Tư vấn về trường hợp đất được cấp cho hộ gia đình muốn tặng cho, để lại thừa kế

Nội dung tư vấn: Chào luật sư! Tôi xin trình bày vấn đề như sau: Trong sổ đất viết (Hộ bà) Đ, sổ đất cấp năm 2004. Ông nội đã mất, sổ đỏ cấp năm 1995. Trong sổ đỏ có tên như sau: Bà nội, Cha tôi, Mẹ tôi (li dị nên đã làm chứng nhận xóa vắng 2009), Tên tôi. Ông nội và bà nội có 5 người con: 2 trai, 3 gái, cô hai và bác tư đã được nội cho phần và đã làm sổ đất riêng 2004 chỉ còn cha, bác cả và cô ba. Hai cô có gia đình riêng, hiện tại nội bệnh nặng và đang sống cùng tôi (cháu nội) và cha tôi (con trai). Khi bà nội mất thì muốn chia cho cha, bác cả và cô ba. Vậy:  Nội mất chia đất cho cha, bác cả và cô ba có cần chữ ký của bác tư (con trai) và cô hai (con gái) và mẹ tôi (con dâu) không ạ! Còn phần sổ đất thì theo năm cấp hay theo ngày và tháng cấp sổ để tính ạ! Rất mong luật sư tư vấn ạ! Xin trân trọng cảm ơn luật sư rất nhiều. 

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi đến Công ty Luật Minh Gia. Với vấn đề của bạn, chúng tôi xin đưa ra tư vấn như sau:

Bạn có đề cập đến “Sổ đất”, “Sổ đỏ” trong phần nội dung tư vấn của mình, tuy nhiên,theo Luật đất đai 1993 và Luật đất đai 2003 không có thuật ngữ trên. Thực chất, “Sổ đất”, ‘Sổ đỏ” mà bạn nhắc đến đều là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Khoản 29 Điều 3 Luật đất đai 2013 có quy định:

“Hộ gia đình sử dụng đất là những người có quan hệ hôn nhân, huyết thống, nuôi dưỡng theo quy định của pháp luật về hôn nhân và gia đình, đang sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm được Nhà nước giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất; nhận chuyển quyền sử dụng đất.”

Đối với đất được cấp cho hộ gia đình thì đất đó trở thành tài sản chung của cả hộ gia đình, những ai có tên trong sổ hộ khẩu vào thời điểm được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất sẽ có quyền sử dụng đất với phần đất đó.

Tại thời điểm năm 2004 gia đình bạn được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất có ghi tên Hộ bà Đ, tuy nhiên, do thông tin bạn cung cấp chỉ nói mẹ bạn đã xóa đăng ký đăng ký thường trú vào năm 2009, không nói đến vào năm 2004, hộ khẩu gia đình bạn gồm những ai để xác định quyền sử dụng đất của các thành viên trong gia đình bạn.

Khoản 2 Điều 212 Bộ luật Dân sự 2015 quy định:

“Việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung của các thành viên gia đình được thực hiện theo phương thức thỏa thuận. Trường hợp định đoạt tài sản là bất động sản, động sản có đăng ký, tài sản là nguồn thu nhập chủ yếu của gia đình phải có sự thỏa thuận của tất cả các thành viên gia đình là người thành niên có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, trừ trường hợp luật có quy định khác.

Trường hợp không có thỏa thuận thì áp dụng quy định về sở hữu chung theo phần được quy định tại Bộ luật này và luật khác có liên quan, trừ trường hợp quy định tại Điều 213 của Bộ luật này.”

Theo quy định trên, với tài sản là bất động sản, khi các thành viên có sự định đoạt phần tài sản này (bán, tặng cho, thế chấp,…) cần sự thỏa thuận và đồng ý của các thành viên trong gia đình.

Trường hợp của bạn, nếu vào năm 2004, Sổ hộ khẩu gia đình bạn có tên bác tư (con trai) và cô hai (con gái) thì khi bà bạn muốn để lại đất cho bố bạn, bác cả và cô ba cần phải thỏa thuận và có sự đồng ý của những người còn lại trong Sổ hộ khẩu vào thời điểm năm 2004, trong đó có bác tư, cô hai bạn và mẹ bạn.

Trân trọng

Phòng Luật sư tư vấn Đất đai – Công ty Luật Minh Gia.