Nghỉ hưu trước tuổi theo Nghị định 108 và thủ tục giải quyết chế độ hưu trí?

1. Luật sư tư vấn về nghỉ hưu trước tuổi

Nghỉ hưu trước tuổi là quyền của người lao động, viên chức, công chức, … khi đáp ứng các điều kiện theo quy định của pháp luật. Đối với cán bộ, công chức, viên chức việc nghỉ hưu trước tuổi được hưởng các chế độ theo quy định tại Nghị định 108/2014/NĐ-CP về chính sách tinh giản biên chế của chính phủ. Nếu bạn là cán bộ, công chức đang muốn nghỉ hưu trước tuổi, bạn cần nắm rõ các quy định pháp luật về lĩnh vực này để bảo đảm quyền lợi của mình.

Nếu bạn đang có thắc mắc, chưa rõ các quy định pháp luật về Nghỉ hưu trước tuổi theo quy định pháp luật, hãy gửi câu hỏi để được các Luật sư, chuyên viên pháp lý hướng dẫn, tư vấn các vấn đề thắc mắc.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo tình huống tư vấn của Luật Minh Gia dưới đây để có thêm căn cứ pháp lý và đối chiếu với trường hợp tư vấn của mình.

2. Hỏi về nghỉ hưu trước tuổi theo quy định của pháp luật

Câu hỏi:

Tôi sinh ngày 29/8/1959, tham gia bảo hiểm từ năm 1981 đến nay là 35 năm 8 tháng, nay do điều kiện sức khỏe không đảm bảo, phải điều trị dài ngày, tôi muốn nghỉ hưu tước tuổi theo Nghị định 108/NĐ-CP ngày 20/11/2014 của Chính phủ được không, tôi công tác tại Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng thành phố, cơ quan tôi là đơn vị sự nghiệp công lập, tự chủ hoàn toàn về biên chế và tài chính theo Nghị định số 16/2015/NĐ-CP ngày 14/02/2015 của Chính phủ, khi vào làm việc tại Ban giám đốc Ban quản lý dự án ĐTXD thành phố trực tiếp ký hợp đồng, loại hợp đồng là hợp đồng lao động không xác định thời hạn, không thuộc biên chế công chức, viên chức.

Tôi muốn hỏi là: 

1. Tôi có thuộc đối tượng nghỉ theo nghị định 108 không?  Nếu không Ban Quản lý dự án ĐTXD thành phố có được vận dụng Nghị định 108 cho tôi nghỉ được không, nguồn chi phí chi trả các chế độ cho tôi lấy từ nguồn tự chủ của cơ quan tôi có hợp lý không? 

2. Hồ sơ nghỉ hưu trước tuổi của tôi do nghỉ hưu trước tuổi như thế nào? (tôi bị bệnh thận phải nghỉ điều trị dài ngày) Kính mong nhận được tư vấn sớm của Luật sư để tôi hoàn thiện hồ sơ thủ tục đề nghị được nghỉ hưu sớm. Tôi xin chân thành cảm ơn!

Trả lời tư vấn:

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn tới công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo quy định tại Nghị định 108/2014/NĐ-CP về chính sách tinh giản biên chế. Cụ thể:

Điều 6. Các trường hợp tinh giản biên chế

3. Viên chức, người làm việc theo chế độ hợp đồng lao động không xác định thời hạn tại các đơn vị sự nghiệp công lập được giao quyền tự chủ hoàn toàn về thực hiện nhiệm vụ, tài chính, tổ chức bộ máy, nhân sự dôi dư do sắp xếp lại tổ chức theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền hoặc do đơn vị sự nghiệp công lập sắp xếp lại tổ chức bộ máy, nhân sự để thực hiện chế độ tự chủ, tự chịu trách nhiệm về thực hiện nhiệm vụ, tài chính, tổ chức bộ máy và nhân sự.

Như vậy, đối chiếu quy định trên với trường hợp của bạn thì nếu căn cứ vào lý do ốm đau phải điều trị dài ngày thì mặc dù bạn thuộc đối tượng làm việc theo chế độ hợp đồng lao động không xác định thời hạn trong đơn vị sự nghiệp công lập tự chủ về tài chính.. thì vẫn không thuộc đối tượng tinh giản biên chế theo Nghị định 108. Tuy nhiên, trường hợp trong quá trình đơn vị thực hiện sắp xếp lại tổ chức bộ máy, nhân sự mà có dôi dư lao động (bạn nằm trong danh sách dôi dư của đơn vị) thì có thể áp dụng chính sách tinh giản biên chế để làm căn cứ giải quyết ra quyết định nghỉ việc cho bạn theo chế độ này.

- Thứ hai, nguồn kinh phí giải quyết chế độ.

Điều 13. Nguồn kinh phí thực hiện tinh giản biên chế

...

3. Kinh phí giải quyết chính sách tinh giản biên chế đối với các đối tượng quy định tại Khoản 3, 6 Điều 6 Nghị định này lấy từ kinh phí thường xuyên của đơn vị sự nghiệp công lập, hội.

Theo đó, việc đơn vị lấy kinh phí thường xuyên để giải quyết các chế độ liên quan tới chính sách tinh giản biên chế là hoàn toàn đúng quy định pháp luật.

- Thứ ba, thủ tục giải quyết chế độ về hưu trước tuổi.

Trong trường hợp bạn đáp ứng đủ điều kiện để hưởng chế độ hưu trí do về hưu trước tuổi. Đồng thời, do bạn vẫn đang làm việc cho đơn vị nên hồ sơ sẽ do đơn vị liên hệ với cơ quan bảo hiểm để giải quyết. Theo đó, hồ sơ bao gồm:

+ Sổ bảo hiểm đã chốt;

+ Quyết định nghỉ việc để hưởng chế độ hưu trí do người sử dụng lao động lập kèm theo Giấy đăng ký địa chỉ nơi cư trú khi nghỉ hưu, nơi khám chữa bệnh BHYT ban đầu (theo mẫu) của người lao động, 

+ Chứng minh thư nhân dân photo chứng thực;

---

3. Tư vấn về nghỉ hưu trước tuổi theo nghị định 108/2014/NĐ - CP

Câu hỏi:

Nhờ tư vấn giúp:

+ Thứ nhất, khi đăng ký về hưu trước tuổi theo nghị định 108/2014, sau khi nghỉ hưu có lương hưu ngay hay phải đợi tới đủ tuổi (nữ 55, nam 60) mới được nhận  lương hưu?

+ Thứ hai, tự đăng ký nghỉ theo nghị định 108 (đơn vị không xét thuộc diện tinh giản biên chế), thì có xin rút tên ra khỏi danh sách nghỉ hưu trước tuổi được hay không? Nếu có nhu cầu chuyển công tác đi tỉnh khác có được hay không?

Trả lời:

Cảm ơn bác đã tin tưởng gửi câu hỏi tư vấn đến công ty Luật Minh Gia. Chúng tôi xin tư vấn cho bác như sau:

Thứ nhất, khi đăng ký về hưu trước tuổi theo nghị định 108/2014, sau khi nghỉ hưu có lương hưu ngay hay phải đợi tới đủ tuổi (nữ 55, nam 60) mới được nhận  lương hưu?  

Căn cứ theo Điều 8 nghị định 108/2014/ NĐ – CP quy định về chính sách về hưu trước tuổi như sau:

1. Đối tượng tinh giản biên chế quy định tại Điều 6 Nghị định này nếu đủ 50 tuổi đến đủ 53 tuổi đối với nam, đủ 45 tuổi đến đủ 48 tuổi đối với nữ, có thời gian đóng bảo hiểm xã hội đủ 20 năm trở lên, trong đó có đủ mười lăm năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và Bộ Y tế ban hành hoặc có đủ mười lăm năm làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên, ngoài hưởng chế độ hưu trí theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, còn được hưởng các chế độ sau:

a) Không bị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi;

b) Được trợ cấp 03 tháng tiền lương cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi so với quy định về tuổi tối thiểu tại Điểm b Khoản 1 Điều 50 Luật Bảo hiểm xã hội;

c) Được trợ cấp 05 tháng tiền lương cho hai mươi năm đầu công tác, có đóng đủ bảo hiểm xã hội. Từ năm thứ hai mươi mốt trở đi, cứ mỗi năm công tác có đóng bảo hiểm xã hội được trợ cấp 1/2 tháng tiền lương.

2. Đối tượng tinh giản biên chế quy định tại Điều 6 Nghị định này nếu đủ 55 tuổi đến đủ 58 tuổi đối với nam, đủ 50 tuổi đến đủ 53 tuổi đối với nữ, có thời gian đóng bảo hiểm xã hội đủ 20 năm trở lên, được hưởng chế độ hưu trí theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội và chế độ quy định tại Điểm a, c Khoản 1 Điều này và được trợ cấp 03 tháng tiền lương cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi so với quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 50 Luật Bảo hiểm xã hội;

3. Đối tượng tinh giản biên chế quy định tại Điều 6 Nghị định này nếu trên 53 tuổi đến dưới 55 tuổi đối với nam, trên 48 tuổi đến dưới 50 tuổi đối với nữ, có thời gian đóng bảo hiểm xã hội đủ 20 năm trở lên, trong đó có đủ mười lăm năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và Bộ Y tế ban hành hoặc có đủ mười lăm năm làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên thì được hưởng chế độ hưu trí theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội và không bị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi.

4. Đối tượng tinh giản biên chế quy định tại Điều 6 Nghị định này nếu trên 58 tuổi đến dưới 60 tuổi đối với nam, trên 53 tuổi đến dưới 55 tuổi đối với nữ, có thời gian đóng bảo hiểm xã hội đủ 20 năm trở lên thì được hưởng chế độ hưu trí theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội và không bị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi.

Như vậy, nếu bác thuộc một trong các trường hợp tinh giảm biên chế và đủ điều kiện để hưởng chính sách về hưu trước tuổi thì bác sẽ được hưởng chế độ hưu trí ngay sau thời điểm nghỉ việc do tinh giảm biên chế mà không cần phải đợi từ đủ 60 tuổi  đối với nam và từ đủ 55 tuổi đối với nữ. 

Tùy từng trường hợp mà độ tuổi nghỉ hưu trước tuổi do tinh giảm biên chế khác nhau: trên 50 đến 53 đối với nam, trên 45 đến 48 đối với nữ, trên 58 đến dưới 60 đối với nam, trên 53 tuổi đến dướu 55 tuổi đối với nữ... khi đáp ứng được các điều kiện về tuổi, số năm đóng bảo hiểm xã hội tùy từng ngành nghề công tác và thuộc các trường hợp bị tinh giảm biên chế mà được hưởng chế độ lương hưu do nghỉ hưu trước tuổi. 

Thứ hai, tự đăng ký nghỉ theo nghị định 108 (đơn vị không xét thuộc diện tinh giản biên chế), thì có xin rút tên ra khỏi danh sách nghỉ hưu trước tuổi được hay không? Nếu có nhu cầu chuyển công tác đi tỉnh khác có được hay không? 

Căn cứ theo Điều 9 nghị định 108/2014/NĐ – CP quy định về chính sách chuyển sang làm việc tại các tổ chức không hưởng lương thường xuyên từ ngân sách nhà nước như sau:

1. Những người thuộc đối tượng tinh giản biên chế quy định tại Điều 6 Nghị định này chuyển sang làm việc tại các tổ chức không hưởng kinh phí thường xuyên từ ngân sách nhà nước được hưởng các khoản trợ cấp sau:

a) Được trợ cấp 03 tháng tiền lương hiện hưởng;

b) Được trợ cấp 1/2 tháng tiền lương cho mỗi năm công tác có đóng bảo hiểm xã hội.

2. Không áp dụng chính sách quy định tại Khoản 1 Điều này đối với những người đã làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập khi đơn vị chuyển đổi sang doanh nghiệp hoặc cổ phần hóa vẫn được giữ lại làm việc; những người thuộc đối tượng tinh giản biên chế đủ 57 tuổi trở lên đối với nam, đủ 52 tuổi trở lên đối với nữ, có thời gian đóng bảo hiểm xã hội đủ 20 năm trở lên; những người thuộc đối tượng tinh giản biên chế đủ 52 tuổi trở lên đối với nam, đủ 47 tuổi trở lên đối với nữ, có thời gian đóng bảo hiểm xã hội đủ 20 năm trở lên, trong đó có đủ mười lăm năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội và Bộ Y tế ban hành hoặc có đủ mười lăm năm làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên.

Như vậy, nếu đơn vị xét cho bác nghỉ tinh giảm biên chế mà bác chuyển sang làm việc tại các tổ chức không hưởng kinh phí thường xuyên từ ngân sách nhà nước được hưởng các khoản trợ cấp sau: Được trợ cấp 03 tháng tiền lương hiện hưởng; Được trợ cấp 1/2 tháng tiền lương cho mỗi năm công tác có đóng bảo hiểm xã hội.

Nếu bác tự xin nghỉ thì không thuộc diện tinh giảm biên chế và không được hưởng các khoản trợ cấp, hưởng chế độ hưu trí nếu đủ điều kiện hưởng theo nghị định 108/2014/NĐ – CP.

Bác có thể thỏa thuận để chấm dứt hợp đồng lao động hoặc đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nếu có lý do được quy định tại điều 37 bộ luật lao động năm 2012 đối với hợp đồng xác định thời hạn, không cần lý do đối với hợp đồng không xác định thời hạn. Khi chấm dứt hợp đồng lao động bác phải thực hiện báo trước 30 ngày đối với hợp đồng xác định thời hạn và 45 ngày với hợp đồng không xác định thời hạn.

Sau khi bác xin nghỉ việc có thể yêu cầu công ty cũ chốt sổ bảo hiểm cho bác để thực hiện đóng và cộng dồn thời gian đóng bảo hiểm xã hội ở công ty mới.