Lấn chiếm đất xây dựng trang trại trên đất nông trường chưa có GCNQSDĐ giải quyết như thế nào?

Nội dung tư vấn: Chào Luật sư! tôi có một vấn đề muốn hỏi luật sư như sau:Anh tôi có canh tác một thửa đất nông nghiệp chưa có GCNQSDĐ, nguồn gốc thửa đất trước đây thuộc của nông trường không thấy ai canh tác, nên anh tôi vào canh tác từ năm 2003, năm 2013 khi đo đạc bản đồ địa chính có lấy ý kiến khu dân cư thì những người sống lâu năm và có uy tín trong khu dân cư không ai xác nhận là đất của ai, vì canh tác trên đất đó nên anh tôi tự nhận là đất của mình đến năm 2015 anh tôi lại chuyển nhượng cho ông A, ông A sử dụng đất làm trang trại.

Hỏi:Trường hợp này  anh tôi và ông A sẽ bị xử phạt như thế nào. Mong luật sư tư vấn giúp tôi. Cảm ơn luật sư!Chúc luật sư làm việc vui vẻ!

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn tới công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ theo quy định tại Khoản 2, Điều 22 về Việc xử lý, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất có vi phạm pháp luật đất đai trước ngày 01 tháng 7 năm 2014 của Nghị định 43/2014/NĐ-CP hướng dẫn thi hành luật đất đai như sau:

...

2. Trường hợp sử dụng đất lấn, chiếm đã được Nhà nước giao đất không thu tiền sử dụng đất cho các nông trường, lâm trường quốc doanh, Ban quản lý rừng, trung tâm, trạm, trại, công ty nông nghiệp, lâm nghiệp thì thực hiện xử lý theo quy định như sau:

a) Trường hợp đang sử dụng diện tích đất lấn, chiếm thuộc quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng đặc dụng, rừng phòng hộ thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ đạo thu hồi đất đã lấn, chiếm để giao cho Ban quản lý rừng quản lý, sử dụng đất. Người đang sử dụng đất lấn, chiếm được Ban quản lý rừng xem xét giao khoán bảo vệ, phát triển rừng theo quy định của pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng.

Trường hợp không có Ban quản lý rừng thì người đang sử dụng đất lấn, chiếm được Nhà nước giao đất để sử dụng vào mục đích bảo vệ, phát triển rừng phòng hộ và được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;

b) Trường hợp đang sử dụng diện tích đất lấn, chiếm thuộc quy hoạch sử dụng đất cho mục đích xây dựng công trình hạ tầng công cộng thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh chỉ đạo thu hồi đất đã lấn, chiếm để giao đất cho chủ đầu tư khi triển khai xây dựng công trình đó.

Người đang sử dụng đất vi phạm được tạm thời sử dụng cho đến khi Nhà nước thu hồi đất nhưng phải giữ nguyên hiện trạng sử dụng đất và phải kê khai đăng ký đất đai theo quy định;

c) Trường hợp lấn, chiếm đất và nay đang sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp hoặc làm nhà ở và không thuộc quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, xây dựng công trình hạ tầng công cộng thì người đang sử dụng đất được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Trường hợp lấn, chiếm đất kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2004 đến trước ngày 01 tháng 7 năm 2014, đang sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp và hiện nay diện tích đất này vẫn được xác định giao cho nông trường, lâm trường quản lý, sử dụng thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thu hồi đất lấn, chiếm để trả lại cho nông trường, lâm trường.

Đối với trường hợp này của anh trai bạn, do bạn chưa nói rõ diện tích đất mà anh trai bạn lấn chiếm có được giao cho nông trường quản lý sử dụng hay không, do đó sẽ chia làm 2 trường hợp như sau:

Thứ nhất, nếu anh trai bạn thuộc trường hợp lấn, chiếm đất và nay đang sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp hoặc làm nhà ở và không thuộc quy hoạch bảo vệ và phát triển rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, xây dựng công trình hạ tầng công cộng thì người đang sử dụng đất được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Thứ hai, nếu anh trai bạn thuộc trường hợp lấn, chiếm đất kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2004 đến trước ngày 01 tháng 7 năm 2014, đang sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp và hiện nay diện tích đất này vẫn được xác định giao cho nông trường, lâm trường quản lý, sử dụng thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thu hồi đất lấn, chiếm để trả lại cho nông trường, lâm trường.

Về hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất:

Năm 2015 Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất của anh trai bạn với ông A do đó sẽ áp dụng Bộ luật dân sự năm 2015 để xem xét hợp đồng của bạn và ông A. Do đây là đất bạn lấn, chiếm của nông trường anh trai bạn cũng chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất do đó hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất của bạn với ông A sẽ vô hiệu về cả nội dung lẫn hình thức.

 Căn cứ theo quy định tại Điều 137 về Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu của Bộ luật dân sự năm 2005 như sau :

1. Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm xác lập.

2. Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận; nếu không hoàn trả được bằng hiện vật thì phải hoàn trả bằng tiền, trừ trường hợp tài sản giao dịch, hoa lợi, lợi tức thu được bị tịch thu theo quy định của pháp luật. Bên có lỗi gây thiệt hại phải bồi thường.

Đối với trường hợp này anh trai bạn phải hoàn tiền lại cho ông A và nếu anh trai bạn là người có lỗi thì phải bồi thường thiệt hại gây ra lỗi cho ông A.

Về xử phạt về hành vi lấn chiếm đất nông trường và xây dựng trang trại trên đất:

Căn cứ theo quy định tại Điều 208 về Trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp trong việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý vi phạm pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai của Luật đất đai năm 2013 như sau:

1. Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp có trách nhiệm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời những vi phạm pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai tại địa phương.

2. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời việc chuyển quyền sử dụng đất trái phép, chuyển mục đích sử dụng đất trái phép; phát hiện, áp dụng biện pháp ngăn chặn và xử lý kịp thời việc xây dựng các công trình trên đất lấn, chiếm, đất sử dụng không đúng mục đích ở địa phương và buộc người có hành vi vi phạm khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm.

Đối với trường hợp này của anh trai bạn, nếu đất mà anh trai bạn lấn chiếm đất của nông trường mà thuộc trường hợp lấn, chiếm đất kể từ ngày 01 tháng 7 năm 2004 đến trước ngày 01 tháng 7 năm 2014, đang sử dụng vào mục đích sản xuất nông nghiệp và hiện nay diện tích đất này vẫn được xác định giao cho nông trường, lâm trường quản lý, sử dụng hoặc thuộc trường hợp xây dựng trang trại không đúng mục đích sử dụng đất thì người có hành vi vi phạm bị buộc phải tháo dỡ trang trại khôi phục lại tình trang ban đầu của đất trước khi vi phạm, nghĩa là anh trai bạn đã thực hiện hành vi vi phạm thì sẽ không được bồi thường mà có thể sẽ phải chịu phạt và khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất do hành vi lấn chiếm đất của anh trai bạn.

Căn cứ theo quy định tại Điều 10 về Lấn, chiếm đất của Nghị định 102/2014/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính lĩnh vực đất đai như sau:

1. Phạt tiền từ 1.000.000 đồng đến 3.000.000 đồng đối với hành vi lấn, chiếm đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất.

2. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với hành vi lấn, chiếm đất trồng lúa, đất rừng đặc dụng, đất rừng phòng hộ, đất rừng sản xuất, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở, trừ trường hợp quy định tại Khoản 4 Điều này.

3. Phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 10.000.000 đồng đối với hành vi lấn, chiếm đất ở.

4. Hành vi lấn, chiếm đất thuộc hành lang bảo vệ an toàn công trình thì hình thức và mức xử phạt thực hiện theo quy định tại Nghị định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực về hoạt động xây dựng; kinh doanh bất động sản; khai thác, sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng; quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật; quản lý phát triển nhà và công sở; trong lĩnh vực về giao thông đường bộ và đường sắt; trong lĩnh vực về văn hóa, thể thao, du lịch và quảng cáo; trong lĩnh vực về khai thác và bảo vệ công trình thủy lợi; đê điều; phòng, chống lụt, bão và trong các lĩnh vực chuyên ngành khác.

5. Biện pháp khắc phục hậu quả:

a) Buộc khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm đối với hành vi quy định tại các Khoản 1, 2 và 3 Điều này;

b) Buộc trả lại đất đã lấn, chiếm đối với hành vi quy định tại các Khoản 1, 2 và 3 Điều này.

Đối với trường hợp này của anh trai bạn, thì anh trai bạn và ông A sẽ buộc phải khôi phục tình trạng của đất trước khi vi phạm và buộc phải trả lại đất đã lấn chiếm và phải chịu xử lý vi phạm hành chính đối với hành vi lấn chiếm đất của anh trai bạn và ông A.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi để được hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng.
Phòng Luật sư tư vấn đất đai - Công ty Luật Minh Gia.