Nghỉ hưu trước tuổi theo Luật bảo hiểm xã hội 2014

Nội dung cần tư vấn

Kính thưa công ty Luật Minh Gia. Tôi sinh tháng 8 năm 1966 và công tác trong ngành giáo dục, tính đến nay tôi đã đóng BHXH được 29 năm, nay do tình hình sức khỏe bản thân không tốt lắm và nghe có luật BH cho nghỉ hưu trước tuổi, nên tôi đăng kí sẽ nghỉ hưu vào tháng 8 năm 2017 lúc đó tôi được 51 tuổi và đóng BH được 31 năm.
 
Xin công ty tư vấn dùm nếu tôi nghỉ hưu trước tuổi thì chế độ BH sẽ được tính cụ thể như thế nào? Rất mong sự trả lời sớm nhất từ  quý công ty. Trân trọng cảm ơn!
 
Trả lời: Cảm ơn bác đã gửi nội dung đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia. Trường hợp của bác, chúng tôi xin tư vấn như sau:
 
Bác dự định nghỉ hưu vào tháng 8/2017, khi đó bác 51 tuổi và đóng BHXH được 31 năm. Do vậy, chế độ hưu trí của bác sẽ theo Luật bảo hiểm xã hội năm 2014. Cụ thể:
 
Điều 55 Khoản 1 quy định về điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động như sau:
 
1. Người lao động quy định tại các điểm a, b, c, d, g, h và i khoản 1 Điều 2 của Luật này khi nghỉ việc có đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội trở lên được hưởng lương hưu với mức thấp hơn so với người đủ điều kiện hưởng lương hưu quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 54 của Luật này nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:
 
a) Từ ngày 01 tháng 01 năm 2016, nam đủ 51 tuổi, nữ đủ 46 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên thì đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động. Sau đó mỗi năm tăng thêm một tuổi cho đến năm 2020 trở đi, nam đủ 55 tuổi và nữ đủ 50 tuổi thì mới đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên;
 
b) Nam đủ 50 tuổi, nữ đủ 45 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên;
 
c) Bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên và có đủ 15 năm trở lên làm nghề hoặc công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Y tế ban hành.
 
Như vậy tại thời điểm năm 2017, bác phải đủ 47 tuổi và có 20 năm đóng bảo hiểm xã hội thì mới được xét chế độ hưu trí do suy giảm khả năng lao động. Trường hợp của bác đã đáp ứng được yêu cầu này.
 
Về mức hưởng lương hưu hàng tháng của bác, Điều 56 Khoản 1 quy định:
 
1. Từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành cho đến trước ngày 01 tháng 01 năm 2018, mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 54 của Luật này được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 62 của Luật này tương ứng với 15 năm đóng bảo hiểm xã hội, sau đó cứ thêm mỗi năm thì tính thêm 2% đối với nam và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng 75%.
 
2. Từ ngày 01 tháng 01 năm 2018, mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 54 của Luật này được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 62 của Luật này và tương ứng với số năm đóng bảo hiểm xã hội như sau:
 
a) Lao động nam nghỉ hưu vào năm 2018 là 16 năm, năm 2019 là 17 năm, năm 2020 là 18 năm, năm 2021 là 19 năm, từ năm 2022 trở đi là 20 năm;
 
b) Lao động nữ nghỉ hưu từ năm 2018 trở đi là 15 năm.
 
Sau đó cứ thêm mỗi năm, người lao động quy định tại điểm a và điểm b khoản này được tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%.
 
3. Mức lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện quy định tại Điều 55 của Luật này được tính như quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, sau đó cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%.
 
Trường hợp tuổi nghỉ hưu có thời gian lẻ đến đủ 06 tháng thì mức giảm là 1%, từ trên 06 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm do nghỉ hưu trước tuổi.
 
4. Mức lương hưu hằng tháng của lao động nữ đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định tại khoản 3 Điều 54 được tính theo số năm đóng bảo hiểm xã hội và mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội như sau: đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội tính bằng 45% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội quy định tại Điều 62 của Luật này. Từ đủ 16 năm đến dưới 20 năm đóng bảo hiểm xã hội, cứ mỗi năm đóng tính thêm 2%.
 
5. Mức lương hưu hằng tháng thấp nhất của người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 54 và Điều 55 của Luật này bằng mức lương cơ sở, trừ trường hợp quy định tại điểm i khoản 1 Điều 2 và khoản 3 Điều 54 của Luật này.
 
6. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.
 
Thời điểm bác nghỉ hưu là bác đã tròn 51 tuổi. Do vậy bác đã nghỉ sớm 4 năm so với quy định và đóng bảo hiểm xã hội hơn 16 năm so với quy định. Vậy nên bác sẽ được tăng thêm 48% do đóng bảo hiểm xã hội vượt 16 năm và bị giảm trừ 8% lương hưu do nghỉ hưu trước tuổi. Vậy mức lương hưu bác được hưởng sẽ là 75 – 8 = 67%.
 
Bên cạnh đó, Điều 58 có quy định về trợ cấp một lần khi nghỉ hưu như sau
 
1. Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75% thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.
 
2. Mức trợ cấp một lần được tính theo số năm đóng bảo hiểm xã hội cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75%, cứ mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội.
 
Bác có 6 năm đóng bảo hiểm xã hội vượt quá mức 75%. Vậy nên bác sẽ được hưởng thêm 3 tháng tiền lương là trợ cấp một lần khi nghỉ hưu.

Trân trọng.
Luật gia: Trần Hoàng Việt – Công ty Luật Minh Gia