Người Việt Nam định cư ở nước ngoài có thể mua nhà/đất tại Việt Nam không?

Nội dung tư vấn: Xin chào, Tôi có trường hợp đặc biệt mong bên luật sư có thể tư vấn giúp. Gia đình tôi đi Mỹ định cư hết từ năm 1990 lúc tôi còn 5 tuổi, và đã nhập quốc tịch Mỹ từ năm 15 tuổi. Ở VN không còn người nhà, chỉ có bà con anh em họ thôi. Mới đây tôi làm thủ tục và đã xin được hộ chiếu Việt Nam. Thắc mắc tôi có là:

1) Muốn làm CMNN thì phải có hộ khẩu (tôi không có hộ khẩu).

2) Muốn mua nhà/đất ở VN thì phải có hộ khẩu và CMNN. Vậy tôi phải bắt đầu từ đâu và làm sao?

Tôi có thể mua căn hộ qua chủ đầu tư bằng hộ chiếu VN được không? Sau khi mua căn hộ xong có thể đăng ký hộ khẩu không? Tại vì tôi chưa sống ở TP HCM đủ 2 năm. Tôi sống bên mỹ từ năm 1990 đến giờ, thường 1 năm về VN chơi 1 hai lần. Cám Ơn!

Trả lời tư vấn: Chào bạn, cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Căn cứ thông tin bạn cung cấp bạn đã được cấp hộ chiếu Việt Nam, mà bản chất của hộ chiếu là giấy chứng nhận nhân thân, quốc tịch do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho công dân khi ra nước ngoài. Theo đó, có thể xác định được bạn vẫn còn quốc tịch Việt Nam, là công dân Việt Nam.

Như vậy, nếu bạn muốn mua nhà ở Việt Nam thì bạn cần phải thuộc một trong các đối tượng theo quy định tại Điều 159 Luật Nhà ở 2014 như sau:

“Điều 159. Đối tượng được sở hữu nhà ở và hình thức sở hữu nhà ở tại Việt Nam của tổ chức, cá nhân nước ngoài

1. Đối tượng tổ chức, cá nhân nước ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam bao gồm:

a) Tổ chức, cá nhân nước ngoài đầu tư xây dựng nhà ở theo dự án tại Việt Nam theo quy định của Luật này và pháp luật có liên quan;

b) Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, chi nhánh, văn phòng đại diện của doanh nghiệp nước ngoài, quỹ đầu tư nước ngoài và chi nhánh ngân hàng nước ngoài đang hoạt động tại Việt Nam (sau đây gọi chung là tổ chức nước ngoài);

c) Cá nhân nước ngoài được phép nhập cảnh vào Việt Nam.

2. Tổ chức, cá nhân nước ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam thông qua các hình thức sau đây:

a) Đầu tư xây dựng nhà ở theo dự án tại Việt Nam theo quy định của Luật này và pháp luật có liên quan;

b) Mua, thuê mua, nhận tặng cho, nhận thừa kế nhà ở thương mại bao gồm căn hộ chung cư và nhà ở riêng lẻ trong dự án đầu tư xây dựng nhà ở, trừ khu vực bảo đảm quốc phòng, an ninh theo quy định của Chính phủ.”

Theo đó, khi tiến hành mua nhà bạn cần chuẩn bị giấy tờ chứng minh theo quy định tại Điều 74 Nghị định 99/2015/NĐ-CP:

“Điều 74. Giấy tờ chứng minh đối tượng và điều kiện được sở hữu nhà ở tại Việt Nam

1. Đối với cá nhân nước ngoài thì phải có hộ chiếu còn giá trị có đóng dấu kiểm chứng nhập cảnh của cơ quan quản lý xuất, nhập cảnh Việt Nam và không thuộc diện được quyền ưu đãi, miễn trừ ngoại giao theo quy định của Pháp lệnh về quyền ưu đãi, miễn trừ dành cho cơ quan Đại diện ngoại giao, cơ quan Lãnh sự và cơ quan Đại diện của Tổ chức quốc tế tại Việt Nam.”

Như vậy, theo quy định của pháp luật, đối với người nước ngoài mua nhà ở tại Việt Nam không cần thiết phải có chứng minh nhân dân. Do đó, khi mua nhà tại Việt Nam bạn chỉ cần xuất trình hộ chiếu phù hợp với quy định nêu trên.

Trường hợp bạn nhận chuyển nhượng đất thì bạn có thể được nhà nước công nhận quyền sử dụng đất theo quy định tại Điều 169 Luật Đất đai 2013 như sau:

“Điều 169. Nhận quyền sử dụng đất

1. Người nhận quyền sử dụng đất được quy định như sau:

...

đ) Người Việt Nam định cư ở nước ngoài thuộc diện được sở hữu nhà ở tại Việt Nam theo quy định của pháp luật về nhà ở được nhận chuyển quyền sử dụng đất ở thông qua hình thức mua, thuê mua, nhận thừa kế, nhận tặng cho nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất ở hoặc được nhận quyền sử dụng đất ở trong các dự án phát triển nhà ở;

...

g) Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài được nhận quyền sử dụng đất thông qua việc Nhà nước giao đất; doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài nhận quyền sử dụng đất thông qua việc Nhà nước giao đất để thực hiện các dự án đầu tư xây dựng nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp cho thuê;

h) Tổ chức kinh tế, tổ chức sự nghiệp công lập tự chủ tài chính, hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao được nhận quyền sử dụng đất thông qua việc Nhà nước cho thuê đất;

...

k) Tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được nhận quyền sử dụng đất theo kết quả hòa giải thành về tranh chấp đất đai được Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền công nhận; thỏa thuận trong hợp đồng thế chấp để xử lý nợ; quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về giải quyết tranh chấp đất đai, khiếu nại, tố cáo về đất đai, quyết định hoặc bản án của Tòa án nhân dân, quyết định thi hành án của cơ quan thi hành án đã được thi hành; văn bản công nhận kết quả đấu giá quyền sử dụng đất phù hợp với pháp luật; văn bản về việc chia tách quyền sử dụng đất phù hợp với pháp luật đối với hộ gia đình hoặc nhóm người có quyền sử dụng đất chung;

...”

Như vậy, nếu bạn thuộc một trong những đối tượng theo quy định nêu trên thì bạn có thể nhận chuyển nhượng đất theo trình tự, thủ tục pháp luật quy định.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng 

Phòng Luật sư tư vấn pháp luật Đất đai - Công ty Luật Minh Gia.