Người lao động được hưởng quyền lợi gì khi bị sa thải?

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Thứ nhất, về việc chấm dứt hợp đồng lao động. Do thông tin bạn cung cấp không đầy đủ, nên chúng tôi đưa ra một số trường hợp về việc nhà hàng “cho thôi việc” bạn như sau:

Trường hợp 1: Nhà hàng đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với bạn.

Điều 38. Quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động của người sử dụng lao động

“1. Người sử dụng lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động trong những trường hợp sau đây:

a) Người lao động thường xuyên không hoàn thành công việc theo hợp đồng lao động;…

2. Khi đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động người sử dụng lao động phải báo cho người lao động biết trước:

a) Ít nhất 45 ngày đối với hợp đồng lao động không xác định thời hạn;

b) Ít nhất 30 ngày đối với hợp đồng lao động xác định thời hạn;

c) Ít nhất 03 ngày làm việc đối với trường hợp quy định tại điểm b khoản 1 Điều này và đối với hợp đồng lao động theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng.”

Việc bạn thường xuyên đi làm muộn có thể được xác định là việc bạn thường xuyên không hoàn thành công việc theo hợp đồng. Theo đó, nhà hàng sẽ có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động với bạn. Và trong trường hợp này, nhà hàng sẽ có nghĩa vụ báo trước với bạn. Số ngày báo trước sẽ tương ứng với loại hợp đồng lao động mà bạn ký kêt. Nếu nhà hàng không thực hiện nghĩa vụ báo trước thì sẽ có trách nhiệm bồi thường cho bạn khoản tiền lương ương ứng với những ngày không báo trước.

Theo đó, khi chấm dứt hợp đồng lao động nhà hàng sẽ có trách nhiệm thanh toán đầy đủ tiền lương cho bạn.

Điều 46 quy định về trợ cấp thôi việc

 “1. Khi hợp đồng lao động chấm dứt theo quy định tại các khoản 1, 2, 3, 5, 6, 7, 9 và 10 Điều 36 của Bộ luật này thì người sử dụng lao động có trách nhiệm chi trả trợ cấp thôi việc cho người lao động đã làm việc thường xuyên từ đủ 12 tháng trở lên, mỗi năm làm việc được trợ cấp một nửa tháng tiền lương.

2. Thời gian làm việc để tính trợ cấp thôi việc là tổng thời gian người lao động đã làm việc thực tế cho người sử dụng lao động trừ đi thời gian người lao động đã tham gia bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của Luật bảo hiểm xã hội và thời gian làm việc đã được người sử dụng lao động chi trả trợ cấp thôi việc.”

Như vậy, nếu bạn đáp ứng được đầy đủ các điều kiện theo quy định trên thì ngoài tiền lương lao động, bạn sẽ được trả trợ cấp thôi việc cho khoản 1 năm bạn làm việc tại nhà hàng.

Trường hợp 2: Nhà hàng áp dụng hình thức kỷ luật sa thải đối với bạn.

Điều 126 Bộ luật lao động 2012 về Áp dụng hình thức xử lý kỷ luật sa thải

“Hình thức xử lý kỷ luật sa thải được người sử dụng lao động áp dụng trong những trường hợp sau đây:

1. Người lao động có hành vi trộm cắp, tham ô, đánh bạc, cố ý gây thương tích, sử dụng ma tuý trong phạm vi nơi làm việc, tiết lộ bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ của người sử dụng lao động, có hành vi gây thiệt hại nghiêm trọng hoặc đe doạ gây thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng về tài sản, lợi ích của người sử dụng lao động;

2. Người lao động bị xử lý kỷ luật kéo dài thời hạn nâng lương mà tái phạm trong thời gian chưa xoá kỷ luật hoặc bị xử lý kỷ luật cách chức mà tái phạm.

Tái phạm là trường hợp người lao động lặp lại hành vi vi phạm đã bị xử lý kỷ luật mà chưa được xóa kỷ luật theo quy định tại Điều 127 của Bộ luật này;

3. Người lao động tự ý bỏ việc 05 ngày cộng dồn trong 01 tháng hoặc 20 ngày cộng dồn trong 01 năm mà không có lý do chính đáng.

Các trường hợp được coi là có lý do chính đáng bao gồm: thiên tai, hoả hoạn, bản thân, thân nhân bị ốm có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền và các trường hợp khác được quy định trong nội quy lao động.”

Căn cứ theo quy định trên, thì nhà hàng chỉ được kỷ luật sa thai bạn nếu bạn thuộc 1 trong những trương hợp trên. Theo thông tin bạn cung cấp, thì bạn đã từng bị lập biên bản về việc đi làm muộn. Do vậy, nếu đây là 1 hình thức kỷ luật đã được áp dụng với bạn (chưa được xóa kỷ luật) thì nhà hàng sẽ có căn cứ để áp dụng hình thức kỷ luật sa thải đối với bạn.

Theo đó, trong trường hợp này nhà hàng sẽ không có nghĩa vụ báo trước về việc chấm dứt hợp đồng lao động và bạn sẽ chỉ được thanh toán tiền lương mà không được trả trợ cấp thôi việc theo quy định tại Điều 48 Bộ luật lao động 2012.

Thứ hai, về các chế độ được hưởng: Về việc thanh toán tiền nghỉ phép năm thì Điều 114. Thanh toán tiền lương những ngày chưa nghỉ, có quy định:

“1. Người lao động do thôi việc, bị mất việc làm hoặc vì các lý do khác mà chưa nghỉ hằng năm hoặc chưa nghỉ hết số ngày nghỉ hằng năm thì được thanh toán bằng tiền những ngày chưa nghỉ…”

Căn cứ theo quy định này, thì trong cả 2 trường hợp nêu trên thì nhà hàng đều có trách nhiệm tri trả tiền lương và tiền nghỉ phép năm cho bạn.

Đối với tiền bồi thường di vi phạm nghĩa vụ báo trước và trợ cấp thôi việc sẽ tùy từng trường hợp cụ thể mà bạn được hưởng theo sự phân tích ở trên.

Thứ ba, về việc nhà hàng từ chối thực hiện nghĩa vụ khi chấm dứt hợp đồng.

Trước hết, bạn có thể gửi đơn khiếu nại trực tiếp đến ban giám đốc của nhà hàng. Nếu không được giải quyết thỏa đáng bạn có thể gửi đơn khiếu nại đến Phòng lao động thương binh – xã hội.

Trân trọng !