Công ty nợ tiền bảo hiểm xã hội có chốt sổ được không?

Câu hỏi đề nghị tư vấn thứ nhất: Tôi làm việc từ tháng 11/2011 đến hết 6/2021. Hiện nay công ty vẫn còn nợ tiền bảo hiểm của năm 2013 và nhất định không chịu đóng thêm tiền để chốt sổ cho nhân viên, mặc dù đã có công văn hướng dẫn về trường hợp chốt sổ cho các doanh nghiệp kinh doanh khó khăn. Vậy tôi phải làm thế nào để được chốt ở công ty cũ? Hoặc tôi phải làm đơn, thư lên cơ quan nào để yêu cầu công ty giải quyết chế độ?

Trả lời câu hỏi đề nghị tư vấn 1: Cảm ơn bạn đã gửi yêu cầu tư vấn đến Luật Minh Gia, sau khi nghiên cứu trường hợp của mình chúng tôi đưa ra nội dung tư vấn như sau:

Thứ nhất về trách nhiệm chốt sổ, trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động khi chấm dứt hợp đồng lao động

Theo quy định tại Khoản 3 Điều 48 Bộ luật Lao động 2019 thì trách nhiệm của người sử dụng lao động khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động được xác định như sau:

Điều 48. Trách nhiệm khi chấm dứt hợp đồng lao động

“...

3. Người sử dụng lao động có trách nhiệm sau đây:

a) Hoàn thành thủ tục xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và trả lại cùng với bản chính giấy tờ khác nếu người sử dụng lao động đã giữ của người lao động;

b) Cung cấp bản sao các tài liệu liên quan đến quá trình làm việc của người lao động nếu người lao động có yêu cầu. Chi phí sao, gửi tài liệu do người sử dụng lao động trả.”

Vì vậy, khi bạn chấm dứt hợp đồng lao động với công ty thì công ty phải có trách nhiệm chốt sổ và trả sổ bảo hiểm xã hội cho bạn. Nếu công ty đang ở trong tình trạng khó khăn về tài chính mà chưa thể đóng ngay số tiền bảo hiểm đang nợ thì công ty phải làm cam kết thanh toán hoặc thời điểm – định kỳ thanh toán.

Thứ hai, về việc công ty nợ bảo hiểm xã hội thì người lao động có chốt sổ bảo hiểm xã hội được không?

Tại Khoản 72 Điều 1 Quyết định 505/QĐ-BHXH sửa đổi Quyết định 595/QĐ-BHXH có quy định như sau:

"...

Đối với đơn vị nợ tiền đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN, nếu người lao động đủ điều kiện hưởng BHXH hoặc chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc thì đơn vị có trách nhiệm đóng đủ BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN, bao gồm cả tiền lãi chậm đóng theo quy định, cơ quan BHXH xác nhận sổ BHXH để kịp thời giải quyết chế độ BHXH, BHTN cho người lao động.

Trường hợp đơn vị chưa đóng đủ thì xác nhận sổ BHXH đến thời điểm đã đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN. Sau khi thu hồi được số tiền đơn vị còn nợ thì xác nhận bổ sung trên sổ BHXH.

..."

Như vậy trong trường hợp của bạn, nếu bạn đủ điều kiện hưởng chế độ thất nghiệp hoặc bảo hiểm thất nghiệp khi nghỉ việc tại công ty hoặc muốn chốt sổ bảo hiểm để nộp ở nơi mới, thì có thể yêu cầu Doanh nghiệp tiến hành đóng đủ số tiền BHXH cho cá nhân bạn theo như quy định trên. Sau đó cơ quan BHXH sẽ chốt sổ cho bạn. Trường hợp công ty vẫn không có khả năng đóng đủ thì cơ quan BHXH sẽ chốt sổ đến thời điểm bạn đã được đóng BHXH đầy đủ. Sau khi cơ quan BHXH thu hồi được số tiền công ty còn nợ thì sẽ xác nhận bổ sung trên sổ bảo hiểm xã hội của bạn.

Ngoài ra, trong trường hợp không ty làm khó hoặc cố tình không thực hiện việc chốt sổ, trả sổ bảo hiểm xã hội cho bạn hoặc không thực hiện thanh toán số tiền nợ BHXH thì bạn có quyền thực hiện khiếu nại lên Phòng lao động Thương binh xã hội nơi công ty có trụ sở để đảm bảo quyền lợi của mình.

***

Câu hỏi đề nghị tư vấn 2: Từ tháng 3/2013 đến nay 10/2021 tôi có tham gia BHXH tại 1 công ty X, mức tiền tham gia tính theo mức lương cơ bản quy định hàng tháng, hàng năm của Nhà nước. Đến nay tôi không muốn làm việc nữa và có mong muốn thanh toán BHXH 1 lần (Đã có Quyết định thôi việc nộp cho công ty BHXH vào ngày 26/10/2021). Nhưng tôi không được chốt sổ BHXH vì Công ty X còn nợ lại BH từ tháng 01/2021 đến nay chưa đóng. Vậy CÔNG TY LUẬT MINH GIA cho tôi hỏi:

- Tôi có được thanh toán BHXH 1 lần toàn bộ thời gian tham BHXH được không?

- Nếu không được tôi có thể chốt sổ đến thời gian Cty X đã đóng để thanh toán không? (Thời gian từ 1/2016 đến 10/2016 tôi bỏ)

Trả lời câu hỏi đề nghị tư vấn 2: Cảm ơn bạn đã gửi yêu cầu tư vấn đến Luật Minh Gia, sau khi nghiên cứu trường hợp của bạn chúng tôi đưa ra nội dung tư vấn như sau:

Thứ nhất, về việc công ty nợ bảo hiểm xã hội thì người lao động có chốt sổ bảo hiểm xã hội được không?

Tại Khoản 72 Điều 1 Quyết định 505/QĐ-BHXH sửa đổi Quyết định 595/QĐ-BHXH Quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; cấp sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế  có quy định như sau:

"...

Đối với đơn vị nợ tiền đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN, nếu người lao động đủ điều kiện hưởng BHXH hoặc chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc thì đơn vị có trách nhiệm đóng đủ BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN, bao gồm cả tiền lãi chậm đóng theo quy định, cơ quan BHXH xác nhận sổ BHXH để kịp thời giải quyết chế độ BHXH, BHTN cho người lao động.

Trường hợp đơn vị chưa đóng đủ thì xác nhận sổ BHXH đến thời điểm đã đóng BHXH, BHTN, BHTNLĐ, BNN. Sau khi thu hồi được số tiền đơn vị còn nợ thì xác nhận bổ sung trên sổ BHXH.

..."

Như vậy trong trường hợp này, nếu bạn nghỉ việc và có nhu cầu làm nhận bảo hiểm xã hội một lần thì có thể yêu cầu Doanh nghiệp tiến hành đóng đủ số tiền BHXH đang nợ cho bạn. Sau đó cơ quan BHXH sẽ chốt quá trình tham gia bảo hiểm xã hội cho bạn. Trường hợp công ty vẫn không có khả năng đóng đủ thì cơ quan BHXH sẽ chốt sổ đến thời điểm bạn đã được đóng BHXH đầy đủ để bạn có thể hưởng những chế độ của bảo hiểm xã hội. Sau khi cơ quan BHXH thu hồi được số tiền công ty còn nợ thì sẽ xác nhận bổ sung trên sổ bảo hiểm xã hội của bạn.

Thứ hai, về điều kiện hưởng bảo hiểm xã hội một lần

Theo quy định tại Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định về điều kiện để hưởng bảo hiểm xã hội một lần

Điều 60. Bảo hiểm xã hội một lần

“1. Người lao động quy định tại khoản 1 Điều 2 của Luật này mà có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại các khoản 1, 2 và 4 Điều 54 của Luật này mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc theo quy định tại khoản 3 Điều 54 của Luật này mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;

b) Ra nước ngoài để định cư;

c) Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;

d) Trường hợp người lao động quy định tại điểm đ và điểm e khoản 1 Điều 2 của Luật này khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.

…”

Trong trường hợp này bạn có thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ tháng 3/2013 đến tháng 10/2021 và công ty đang nợ bảo hiểm từ tháng 1/2021 đến 10/2021. Theo nội dung tư vấn phía trên thì bảo hiểm xã hội sẽ vẫn chốt bảo hiểm xã hội đến thời điểm bạn đã được đóng, tuy nhiên để rút toàn bộ số tiền bảo hiểm xã hội một lần thì toàn bộ quá trình bảo hiểm xã hội của bạn phải đóng và chốt đầy đủ. Vì vậy, bạn cần yêu cầu công ty đóng đủ bảo hiểm xã hội để thực hiện việc chốt sổ và rút bảo hiểm xã hội một lần. 

Trân trọng!