Mua bán cỏ mỹ có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

1. Tư vấn về hành vi mua bán “cỏ mỹ” tại Việt Nam

Hành vi mua bán ma túy, các chất kích thích (trừ một số ít trường hợp được cho phép) là hành vi trái quy định của pháp luật. Cỏ mỹ được xác định là một loại chất kích thích, tạo cảm giác hưng phấn khi sử dụng và xác định có thể chứa chất ma túy (XLR-11). Cũng chính vì vậy, việc mua bán “cỏ mỹ” ở nước ta là hành vi trái pháp luật và bị cấm và sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.

Nếu bạn có vấn đề khó khăn, chưa nắm bắt được về quy định của pháp luật về xử phạt hành vi mua bán trái phép chất ma túy, chất kích thích, hãy liên hệ với Công ty Luật Minh Gia để được các Luật sư, chuyên viên hướng dẫn tư vấn các vấn đề như:

- Quy định pháp luật về hành vi mua bán trái phép chất ma túy;

- Quy định về xử lý hành vi mua bán trái phép ma túy;

- Tư vấn tất cả các vấn đề pháp lý về Luật hình sự.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo tình huống tư vấn dưới đây của công ty Luật Minh Gia để có thêm thông tin hoặc đối chiếu với trường hợp của mình.

2. Hỏi về hành vi mua bán “cỏ mỹ”

Nội dung tư vấn cụ thể như sau:

Chào anh/chị! Em xin trình bày với luật sư một trường hợp như sau. Em trai ruột của em tên là H , sinh năm 1995 năm nay H 23 tuổi. Mới đây, ngày 26/05/2018  e H bị bắt khi nhận gói hàng được xác định là cỏ mỹ với khối lượng là 1 kg qua đường bưu điện. Hiện tại em H đang có 1 vợ và 2 con nhỏ, con lớn hơn 2 tuổi và con nhỏ gần 7 tháng tuổi. Đây là phạm tội lần đầu tiên, chưa tiền án tiền sự. Em H hiện tại bị tạm giam. Gia đình em rất đang lo lắng. Em gửi luật sư thông tin cụ thể như trên, kính mong luật sư có thông tin cụ thể tư vấn ạ. Em cảm ơn luật sư ạ.

Trả lời:

Cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi tới Công ty Luật Minh Gia, với trường hợp của bạn chúng tôi xin được tư vấn như sau:

Thứ nhất, xác định tội danh:

Theo thông tin bài viết trên tuvancainghien.gov.vn  thành phần chính trong cỏ mỹ có chứa chất XLR-11. Căn cứ theo Nghị định 73/2018/NĐ-CP quy định thì hoạt chất trên thuộc các danh mục chất ma túy dùng hạn chế trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, điều tra tội phạm hoặc trong lĩnh vực y tế theo quy định của cơ quan có thẩm quyền.

Theo thông tin bạn cung cấp, H có nhận gói hàng bên trong chứa 1 kg cỏ mỹ qua đường bưu điện. Để xác định rõ tội danh của H cần phải xác định mục đích H nhận 1 kg cỏ mỹ để làm gì, tùy từng trường hợp và mục đích của H, cơ quan điều tra có thể truy cứu trách nhiệm hình sự đối với H về một trong các tội như: Tội mua bán trái phép chất ma túy, Tội tàng trữ trái phép chất ma túy, Tội vận chuyển trái phép chất ma túy. Cụ thể:

Điều 251 Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 (gọi chung là Bộ luật hình sự 2015) quy định về Tội mua bán trái phép chất ma túy như sau: 

"1. Người nào mua bán trái phép chất ma túy, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

2.Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

........

i) Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng từ 05 gam đến dưới 30 gam;

4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:

a) Nhựa thuốc phiện, nhựa cần sa hoặc cao côca có khối lượng 05 kilôgam trở lên;

b) Heroine, Cocaine, Methamphetamine, Amphetamine, MDMA hoặc XLR-11 có khối lượng 100 gam trở lên;

.......

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 500.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản."

Theo đó, mua bán trong trường hợp này bao gồm các hành vi sau:

-  Bán trái phép chất ma túy cho người khác (không kể có thu lợi hay không).

-  Mua chất ma túy nhằm bán trái phép cho người khác.

-  Xin chất ma túy nhằm bán trái phép cho người khác.

-  Tàng chữ chất ma túy nhằm bán trái phép cho người khác (nếu không có mục đích bán lại cho người khác thì người phạm tội bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội tàng trữ trái phép chất ma túy).

-  Vận chuyển chất ma túy nhằm bán trái phép cho người khác (nếu không có mục đích bán lại cho người khác thì người phạm tội bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội tàng trữ trái phép chất ma túy).

-  Dùng chất ma túy (thay cho tiền) nhằm trao đổi thanh toán trái phép (chẳng hạn mua hàng hóa rồi dùng chất ma túy để trả thay vì trả tiền).

-  Dùng tài sản không phải là tiền (như vàng, xe gắn máy…) nhằm đem trao đổi, thanh toán…lấy chất ma túy nhằm bán lại trái phép cho người khác.

Như vậy,  nếu H có một trong các hành vi trên thì  sẽ bị truy cứu về tội mua bán trái phép chất ma túy theo quy định tại Điều 251 Bộ luật hình sự năm 2015.

Để xác định hành vi mua bán trái phép chất ma túy bị truy cứu theo khoản nào của Điều 215 Bộ luật hình sự 2015, cơ quan điều tra cần xác định hàm lượng chất XLR-11 có trong 1 kg cỏ mỹ mà H mua để làm căn cứ định khung hình phạt.

Nếu H nhận 1 kg cỏ mỹ mà không có mục đich để mua bán, căn cứ vào hàm lượng chất XLR -11 có trong 1 kg cỏ mỹ, H có thể bị truy cứu về Tội tàng trữ trái phép chất ma túy theo quy định tại Điều 249 Bộ luật hình sự 2015 hoặc Tội vận chuyển trái phép chất ma túy theo quy định tại Điều 250 Bộ luật hình sự 2015.

Do vậy, đối với trường hợp của H mục đích mua chỉ để sử dụng không nhằm mua bán, vận chuyển cho những đối tượng khác thì hành vi này khi đủ căn cứ sẽ bị truy cứu về tội tàng trữ trái phép chất ma túy. Cũng như phân tích ở trên, để có thể xác định chính xác khung hình phạt của H cần phải biết được hàm lượng của chất trên trong 1 kg cỏ mỹ là bao nhiêu. Do đó, trường hợp này bạn có thể đối chiếu với điều luật trên để xem xét về hình phạt của hành vi này.

Thứ hai, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự (TNHS) của H:

Điều 51 Bộ luật hình sự 2015 quy định về các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự gồm: 

1. Các tình tiết sau đây là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự:

a) Người phạm tội đã ngăn chặn hoặc làm giảm bớt tác hại của tội phạm;

b) Người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả;

c) Phạm tội trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng;

d) Phạm tội trong trường hợp vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết;

đ) Phạm tội trong trường hợp vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội;

e) Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra;

g) Phạm tội vì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn mà không phải do mình tự gây ra;

h) Phạm tội nhưng chưa gây thiệt hại hoặc gây thiệt hại không lớn;

i) Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng;

k) Phạm tội vì bị người khác đe dọa hoặc cưỡng bức;

l) Phạm tội trong trường hợp bị hạn chế khả năng nhận thức mà không phải do lỗi của mình gây ra;

m) Phạm tội do lạc hậu;

n) Người phạm tội là phụ nữ có thai;

o) Người phạm tội là người đủ 70 tuổi trở lên;

p) Người phạm tội là người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng;

q) Người phạm tội là người có bệnh bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình;

r) Người phạm tội tự thú;

s)14 Người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải;

t)15 Người phạm tội tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm trong việc phát hiện tội phạm hoặc trong quá trình giải quyết vụ án;

u) Người phạm tội đã lập công chuộc tội;

v) Người phạm tội là người có thành tích xuất sắc trong sản xuất, chiến đấu, học tập hoặc công tác;

x)16 Người phạm tội là người có công với cách mạng hoặc là cha, mẹ, vợ, chồng, con của liệt sĩ.

2. Khi quyết định hình phạt, Tòa án có thể coi đầu thú hoặc tình tiết khác là tình tiết giảm nhẹ, nhưng phải ghi rõ lý do giảm nhẹ trong bản án.

Đối chiếu với quy định trên, nếu H có ít nhất hai tình tiết giảm nhẹ TNHS theo quy định tại Điều 51 thì khi quyết định hình phạt, Tòa án sẽ xem xét những tình tiết đó đưa ra mức án phù hợp với hành vi của H.