Hỏi đáp về người thừa kế và chia di sản thừa kế theo pháp luật

Thưa luật gia, gia đình cháu có 4 chị em gái. Ba chị lớn đã lập gia đình, có con và có nhà riêng chỉ còn mình em chưa có gia đình nên ở trong nhà với ba mẹ. Tháng 6/2015 vì ung thư ba em chết có để lại di chúc chia tài sản là tiền mặt và mẹ em đã thực hiện chia số tiền đó theo di chúc của ba. Thời gian ba bị bệnh và sau khi ba chết mẹ em vì buồn mà trầm cảm rồi chết ngày 1/1/2017 (không có di chúc). Sau khi mẹ mất, ngoài căn nhà 3 tầng (300m vuông) đứng tên ba và mẹ còn có 1 xe ô tô KIA 7 chỗ và 5,3 cây vàng 9999 đứng tên ba (gửi ngân hàng). 900 triệu gửi ngân hàng và 1 lô đất rộng 500m vuông đứng trên mẹ. Vậy luật gia cho em hỏi: Số tài sản ba mẹ để lại đó phải chia cho những ai? Chia như thế nào? Nếu thời điểm ba mẹ chết mà bà ngoại và bà nội còn sống thì bà nội bà ngoại có được chia tài sản đó không? Nếu sau khi bà nội chết thì các cô chú có quyền chia tài sản ba mẹ em để lại không? Em xin chân thành cảm ơn luật gia.

Trả lời tư vấn: Cảm ơn bạn đã tin tưởng và gửi yêu cầu tư vấn đến công ty Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Về vấn đề xác định di sản chia thừa kế, ngoài việc căn nhà 3 tầng là tài sản chung của hai bố mẹ thì bạn cần làm rõ vấn đề: xe ô tô 7 chỗ thuộc sở hữu của ai, 5.3 cây vàng đứng tên ba trong tài khoản ngân hàng và lô đất 500m2 đứng tên mẹ là tài sản chung hay tài sản riêng bởi hai vợ chồng có thể thỏa thuận tài sản chung nhưng chỉ đứng tên một người. Trường hợp không có chứng cứ chứng minh có văn bản thỏa thuận chỉ đứng tên một người thì tài sản đang đứng tên ai sẽ thuộc sở hữu của người đó. Phải xác định rõ được di sản thì mới có thể chia thừa kế được chính xác.

Về vấn đề chia di sản của bố bạn: Theo như thông tin bạn cung cấp ba bạn có để lại di chúc chia di sản là tiền mặt nhưng tài sản của ba bạn ngoài tiền mặt đã được định đoạt trong di chúc còn có thể có những động sản và bất động sản khác.

Trong di chúc chỉ định đoạt tiền mặt, vậy những di sản khác của ba không được định đoạt trong di chúc sẽ được chia theo pháp luật, cụ thể là chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất bao gồm: bà nội, mẹ bạn và 4 chị em bạn.

Về di sản của mẹ bạn: Di sản này ngoài các tài sản được xác định là tài sản riêng trong thời kỳ hôn nhân cũng như 1 phần được chia từ tài sản chung với bố thì còn có một phần di sản mẹ bạn được thừa kế từ di sản của bố. Vì mẹ bạn không để lại di chúc nên di sản này được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất bao gồm: bà ngoại, bố và 4 chị em bạn. Vì bố bạn đã mất trước nên phần di sản mà nếu còn sống bố được hưởng sẽ chia đều cho các con.

Bộ luật dân sự 2015 quy định về người thừa kế theo pháp luật như sau:

“Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;…

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”

Như vậy, cô chú của bạn thuộc hàng thừa kế thứ hai theo pháp luật và những người này chỉ được hưởng thừa kế nếu không còn ai ở hàng thừa kế thứ nhất, nếu bà mất thì hàng thừa kế thứ nhất vẫn còn các chị em bạn vì thế mà cô chú không được hưởng di sản của bố mẹ bạn và cũng không có quyền yêu cầu chia di sản.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng.
CV tư vấn: Hà Diệu Nhung - Luật Minh Gia