hồ sơ nộp khi thực hiện thủ tục cấp đổi, cấp lại, đính chính, thu hồi Giấy chứng nhận của Thông tư 24/2014/TT-BTNMT về hồ sơ địa chính như sau:

…

2. Hồ sơ nộp khi thực hiện thủ tục cấp lại Giấy chứng nhận, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng do bị mất gồm có: 

 

a) Đơn đề nghị cấp lại Giấy chứng nhận theo Mẫu số 10/ĐK; 

 

b) Giấy xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã về việc đã niêm yết thông báo mất giấy trong thời gian 15 ngày đối với hộ gia đình và cá nhân; giấy tờ chứng minh đã đăng tin 03 lần trên phương tiện thông tin đại chúng ở địa phương về việc mất Giấy chứng nhận đối với tổ chức, cơ sở tôn giáo, cá nhân nước ngoài, tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và người Việt Nam định cư ở nước ngoài thực hiện dự án đầu tư; trường hợp mất Giấy chứng nhận do thiên tai, hỏa hoạn phải có giấy xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã về việc thiên tai, hỏa hoạn đó.

Đối với trường hợp, nếu như trong trường hợp ông bạn đã tách và chuyển quyền sử dụng đúng tên ba bạn và bạn nhưng sổ đã mất thì bạn phải đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất về việc bị mất Giấy chứng nhận và niêm yết 30 ngày thông báo mất giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Sau 30 ngày niêm yết bạn nộp hồ sơ theo quy định tại Khoản 2, Điều 10 của Thông tư 24/2014/TT-BTNMT về hồ sơ địa chính tại Văn phòng đăng ký đât đai của huyện nơi có đất để hoàn tất thủ tục cấp lại sổ đỏ đã mất cho bạn và bố bạn.
 

Về việc chia tài sản thừa kế nếu đất hiện tại đứng tên ông bạn:

Căn cứ theo quy định tại Điều 651 về Người thừa kế theo pháp luật của Bộ luật dân sự năm 2015 như sau:

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Đối với trường hợp này, theo quy định của pháp luật dân sự năm 2015, do ông bạn đã mất không để lại di chúc cho nên tài sản thừa kế của ông bạn sẽ chia đều cho hàng thừa kế thứ nhất gồm: bà nội bạn và 5 người con của ông nội bạn. Nếu như bà nội bạn còn sống thì di sản thừa kế của ông nội bạn là mảnh đất 1000 m2 sẽ được chia đều thành 6 phần bằng nhau. Còn nếu như bà nội bạn đã mất thì di sản thừa kế là mảnh đất 1000 m2 của ông nội bạn sẽ được chia 5 phần bằng nhau cho 5 người con của ông nội bạn. Do bạn không phải thuộc hàng thừa kế thứ nhất cho nên sẽ không được hưởng tài sản của ông nội bạn.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi để được hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng!
CV tư vấn: Vi Thị Huyền-Luật Minh Gia.