Con nuôi trở về đòi quyền hưởng di sản thừa kế

Mẹ cả tôi mất tháng 4/2004. Trước khi mất, tháng 2/2004 Mẹ tôi có làm di chúc cho cháu K (Con ông H - anh cả tôi) 1/2  miếng đất và bà kh được ở nhờ ½ miếng đât, mà không có quyền bán, cho. Nếu không ở thì phải trả lại cho con Ông H toàn bộ miếng đất đó. (Bà D và các con còn lại không nhắc tên trong di chúc).
 Thấy không hợp lệ, năm 2006 bà Kh kiện để đòi quyền lợi của mình. Qua các tình tiết vụ án, toà án đã phán quyết bản di chúc đó không hợp lệ. Miếng đất thuộc quyền sở hữu của bà Kh.
            Năm 2015 Bà D (Con nuôi) viết đơn kiện bà Kh đòi chia quyền thừa kế mảnh đất đó.
           
Vậy Luật sư cho tôi hỏi
1.       Bà D khi được mẹ cả nhặt về thì khi đó cả 3 ông bà đều nuôi dưỡng. Vậy bà D là con nuôi của gia đình hay chỉ là con nuôi của mẹ cả tôi.
 
2.Sổ đỏ hợp pháp là của bà Kh, vậy bà D có được quyền khởi kiện để chia tài sản thừa kế không?
 
3.Nếu vụ án được xử theo di sản thừa kế thì quyền lợi của 6 anh em chúng tôi được hưởng như thế nào?

Trả lời: Cảm ơn bác đã gửi yêu cầu tư vấn đến Công ty Luật Minh gia, trường hợp này chúng tôi xin tư vấn như sau:
 
Vấn đề bà D là con nuôi của mẹ cả hay của cả gia đình
 
Vì việc nhận nuôi bà D đã diễn ra từ rất lâu do vậy việc công nhận con nuôi là bà D căn cứ theo Luật hôn nhân và gia đình năm 1986, Điều 36 Luật Hôn nhân gia đình năm 1986 quy định:

"Điều 36: Việc nhận nuôi con nuôi phải được sự thoả thuận của hai vợ chồng người nuôi, của cha mẹ đẻ hoặc người đỡ đầu của người con nuôi chưa thành niên. Nếu nhận nuôi người từ 9 tuổi trở lên thì còn phải được sự đồng ý của người đó."

Bà D khi nhận nuôi đáp ứng được yêu cầu công nhận con nuôi. Nhưng pháp luật chỉ quy định gia đình nuôi, gia đình nuôi là mẹ cả và bố bác, do đó chỉ hai người này có nghĩa vụ với bà D. Bà D chỉ là con nuôi của bố mẹ bác chứ không phải con nuôi của cả gia đình.

Sổ đỏ hợp pháp là của bà Kh, vậy bà D có được quyền khởi kiện để chia tài sản thừa kế không?

Tháng 12/1998 miếng đất đó đã được làm sổ đỏ đứng tên là bà V.T.Kh theo đúng yêu cầu của mẹ cả và trình tự pháp luật.
 
Luật đất đai năm 2003 quy định:

“Điều 105. Quyền chung của người sử dụng đất
Người sử dụng đất có các quyền chung sau đây:
1. Được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất;
2. Hưởng thành quả lao động, kết quả đầu tư trên đất;
…
5. Được Nhà nước bảo hộ khi bị người khác xâm phạm đến quyền sử dụng đất hợp pháp của mình;
6. Khiếu nại, tố cáo, khởi kiện về những hành vi vi phạm quyền sử dụng đất hợp pháp của mình và những hành vi khác vi phạm pháp luật về đất đai.”

Theo khoản 1, 2, 5, 6 Điều 166 Luật đất đai năm 2003 bà Kh có quyền có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, hưởng thành quả lao động đầu tư và có quyền khởi kiện, khiếu nại hành vi vi phạm. Bà Kh có toàn quyền sử dụng, tặng cho, chuyển nhượng,.. theo quy định của pháp luật. Như vậy vào thời điểm lập di chúc thì do dựa vào những quyền của bà Kh trong bản di chức đó mà quyết định tuyên vô hiệu của Tòa là đúng. Quyền sử dụng đất hiện nay là của bà Kh vì vậy bản di chúc của mẹ cả vô hiệu vì đã định đoạt tài sản không thuộc quyền quản lý của mình.

Hiện nay bà D về đòi chia tài sản với mảnh đất bà Kh đang sở hữu thì theo Luật Đất đai năm 2013 quy định:

"Điều 166. Quyền chung của người sử dụng đất
1. Được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.
2. Hưởng thành quả lao động, kết quả đầu tư trên đất.
....
7. Khiếu nại, tố cáo, khởi kiện về những hành vi vi phạm quyền sử dụng đất hợp pháp của mình và những hành vi khác vi phạm pháp luật về đất đai."

Như vậy mảnh đất thuộc quyền sử dụng của bà Kh nên bà D sẽ không thể đòi quyền lợi của mình đối với mảnh đất này vì bà chỉ là con nuôi mẹ cả mà mẹ cả không còn có quyền đối với mản đất này từ năm 1998.

Nếu vụ án được xử theo di sản thừa kế thì quyền lợi của 6 anh em được hưởng như thế nào?

Mảnh đất trên hiện tại là của bà Kh do vậy 6 anh em bà không thể đòi quyền thừa kế đối với mảnh đất đó. Còn đối với các tài sản khác của mẹ cả thì việc chia tài sản sẽ tuân theo phần di chúc không bị vô hiệu hoặc sẽ tuân thủ theo pháp luật cụ thể là Luật dân sự với những tài sản không có trong di chúc hoặc thuộc phần di chúc bị vô hiệu.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: Con nuôi trở về đòi quyền hưởng di sản thừa kế. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến - Số điện thoại liên hệ 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

 

Trân trọng

!
CV Nguyễn Tuấn Hải - Công ty Luật Minh Gia