Kiểm sát viên là gì? Nhiệm vụ quyền hạn và trách nhiệm của KSV?

1. Kiểm sát viên là gì ?

Theo quy định tại Điều 74 Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân 2014 thì: "Kiểm sát viên là người được bổ nhiệm theo quy định của pháp luật để thực hiện chức năng thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp”.

Tiêu chuẩn kiểm sát viên:

- Công dân Việt Nam trung thành với Tổ quốc và Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, có phẩm chất đạo đức tốt, liêm khiết, trung thực, bản lĩnh chính trị vững vàng, có tinh thần kiên quyết bảo vệ pháp chế xã hội chủ nghĩa.

- Có trình độ cử nhân luật trở lên.

- Đã được đào tạo về nghiệp vụ kiểm sát.

- Có thời gian làm công tác thực tiễn theo quy định của Luật này.

- Có sức khỏe bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Ngoài ra tùy thuộc vào ngạch kiểm sát viên mà có thêm những quy định về tiêu chuẩn riêng:

- Đối với kiểm sát viên sơ cấp : Có thời gian làm công tác pháp luật từ 04 năm trở lên; Có năng lực thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp;  Đã trúng tuyển kỳ thi vào ngạch Kiểm sát viên sơ cấp.

- Đối với kiểm sát viên trung cấp : Đã là Kiểm sát viên sơ cấp ít nhất 05 năm; Có năng lực thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp; Có khả năng hướng dẫn nghiệp vụ thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp đối với Kiểm sát viên sơ cấp; Đã trúng tuyển kỳ thi vào ngạch Kiểm sát viên trung cấp.

- Đối với kiểm sát viên cao cấp : Đã là Kiểm sát viên trung cấp ít nhất 05 năm; Có năng lực thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp; Có khả năng hướng dẫn nghiệp vụ thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp đối với Kiểm sát viên cấp dưới; Đã trúng tuyển kỳ thi vào ngạch Kiểm sát viên cao cấp.

2. Nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của kiểm sát viên

Nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của kiểm sát viên được quy định trong Điều 83 Luật Tổ chức Viện kiểm sát nhân dân 2014 theo đó kiểm sát viên có nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm như sau:

- Khi thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp, Kiểm sát viên tuân theo pháp luật và chịu sự chỉ đạo của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân.

+ Kiểm sát viên tuân theo pháp luật và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về hành vi, quyết định của mình trong việc thực hành quyền công tố, tranh tụng tại phiên tòa và kiểm sát hoạt động tư pháp.

+ Kiểm sát viên phải chấp hành quyết định của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân. Khi có căn cứ cho rằng quyết định đó là trái pháp luật thì Kiểm sát viên có quyền từ chối nhiệm vụ được giao và phải kịp thời báo cáo bằng văn bản với Viện trưởng; trường hợp Viện trưởng vẫn quyết định việc thi hành thì phải có văn bản và Kiểm sát viên phải chấp hành nhưng không phải chịu trách nhiệm về hậu quả của việc thi hành, đồng thời báo cáo lên Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân cấp trên có thẩm quyền. Viện trưởng đã quyết định phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về quyết định của mình.

+ Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân có trách nhiệm kiểm tra, xử lý nghiêm minh đối với vi phạm pháp luật của Kiểm sát viên khi thực hiện nhiệm vụ được giao; có quyền rút, đình chỉ hoặc hủy bỏ các quyết định trái pháp luật của Kiểm sát viên.

- Nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể của Kiểm sát viên khi thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp do luật định.

- Trong vụ việc có nhiều Kiểm sát viên tham gia giải quyết thì Kiểm sát viên ở ngạch thấp hơn phải tuân theo sự phân công, chỉ đạo của Kiểm sát viên ở ngạch cao hơn.

- Khi thực hiện nhiệm vụ, Kiểm sát viên có quyền ra quyết định, kết luận, yêu cầu, kiến nghị theo quy định của pháp luật.

Có thể thấy rằng, so với quy định tại Luật Tổ chức viện kiểm sát nhân dân 2002 thì việc quy định về nhiệm vụ, quyền hạn trong Luật Tổ chức viện kiểm sát nhân dân 2014 đã ghi nhận một cách đầy đủ và toàn diện hơn về vai trò của kiểm sát viên trong việc thực hành quyền công tố cũng như tham gia kiểm soát các hoạt động tư pháp các. Tuy nhiên, việc ghi nhận các chức năng, nhiệm vụ của kiểm sát viên chưa thực sự rõ ràng, tách bạch giữa hai chức năng cũng ảnh hưởng đến công tác thực hiện nhiệm vụ của những kiểm sát viên.

Trân trọng!