Người từ chối nhưng không ký văn bản từ chối.

Nội dung yêu cầu: Bà tôi mất năm 1999 và không để lại di chúc. Bà tôi có 2 người con, Cha tôi và chú tôi. Theo điều 676 bộ luật dân sự, cha tôi và chú tôi là hàng thừa kế thứ nhất, nên mỗi người được hưởng 1/2 tài sản từ bà tôi. Nhưng hiện nay, chú tôi từ chối nhận thừa kế, và từ chối ký tất cả các giấy tờ liên quan đến thừa kế tài sản. Chú tôi cũng từ chối ký vào văn bản nhận tài sản thừa kế - mẫu số 60/VBTC. Xin hỏi trong trường hợp này, pháp luật quy định xử lý tài sản thừa kế như thế nào? Cha tôi có được thừa kế toàn bộ không?---Xin chân thành cảm ơn.

Trả lời: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi yêu cầu tới Công ty Luật Minh Gia! Yêu cầu của bạn được tư vấn như sau:

Điều 645 Bộ luật dân sự 1995 quy định quyền từ chối nhận di sản:

"1- Người thừa kế có quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác.

2- Việc từ chối nhận di sản phải được lập thành văn bản; người từ chối phải báo cho những người thừa kế khác, người được giao nhiệm vụ phân chia di sản, Công chứng nhà nước hoặc Uỷ ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có địa điểm mở thừa kế về việc từ chối nhận di sản.

3- Thời hạn từ chối nhận di sản là sáu tháng, kể từ ngày mở thừa kế".

Pháp luật dân sự cho phép những người thừa kế được quyền từ chối nhận di sản, trừ trường hợp việc từ chối nhằm trốn tránh việc thực hiện nghĩa vụ tài sản của mình đối với người khác. Tuy nhiên, việc từ chối di sản phải lập thành văn bản, phải có trách nhiệm thông báo với những người liên quan theo quy định tại Khoản 2 Điều 645 BLDS 1999 và đặc biệt thời hạn từ chối chỉ 06 tháng, kể từ ngày mở thừa kế. Thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có di sản thừa kế chết.

Bà nội của bạn mất từ năm 1999, tới nay đã hết thời hạn để chú  - người thừa kế tiến hành thủ tục từ chối nhận di sản thừa kế. Vậy, dù chú của bạn tiến hành thủ tục từ chối nhận di sản thừa kế thì văn bản từ chối không đúng theo quy định của pháp luật.

Để giải quyết vụ việc trên thì bố và chú bạn cần tiến hành thủ tục thỏa thuận phân chia di sản thừa kế, và tiến hành Công chứng, hoặc chứng thực văn bản trên. Trong quá trình phân chia di sản thừa kế, chú của bạn có quyền tặng cho toàn bộ phần di sản thừa kế mình được hưởng cho bố bạn.

Điều 57 Luật công chứng 2014 quy định công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản:

"1. Những người thừa kế theo pháp luật hoặc theo di chúc mà trong di chúc không xác định rõ phần di sản được hưởng của từng người thì có quyền yêu cầu công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản.

Trong văn bản thỏa thuận phân chia di sản, người được hưởng di sản có thể tặng cho toàn bộ hoặc một phần di sản mà mình được hưởng cho người thừa kế khác.

2. Trường hợp di sản là quyền sử dụng đất hoặc tài sản pháp luật quy định phải đăng ký quyền sở hữu thì trong hồ sơ yêu cầu công chứng phải có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản của người để lại di sản đó.

Trường hợp thừa kế theo pháp luật, thì trong hồ sơ yêu cầu công chứng phải có giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người để lại di sản và người được hưởng di sản theo quy định của pháp luật về thừa kế. Trường hợp thừa kế theo di chúc, trong hồ sơ yêu cầu công chứng phải có bản sao di chúc.

3. Công chứng viên phải kiểm tra để xác định người để lại di sản đúng là người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản và những người yêu cầu công chứng đúng là người được hưởng di sản; nếu thấy chưa rõ hoặc có căn cứ cho rằng việc để lại di sản và hưởng di sản là không đúng pháp luật thì từ chối yêu cầu công chứng hoặc theo đề nghị của người yêu cầu công chứng, công chứng viên tiến hành xác minh hoặc yêu cầu giám định.

Tổ chức hành nghề công chứng có trách nhiệm niêm yết việc thụ lý công chứng văn bản thỏa thuận phân chia di sản trước khi thực hiện việc công chứng.

4. Văn bản thỏa thuận phân chia di sản đã được công chứng là một trong các căn cứ để cơ quan nhà nước có thẩm quyền đăng ký việc chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản cho người được hưởng di sản".

Trường hợp không thể tiến hành thủ tục thỏa thuận phân chia, bố của bạn có quyền gửi đơn yêu cầu chia di sản thừa kế tới TAND quận, huyện để giải quyết.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Người từ chối nhưng không ký văn bản từ chối.. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến - Số điện thoại liên hệ 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng

Phòng tư vấn – Công ty Luật Minh Gia.