Không ký hợp đồng lao động, công ty không trả lương phải làm thế nào?

1. Trách nhiệm trả lương của người sử dụng lao động

Hiện nay, trước tình hình dịch bệnh diễn ra rất phức tạp gây ra rất nhiều khó khăn cho doanh nghiệp, đặc biệt là vấn đề việc làm và tiền lương của người lao động. Vì thế, một số doanh nghiệp đã có những sai phạm về việc chi trả tiền lương của người lao động như: cho người lao động ngừng việc nhưng không trả lương, tự ý cắt lương, giảm lương của người lao động .v..v. Điều này, gây ra rất nhiều khó khăn cho người lao động.

Bạn có thể tham khảo trường hợp chúng tôi xử lý sau đây để có thêm kiến thức pháp lý trong lĩnh vực này.

2. Làm thế nào khi công ty vi phạm về tiền lương của NLĐ?

Câu hỏi: 

Chào luật sư, em muốn hỏi trường hợp như sau: Em làm việc ở một công ty đã 6 tháng nhưng công ty không ký hợp đồng với em, nhưng cách đây 3 tháng công ty đã trừ tiền em để đóng bảo hiểm xã hội vậy công ty có vi phạm gì ko? Nay em đã làm đơn xin nghỉ việc mà công ty không giải quyết lương cho em, em phải làm sao để đòi lại quyền lợi của mình. Em xin cảm ơn luật sư. 

Trả lời tư vấn:

Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi yêu cầu tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn, chúng tôi tư vấn như sau:

Thứ nhất, về việc ký hợp đồng lao động và đóng bảo hiểm

Căn cứ quy định tại Khoản 2 Điều 13 Bộ luật Lao động 2019, trước khi nhận bạn vào làm việc thì người sử dụng lao động phải giao kết hợp đồng lao động (HĐLĐ) với bạn. 

Tuy nhiên, trên thực tế, bạn đã làm việc tại công ty được 06 tháng nhưng công ty không ký HĐLĐ với bạn là vi phạm quy định pháp luật. 

Đối với hành vi này, công ty có thể bị xử phạt từ 02 triệu đến 25 triệu đồng theo quy định tại Khoản 1 Điều 9 Nghị định 12/2022/NĐ-CP, tùy thuộc vào số lượng người lao động. 

Ngoài ra, theo quy định tại Khoản 5 Điều 3 và Khoản 1 Điều 13 Bộ luật Lao động  2019 và thông tin bạn cung cấp thì có thể xác định: Mối quan hệ lao động giữa bạn và công ty đã được xác lập kể từ khi bạn được nhận vào làm việc tại công ty. 

Do đó, bạn thuộc đối tượng người lao động phải tham gia bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế bắt buộc được quy định tại Điều 2 Luật Bảo hiểm xã hội 2014

Chính vì vậy, việc công ty trừ tiền đóng bảo hiểm xã hội của bạn là hoàn toàn hợp pháp nhưng nếu công ty chỉ trích đóng bảo hiểm cho 03 tháng gần đây, tức trong tổng thời hạn bạn làm việc là 6 tháng mà họ trích 3 tháng là chưa đúng. Vì theo quy định, bạn phải được tham gia từ tháng đầu tiên khi quan hệ lao động được hình thành.

Thứ hai, về việc chấm dứt HĐLĐ và giải quyết tiền lương

Theo nội dung bạn trình bày, bạn làm đơn xin nghỉ việc nhưng công ty không giải quyết tiền lương cho bạn nhưng thông tin mà bạn cung cấp chưa đầy đủ nên Luật Minh Gia tư vấn theo 02 trường hợp như sau: 

Trường hợp 1: Công ty và bạn đã có sự thỏa thỏa thuận về việc nghỉ việc 

(Công ty chấp thuận cho bạn nghỉ việc khi bạn nộp đơn xin nghỉ việc)

Trong trường hợp này, công ty phải có trách nhiệm thanh toán tiền lương, trả lại các sổ bảo hiểm, các giấy tờ khác mà họ đã giữ cho bạn. 

Trường hợp 2: Việc bạn nghỉ việc mà không có sự thỏa thuận với công ty

Trong trường hợp này được xác định là bạn đơn phương chấm dứt HĐLĐ. Khi đó, việc đơn phương chấm dứt HĐLĐ phải đáp ứng về thời gian báo trước theo quy định tại Điều 35 Bộ luật Lao động 2019.

Nếu không đáp ứng đủ điều kiện về quyền này thì bạn đã chấm dứt hợp đồng lao động trái pháp luật, nhưng công ty vẫn có trách nhiệm thanh toán lương và sổ bảo hiểm, các giấy tờ liên quan. 

Tuy nhiên, trong trường hợp này, bạn không được nhận trợ cấp thôi việc mà có trách nhiệm chi trả những khoản tiền được liệt kê tại Điều 40 Bộ luật Lao động 2019. 

Tóm lại, trong cả hai trường hợp, sau khi nghỉ việc thì công ty có trách nhiệm thanh toán lương, sổ bảo hiểm cho bạn. 

Thời gian để công ty thực hiện nghĩa vụ này là 14 ngày, trừ một số trường hợp đặc biệt theo quy định tại Điều 48 Bộ luật Lao động 2019. 

Khi hết thời hạn này mà công ty không thực hiện đúng nghĩa vụ của mình, bạn có thể gửi đơn khiếu nại lên ban điều hành công ty về hành vi của họ. Nếu công ty không giải quyết hoặc giải quyết không thỏa đáng bạn có thể khiếu nại lần 2 đến Sở Lao động - Thương binh và Xã hội nơi công ty đặt trụ sở chính để được giải quyết. 

Hoặc, bạn có thể chuẩn bị thủ tục khởi kiện đến Tòa án cấp huyện nơi công ty đặt trụ sở chính để bảo vệ quyền lợi của mình.

Trân trọng!