Hiếp dâm trẻ em chưa đạt có bị truy cứu trách nhiệm hình sự?

Trả lời: Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến Luật Minh Gia, trường hợp của bạn chúng tôi tư vấn như sau:

Bộ luật Hình sự 2015 có quy định về tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi tại Điều 142 – Bộ luật Hình sự 2015 như sau:

"1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi trái với ý muốn của họ;

b) Giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người dưới 13 tuổi."

Về phân tích tội phạm, tội hiếp dâm được xem là tội phạm có cấu thành hình thức. Do đó, việc đánh giá tội phạm đã hoàn thành việc giao cấu về mặt sinh lý hay chưa không phải là yếu tố để định tội danh. Chỉ cần người nào có hành vi dùng vũ lực, hay đe doạ dùng vũ lực để thực hiện hành vi giao cấu, hoặc hành vi quan hệ tình dục khác với nạn nhân là tội phạm đã hình thành.

Trường hợp đang thực hiện hành vi cưỡng hiếp với trẻ em dưới 16 tuổi mà bị phát hiện kịp thời, chưa gây ra hậu quả thì sẽ được coi là “phạm tội chưa đạt”.Tại Điều 15 Bộ Luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) có quy định về Phạm tội chưa đạt, cụ thể:

"Phạm tội chưa đạt là cố ý thực hiện tội phạm nhưng không thực hiện được đến cùng vì những nguyên nhân ngoài ý muốn của người phạm tội.

Người phạm tội chưa đạt phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm chưa đạt."

Do vậy, với hành vi cưỡng hiếp trẻ em dưới 16 tuổi dù chưa thực hiện được và chưa gây ra hậu quả gì thì vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Hiếp dâm người dưới 16 tuổi theo quy định tại Điều 142 – Bộ luật Hình sự 2015. Ngoài ra, luật này cũng quy định về Quyết định hình phạt trong trường hợp chuẩn bị phạm tội, phạm tội chưa đạt tại Điều 57 như sau:

"1. Đối với hành vi chuẩn bị phạm tội và hành vi phạm tội chưa đạt, hình phạt được quyết định theo các điều của Bộ luật này về các tội phạm tương ứng tùy theo tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi, mức độ thực hiện ý định phạm tội và những tình tiết khác khiến cho tội phạm không thực hiện được đến cùng.

2. Đối với trường hợp chuẩn bị phạm tội, hình phạt được quyết định trong phạm vi khung hình phạt được quy định trong các điều luật cụ thể.

3. Đối với trường hợp phạm tội chưa đạt, nếu điều luật được áp dụng có quy định hình phạt cao nhất là tù chung thân hoặc tử hình thì áp dụng hình phạt tù không quá 20 năm; nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định."

Căn cứ vào những quy định trên, trong trường hợp này người đó đã phạm tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi ở giai đoạn phạm tội chưa đạt. Người phạm tội này sẽ bị phạt tù từ 7 năm đến 15 năm. Vì H phạm tội ở giai đoạn chưa đạt nên hình phạt không quá mức ¾ mức hình phạt nói trên.

Trân trọng!