BHXH và trợ cấp thất nghiệp với trường hợp ra nước ngoài

Em đã được cấp visa dạng hôn thê đi Anh có thời hạn từ 14/04/2016 tới 14/10/2016, mặc dù visa này ngắn hạn nhưng dự kiến trong tháng 6/2016 em sẽ chuyển sang visa định cư. Em dự kiến đi Anh vào ngày 13/04/2016. Vậy câu hỏi của em là:

- Trong thời điểm từ giờ đến trước ngày đi Anh em có thể xin trợ cấp thất nghiệp và BHXH 1 lần không? 

- Theo cách hiểu của em thì phải sau khi thất nghiệp 3 tháng em mới có thể nộp hồ sơ xin TCTN, tức là đầu tháng 4 em mới có thể làm việc này được?

- Cũng theo em hiểu thì với visa hôn thê thời hạn 6 tháng chắc em chưa xin BHXH 1 lần được mà phải chờ đến lúc có visa định cư vào tháng 6/2016? Nếu vậy em có thể làm giấy uỷ quyền và gửi hồ sơ giấy tờ theo quy định về Việt Nam cho người khác đi nộp hồ sơ và nhận tiền thay em không? Hay em phải về VN để làm? Nếu uỷ quyền người khác thì có bắt buộc là người nhà không hay có thể là người quen/bạn bè?

- Số tiền em sẽ được hưởng có được tính từ lúc em bắt đầu đi làm từ 2007 đến giờ không?

- Có cách nào để em có thể lấy được cả 2 loại trợ cấp không ạ? Em xin cám ơn sự tư vấn và giúp đỡ của Quý công ty rất nhiều.

Trả lời tư vấn

Cảm ơn bạn đã gửi nội dung tư vấn tới Công ty Luật Minh Gia. Với những thắc mắc của bạn, chúng tôi xin đưa ra ý kiến tư vấn như sau:

Đầu tiên, quy định về bảo hiểm xã hội một lần:

Theo quy định tại Khoản 1 Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 về bảo hiểm xã hội 1 lần:

“Điều 60. Bảo hiểm xã hội một lần 

1. Người lao động quy định tại khoản 1 Điều 2 của Luật này mà có yêu cầu thì được hưởng bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định tại các khoản 1, 2 và 4 Điều 54 của Luật này mà chưa đủ 20 năm đóng bảo hiểm xã hội hoặc theo quy định tại khoản 3 Điều 54 của Luật này mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện;
 

b) Ra nước ngoài để định cư;

c) Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế;

d) Trường hợp người lao động quy định tại điểm đ và điểm e khoản 1 Điều 2 của Luật này khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.”

Xét trường hợp của bạn theo quy định trên thì bạn sẽ được rút bảo hiểm xã hội một lần khi ra nước ngoài định cư nên bạn phải chờ có visa định cư mới có đủ điều kiện để làm thủ tục hưởng bảo hiểm xã hội một lần.

Hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội một lần được quy định tại điều 109 Luật Bảo hiểm xã hội:

“1. Sổ bảo hiểm xã hội.

2. Đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người lao động.

3. Đối với người ra nước ngoài để định cư phải nộp thêm bản sao giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau đây:

a) Hộ chiếu do nước ngoài cấp;

b) Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh với lý do định cư ở nước ngoài;

c) Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.

4. Trích sao hồ sơ bệnh án trong trường hợp quy định tại điểm c khoản 1 Điều 60 và điểm c khoản 1 Điều 77 của Luật này.

5. Đối với người lao động quy định tại Điều 65 và khoản 5 Điều 77 của Luật này thì hồ sơ hưởng trợ cấp một lần được thực hiện theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều này.”

Và theo quy định Khoản 3  và khoản 4 Điều 110 Luật Bảo hiểm xã hội về giải quyết hưởng lương hưu, bảo hiểm xã hội một lần:

“3. Trong thời hạn 30 ngày tính đến thời điểm người lao động đủ điều kiện và có yêu cầu hưởng bảo hiểm xã hội một lần nộp hồ sơ quy định tại Điều 109 của Luật này cho cơ quan bảo hiểm xã hội.

4. Trong thời hạn 20 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với người hưởng lương hưu hoặc trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định đối với trường hợp hưởng bảo hiểm xã hội một lần, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho người lao động; trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.”

Theo các quy định trên thì trong vòng 30 ngày kể từ khi bạn đủ điều kiện bạn cần nộp hồ sơ gồm các giấy tờ được quy định tại khoản 1, khoản 2, khoản 3 Điều 109 trên. Và sau 10 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ theo quy định cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ có trách nhiệm giải quyết và tổ chức chi trả cho bạn, trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Thứ hai, quy định về bảo hiểm thất nghiệp:

Hưởng trợ cấp thất nghiệp hiện này được quy định tại Điều 46 Luật Việc làm 2013:

“Điều 46. Hưởng trợ cấp thất nghiệp

1. Trong thời hạn 03 tháng, kể từ ngày chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc, người lao động nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại trung tâm dịch vụ việc làm do cơ quan quản lý nhà nước về việc làm thành lập.

2. Trong thời hạn 20 ngày, kể từ ngày trung tâm dịch vụ việc làm tiếp nhận đủ hồ sơ, cơ quan nhà nước có thẩm quyền ra quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp; trường hợp không đủ điều kiện để hưởng chế độ trợ cấp thất nghiệp thì phải trả lời bằng văn bản cho người lao động.
 

3. Tổ chức bảo hiểm xã hội thực hiện việc chi trả trợ cấp thất nghiệp cho người lao động trong thời hạn 05 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp.”

Và điều kiện hưởng trợ cấp thất nghiệp được quy định tại Điều 49 Luật này:

“ Điều 49. Điều kiện hưởng

Người lao động quy định tại khoản 1 Điều 43 của Luật này đang đóng bảo hiểm thất nghiệp được hưởng trợ cấp thất nghiệp khi có đủ các điều kiện sau đây:

1. Chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc, trừ các trường hợp sau đây:

a) Người lao động đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc trái pháp luật;

b) Hưởng lương hưu, trợ cấp mất sức lao động hằng tháng;

2. Đã đóng bảo hiểm thất nghiệp từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 24 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng lao động hoặc hợp đồng làm việc đối với trường hợp quy định tại điểm a và điểm b khoản 1 Điều 43 của Luật này; đã đóng bảo hiểm thất nghiệp từ đủ 12 tháng trở lên trong thời gian 36 tháng trước khi chấm dứt hợp đồng lao động đối với trường hợp quy định tại điểm c khoản 1 Điều 43 của Luật này;

3. Đã nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp tại trung tâm dịch vụ việc làm theo quy định tại khoản 1 Điều 46 của Luật này;

4. Chưa tìm được việc làm sau 15 ngày, kể từ ngày nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp, trừ các trường hợp sau đây:

a) Thực hiện nghĩa vụ quân sự, nghĩa vụ công an;

b) Đi học tập có thời hạn từ đủ 12 tháng trở lên;

c) Chấp hành quyết định áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc;

d) Bị tạm giam; chấp hành hình phạt tù;

đ) Ra nước ngoài định cư; đi lao động ở nước ngoài theo hợp đồng;
 

e) Chết.”

Trong trường hợp của bạn thì trước khi bạn có visa định cư nước ngoài bạn vẫn có thể được hưởng trợ cấp thất nghiệp khi đáp ứng được các điều kiện theo quy định tại Điều 49.

 Và cũng theo quy định này thì sau 15 ngày kể từ ngày nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp mà chưa tìm được việc bạn đã có thể hưởng trợ cấp thất nghiệp mà không phải đợi 3 tháng như bạn nghĩ mà 3 tháng này là thời hạn để bạn nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp sau khi chấm dứt hợp đồng lao động.

Thứ ba, thủ tục ủy quyền nộp hồ sơ và nhận bảo hiểm xã hội một lần:

Căn cứ khoản 12 Điều 25 Quyết định 01/QĐ-BHXH ngày 3 tháng 1 năm 2014.” Người lao động, thân nhân người lao động có thể trực tiếp hoặc nhờ người khác thay mình nộp hồ sơ để đề nghị giải quyết hưởng BHXH nhưng phải trực tiếp nhận kết quả giải quyết và tiền hưởng bảo hiểm xã hội; trường hợp không có điều kiện nhận trực tiếp thì phải ủy quyền ( giấy lĩnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội theo mẫu số 18- CBH ban hành kèm theo Quyết định 488/QĐ-BHXH ngày 23/5/2012 của BHXH Việt Nam về quản lý chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội hoặc hợp đồng ủy quyền hoặc giấy ủy quyền khác theo quy định của pháp luật).

Như vậy, theo quy định trên thì bạn có thể nhờ người khác không nhất thiết phải là thân nhân thay bạn nộp hồ sơ để đề nghị giải quyết hưởng BHXH. Và nếu bạn không thể trực tiếp nhận kết quả giải quyết và tiền hưởng bảo hiểm xã hội thì bạn có thể ủy quyền cho người khác không nhất thiết phải là thân nhân để nhận thay.

Thứ tư, thời gian được tính bảo hiểm xã hội một lần:

Theo quy định tại Khoản 5 Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội: “ Thời gian đóng bảo hiểm xã hội là thời gian được tính từ khi người lao động bắt đầu đóng bảo hiểm xã hội cho đến khi dừng đóng. Trường hợp người lao động đóng bảo hiểm xã hội không liên tục thì thời gian đóng bảo hiểm xã hội là tổng thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội.”

Như vậy, do thời gian bạn tham gia bảo hiểm xã hội không liên tục tại nhiều công ty nên thời gian đóng bảo hiểm xã hội của bạn sẽ được tính là tổng thời gian đã đóng bảo hiểm xã hội vì vậy mà để tính bảo hiểm xã hội một lần sẽ tính theo tổng thời gian bạn đã tham gia bảo hiểm từ năm 2007 cho đến lúc bạn chấm dứt hợp đồng lao động.

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn yêu cầu tư vấn: BHXH và trợ cấp thất nghiệp với trường hợp ra nước ngoài. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ hoặc cần hỗ trợ pháp lý khác bạn vui lòng liên hệ qua Email hoặc gọi điện đến bộ phận luật sư tư vấn trực tuyến - Số điện thoại liên hệ 1900.6169 để được giải đáp, hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng

Cv: Nguyễn Thị Thủy – Công ty Luật Minh Gia