Không trả lại tài sản của người khác có phạm tội không?

Nội dung yêu cầu tư vấn: Kinh thưa luật sư sự việc của em là. Em có lên ngân hàng Agribank để chuyển tiền và tài khoản thẻ của em trai em. Trên phiếu nộp tiền do bên ngân hàng đưa. Số tiền bằng chữ và bằng số em đều viết là 800.000. Và số tiền em nộp cho ngân hàng cũng là 800.000 Nhưng đến khi bên ngân hàng thực hiện việc chuyển tiền vào tài khoản thẻ cho em trai em lại thành 8.000.000. Khi bên ngân hàng có yêu cầu em hoặc em trai của em trả lại số tiền thừa kia. Em và em trai em không đồng ý trả lại số tiền đó. Như vậy em hay em trai em có vi phạm pháp luật Việt Nam không ạ cụ thể là chiếm đoạt tài sản không ạ. Kính mong luật sư cho em biết câu trả lời sớm nhất. Cảm ơn luật sư ạ.

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi yêu cầu tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia. Trường hợp của bạn chúng tôi đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

Như thông tin bạn cung cấp, thì bạn có thực hiện giao dịch chuyển tiền cho em trai bạn thông qua ngân hàng Agribank. Số tiền bạn gửi là 800.000 (8 trăm) đồng và có đầy đủ giấy tờ chứng minh về sự việc này. Tuy nhiên, do sai sót Ngân hàng đã chuyển số tiền là 8.000.000 đồng ( 8 triệu ) cho em trai bạn. Cả bạn và người em trai đều biết rõ khoản tiền 7.200.000  đồng là của ngân hàng nhưng do nhầm lẫn nên được chuyển và tài khoản của em trai bạn. Do vậy, nếu phía ngân hàng chứng minh được khoản tiền 7,2 triệu nói trên là của ngân hàng và em bạn biết rõ đây không phải là khoản tiền do bạn gửi, thì em bạn có trách nhiệm hoàn trả lại phía ngân hàng số tiền này.

Theo đó, hành vi biết rõ tài sản của người khác nhưng cố tình không trả lại cho chủ sở hữu thì được coi là hành vi chiếm giữ trái phép tài sản. Tùy vào giá trị tài sản chiếm giữ và tính chất của hành vi có thể sẽ bị xử lý vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Cụ thể: 

Điều 15. Vi phạm quy định về gây thiệt hại đến tài sản của người khác - Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định: 

"....

2. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

....

e) Chiếm giữ trái phép tài sản của người khác.

...."

Điều 176. Tội chiếm giữ trái phép tài sản - Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung 2017 quy định như sau:

" Điều 176. Tội chiếm giữ trái phép tài sản

1. Người nào cố tình không trả lại cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc không giao nộp cho cơ quan có trách nhiệm tài sản trị giá từ 10.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng hoặc dưới 10.000.000 đồng nhưng tài sản là di vật, cổ vật bị giao nhầm hoặc do mình tìm được, bắt được, sau khi chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc cơ quan có trách nhiệm yêu cầu được nhận lại tài sản đó theo quy định của pháp luật, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

...."

Như vậy, số tiền em trai bạn đang chiếm giữ trái phép của ngân hàng là 7,2 triệu đồng. Nếu em trai bạn cố tình không trả lại khoản tiền này cho ngân hàng thì có thể sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính từ 2 triệu đến 5 triệu đồng. 

Trân trọng!

Luật gia Nguyễn Thảo - Công ty Luật Minh Gia.