Có được tự ý tu bổ đất thổ cư không?

Hiện gia đình tôi có 1 thổ đất thổ cư. Trước đây gia đình có canh tác trồng cây nông nghiệp. Do là vùng trũng nên gia đình có đào 1 con mương thoát nước dài khoảng 200m. sau này khi làm đường người ta có đặt 1 bi cống xả nước vào vườn. Do lượng nước xả vào quá nhiều và là nước sinh hoạt nên ảnh hưởng rất nhiều đến cây trồng và hiện nay gia đình tôi muốn làm nhà để kinh doanh nên có đổ đất nền và lấp con mương lại. Tuy nhiên chính quyền không đồng ý và bắt gia đình tôi phải giữ nguyên con mương. Mặc dù trong sổ đỏ là đất thổ cư, không hề có con mương, trong bản đồ địa chính cũng không có, và con mương này là do gia đình tôi tự đào, tự tu bổ vậy tôi có vi phạm luật về đất đai hay không và chính quyền làm vậy là đúng hay sai.Kính mong được luật sư tư vấn giúp

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi câu hỏi tới công ty Luật Minh Gia, với thắc mắc của bạn Luật Minh Gia tư vấn như sau:

Thứ nhất, mảnh đất hiện có của gia đình anh là đất thổ cư. Về nguyên tắc thì người sử dụng đất phải sử dụng đất đúng mục đích. Muốn sử dụng đất sang mục đích khác thì phải xin phép chuyển mục đích sử dụng đất. Nếu sử dụng đất sai mục đích thì sẽ bị xử phạt hành chính, thậm chí có thể bị thu hồi đất. Như vậy, việc anh tự ý đào mương là vi phạm pháp luật đất đai.

Khoản 1 Điều 170 Luật Đất Đai 2013 có quy định về nghĩa vụ của người sử dụng đất như sau:

"Sử dụng đất đúng mục đích, đúng ranh giới thửa đất, đúng quy định về sử dụng độ sâu trong lòng đất và chiều cao trên không, bảo vệ các công trình công cộng trong lòng đất và tuân theo các quy định khác của pháp luật có liên quan".

Thứ hai, hiện tại gia đình anh đang muốn làm nhà để kinh doanh nên đã lấp con mương lại. Đối chiếu với quy định của pháp luật thì hành vi này được coi là sử dụng đất sai mục đích, vì mảnh đất được xác định theo sổ đỏ là đất thổ cư. 

Tại điểm d Khoản 1 Điều 57 Luật Đất Đai 2013 có quy định về các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất phải được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền "Chuyển đất nông nghệp sang đất phi nông nghiệp".

Do đó, trong trường hợp gia đình anh muốn làm nhà để kinh doanh thì trước hết gia đình anh phải xin chuyển mục đích sử dụng đất và được phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. 

Thứ ba, về việc giải quyết của chính quyền địa phương. Căn cứ Điều 208 Luật đất đai 2013 quy định về trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp trong việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý vi phạm pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai:

“ Điều 208. Trách nhiệm của Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp trong việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý vi phạm pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai

1. Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp có trách nhiệm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời những vi phạm pháp luật về quản lý và sử dụng đất đai tại địa phương.

2. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời việc chuyển quyền sử dụng đất trái phép, chuyển mục đích sử dụng đất trái phép; phát hiện, áp dụng biện pháp ngăn chặn và xử lý kịp thời việc xây dựng các công trình trên đất lấn, chiếm, đất sử dụng không đúng mục đích ở địa phương và buộc người có hành vi vi phạm khôi phục lại tình trạng của đất trước khi vi phạm.”

Như vậy, theo quy định thì chính quyền địa phương có thẩm quyền ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về sử dụng đất đai, tuy nhiên, hiện tại gia đình đang sử dụng đất với mục đích là đất ở mà chính quyền địa phương yêu cầu trả lại đất mương là không phù hợp vì sổ đỏ được ghi nhận là đất thổ cư. Trong trường hợp này gia đình có quyền kiến nghị về việc hạn chế sử đụng đất thổ cư và đưa ra giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để được sử dụng đúng mục đích sử dụng đất thổ cư phù hợp.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng.

CV tư vấn: Nguyễn Thị Phương - Luật Minh Gia