Khởi kiện kiện đòi tài sản và liên quan tới xử lý tài sản thế chấp?

Vậy giờ tôi làm đơn khởi kiện thì có phải ngân hàng sẽ thanh lí số tài sản của bà A đang cầm cố tại ngân hàng và quyết toán số nợ của ngân hàng, và phần dư sẽ được thanh toán cho tôi phải không? Và nếu số tiền dư được trả cho tôi đó nếu không đủ với số nợ mà bà A nợ tôi thì bà A bị xử lí như thế nào? các giấy tờ liên quan gồm có: giấy bán cà phê 20 tấn = 800tr đồng và giấy hẹn 3 tháng sẽ trả nợ (tới nay đã qua ngày hẹn 1 tháng). Mong luật sư tư vấn giúp!  

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn tới công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Theo thông tin bạn cung cấp thì giữa bạn và bà A đã lập hợp đồng mua bán cà phê với tổng số tiền 800 triệu. Tuy nhiên, đã hết thời hạn trả nợ theo thỏa thuận nhưng bà A vẫn chưa hoàn thành được nghĩa vụ nào. Do đó, để đảm bảo quyền lợi của mình thì bạn có thể lựa chọn theo hướng khởi kiện kiện đòi số tài sản. Nhưng việc khởi kiện này với việc tài sản của bà A đang được thế chấp tại ngân hàng không có bất cứ liên quan nào với nhau. Nên chúng tôi sẽ đưa ra hai trường hợp sau để xác định:

+ Trường hợp 1: Khi hết thời gian trả nợ theo thỏa thuận hai bên nhưng bà A vẫn chưa thực hiện xong nghĩa vụ của mình, bạn đã làm đơn khởi kiện để đòi tài sản (giấy tờ mua bán cà phê, giấy hẹn trả nợ....). Nhưng toàn bộ tài sản của bà A đã được thế chấp tại ngân hàng, thời điểm bạn khởi kiện không trùng với thời hạn đã hết của giao dịch giữa bà A và ngân hàng. Do đó, mặc dù bạn có làm đơn khởi kiện thì phía ngân hàng không có nghĩa vụ cũng như không có quyền để mang tài sản của A đã thế chấp để bán đấu giá thanh lý tài sản để giải quyết nợ ngân hàng và bạn (nếu sau khi giải quyết xong với ngân hàng và còn dư để thực hiện nghĩa vụ khác). Bạn lưu ý là bà A mua bán với tư cách đại diện cho công ty thì công ty có trách nhiệm phải trả.

+ Trường hợp 2: Thời điểm thực hiện nghĩa vụ thực hiện của bà A với phía ngân hàng đã hết nhưng bà A không thực hiện được. Do đó, bên ngân hàng đã thực hiện quyền mang tài sản thế chấp đó để đấu giá nhằm thanh lý hợp đồng, sau khi xử lý tài sản mà còn thừa. Đồng thời, vào thời điểm này bạn đã có đơn khởi kiện kiện đòi tài sản đối với bà A thì khoản tiền thừa từ việc xử lý tài sản thế chấp của bên ngân hàng có thể sẽ được thanh toán trả lại cho bạn. Trường hợp, số tiền không đủ trả cho khoản nợ 800 triệu thì đối với số nợ còn lại bà A có nghĩa vụ tiếp tục thực hiện trả tới khi hết nợ. Cụ thể, Bộ luật dân sự năm 2015:

Điều 299 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về các trường hợp xử lý tài sản bảo đảm:

“1. Đến hạn thực hiện nghĩa vụ được bảo đảm mà bên có nghĩa vụ không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ.

2. Bên có nghĩa vụ phải thực hiện nghĩa vụ được bảo đảm trước thời hạn do vi phạm nghĩa vụ theo thỏa thuận hoặc theo quy định của luật.

3. Trường hợp khác do các bên thỏa thuận hoặc luật có quy định.”

 Điều 307 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về thanh toán số tiền có được từ việc xử lý tài sản cầm cố, thế chấp:

“1. Số tiền có được từ việc xử lý tài sản cầm cố, thế chấp sau khi thanh toán chi phí bảo quản, thu giữ và xử lý tài sản cầm cố, thế chấp được thanh toán theo thứ tự ưu tiên quy định tại Điều 308 của Bộ luật này.

2. Trường hợp số tiền có được từ việc xử lý tài sản cầm cố, thế chấp sau khi thanh toán chi phí bảo quản, thu giữ và xử lý tài sản cầm cố, thế chấp lớn hơn giá trị nghĩa vụ được bảo đảm thì số tiền chênh lệch phải được trả cho bên bảo đảm.

3. Trường hợp số tiền có được từ việc xử lý tài sản cầm cố, thế chấp sau khi thanh toán chi phí bảo quản, thu giữ và xử lý tài sản cầm cố, thế chấp nhỏ hơn giá trị nghĩa vụ được bảo đảm thì phần nghĩa vụ chưa được thanh toán được xác định là nghĩa vụ không có bảo đảm, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận bổ sung tài sản bảo đảm. Bên nhận bảo đảm có quyền yêu cầu bên có nghĩa vụ được bảo đảm phải thực hiện phần nghĩa vụ chưa được thanh toán.”

Điều 175 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 quy định về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản:

“1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 4.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 4.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm hoặc tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó hoặc đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả;

b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.”

Nếu bà A đã mua bán với bạn và có trách nhiệm trả tiền mà bà A dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn hoặc để chiếm đoạt số tiền theo hợp đồng mua bán thì hành vi này mới cấu thành tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Nếu bà A không có hành vi cấu thành tội phạm thì bạn có thể khởi kiện ra Tòa án nhân dân quận/huyện để giải quyết.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Khởi kiện kiện đòi tài sản và liên quan tới xử lý tài sản thế chấp? Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ bộ phận tư vấn pháp luật trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng

CVP.Gái - Công ty Luật Minh Gia