Giảm lương không theo hợp đồng có vi phạm luật không?

1. Luật sư tư vấn pháp luật lao động

Tiền lương cho người lao động luôn là vấn để được soạn thảo và chú ý khi ký kết hợp đồng lao động. Khi có thay đổi về vấn đề tiền lương, tiền thưởng, … Người lao động và người sử dụng lao động phải tiến hành thỏa thuận điều chỉnh vấn đề này. Nếu bạn là người lao động, bạn cần nắm rõ các quy định pháp luật về Lao động để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình về những nội dung sau:

- Quy định của pháp luật về chế độ tiền lương, tiền công;

- Quy trình, thủ tục điều chỉnh tiền lương;

- Tư vấn tất cả các vấn đề liên quan đến pháp luật lao động.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo tình huống tư vấn dưới đây để có thêm thông tin về các quy định pháp luật về chế độ tiền lương.

2. Hỏi về chế độ tiền lương của người lao động

Câu hỏi yêu cầu luật sư tư vấn: Thưa luật sư, Công ty nơi em đang làm việc hoạt động theo mô hình bệnh viện tư nhân, nay báo vì lý do làm ăn thua lỗ nên muốn giảm lương của nhân viên so với hợp đồng (Hợp đồng vô thời hạn). Vậy có đúng luật không? Và trong thời gian hoạt động ngắn như vậy thì việc công ty báo thua lỗ có hợp lý không?Vậy khi người sử dụng lao động muốn cắt giảm lương của người lao động thì cần trình cho người lao động thấy các giấy tờ nào để chứng minh việc thua lỗ? người lao động có thể nhờ Công đoàn cơ sở đứng ra giải quyết được không? Theo em đọc trong khoản 2,3 điều 35 Bộ luật lao động sửa đổi năm 2013 thì có ghi là việc sửa đổi, bổ sung trong hợp đồng lao động là do 2 bên thương lượng, nếu thương lượng được thì ký kết, còn nếu không thương lượng được thì vẫn thực hiện hợp đồng lao động như đã giao kết ban đầu. Nếu trường hợp người lao động không đồng ý việc yêu cầu giảm lương của người sử dụng lao động đưa ra thì có thể nhờ cơ quan luật pháp nào xử lý và cần có các giấy tờ gì xin luật sư tư vấn giúp em. Mong sớm nhận được phản hồi từ phía luật sư Xin chân thành cảm ơn.

Công ty luật Minh Gia tư vấn cho bạn như sau:

Theo quy định tại Điều 35 Bộ Luật lao động  về Sửa đổi, bổ sung hợp đồng lao động như sau:

 "1. Trong quá trình thực hiện hợp đồng lao động, nếu bên nào có yêu cầu sửa đổi, bổ sung nội dung hợp đồng lao động thì phải báo cho bên kia biết trước ít nhất 3 ngày làm việc về những nội dung cần sửa đổi, bổ sung.

2. Trong trường hợp hai bên thỏa thuận được thì việc sửa đổi, bổ sung hợp đồng lao động được tiến hành bằng việc ký kết phụ lục hợp đồng lao động hoặc giao kết hợp đồng lao động mới.

3. Trong trường hợp hai bên không thoả thuận được việc sửa đổi, bổ sung nội dung hợp đồng lao động thì tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động đã giao kết".

Do đó, nếu công ty muốn giảm lương của người lao động thì cần phải thông bảo trước ít nhất 03 ngày để hai bên tiến hành thỏa thuận sửa đổi lại hợp đồng lao động. Nếu không thỏa thuận được thì tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động đã giao kết.

Như vậy, việc công ty tự ý giảm lương của người lao động là trái quy định pháp luật.

Theo Điều 191 Bộ Luật lao động quy định về Quyền của cán bộ công đoàn cơ sở trong quan hệ lao động:"Gặp người sử dụng lao động để đối thoại, trao đổi, thương lượng về những vấn đề lao động và sử dụng lao động".

Do đó, người lao động có thể nhờ cán bộ Công đoàn cơ sở gặp người có thẩm quyền ở công ty để thương lượng về vấn đề giảm lương của người lao động.

Trường hợp người lao động không đồng ý yêu cầu giảm lương của công ty thì có thể làm đơn yêu cần tới Phòng Lao động - thương binh và xã hội để hòa giải. Nếu vẫn không giải quyết được vấn đề thì người lao động có quyền khởi kiện tại Tòa án nhân dân quận/huyện nơi mà công ty có trụ sở.

-------------

Câu hỏi thứ 2 - Làm thêm giờ nhưng đã được nghỉ bù có tính lương làm thêm giờ?

Xin hỏi Luật Minh Gia  như sau: Tại điều 61 luật lao động ban hành năm 1994 quy định nếu người lao động(NLĐ) sau thời gian làm thêm được bố trí nghỉ bù những giờ làm thêm thì người sử dụng lao động (NSDLD) phải trả phần tiền chênh lệch so với tiền lương ngày thường . Tương tự tại thông tư liên tịch Số : 08/2005/TTLT/BNV-BTC ban hành năm 2005 ở tiết b điểm 2 mục IV cũng hướng dẫn cách tính tương tự.  Tuy nhiên, theo luật lao động 2012 và thông tư liên tịch số Số: 23/2015/TT-BLĐTBXH hướng dẫn thực hiện một số điểm của luật lao đông ban hành năm 2015  thì không quy định cụ thể cách tính lương trong trường hợp được nghỉ bù số giờ làm thêm. Luật mới chỉ nêu sau đợt làm thêm, NSDLĐ phải bố trí nghỉ bù cho NLĐ, nếu không bố trí được nghỉ bù thì phải trả tiên làm thêm giờ. Do đó NSDLĐ có thể hiểu là sau thời gian  làm thêm nếu NLĐ được nghỉ bù thì không cần trả số tiền chênh lệch. Vậy xin hỏi đây là điểm mới của luật lao động hay là sự thiếu sót của bộ luật. Trân trọng cảm ơn!

Trả lời: Chào anh/chị! Cảm ơn anh/chị đã tin tưởng và gửi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, Đối với yêu cầu hỗ trợ của anh/chị chúng tôi đã tư vấn một số trường hợp tương tự thông qua một hoặc một số bài viết cụ thể sau đây: 

>> Tiền lương làm thêm giờ và ngày nghỉ bù sau khi làm thêm giờ

Căn cứ theo quy định tại Điều 97 Bộ luật lao động 2012 về Tiền lương làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm:

"1. Người lao động làm thêm giờ được trả lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc đang làm như sau:

a) Vào ngày thường, ít nhất bằng 150%;

b) Vào ngày nghỉ hằng tuần, ít nhất bằng 200%;

c) Vào ngày nghỉ lễ, ngày nghỉ có hưởng lương, ít nhất bằng 300% chưa kể tiền lương ngày lễ, ngày nghỉ có hưởng lương đối với người lao động hưởng lương ngày.

2. Người lao động làm việc vào ban đêm, thì được trả thêm ít nhất bằng 30% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc của ngày làm việc bình thường.

3. Người lao động làm thêm giờ vào ban đêm thì ngoài việc trả lương theo quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này, người lao động còn được trả thêm 20% tiền lương tính theo đơn giá tiền lương hoặc tiền lương theo công việc làm vào ban ngày".
Theo Điểm c Khoản 2 Điều 106 Bộ luật lao động 2012:

"c) Sau mỗi đợt làm thêm giờ nhiều ngày liên tục trong tháng, người sử dụng lao động phải bố trí để người lao động được nghỉ bù cho số thời gian đã không được nghỉ".

Đối chiếu các quy định trên thì khi người lao động làm thêm giờ vào ngày nào thì được trả lương làm thêm giờ tính theo ngày đó, cách tính tiền lương làm thêm giờ được thực hiện theo Điều 97 Bộ luật lao động 2012. Sau mỗi đợt làm thêm nhiều ngày liên tục trong tháng, người lao động được bố trí nghỉ bù cho thời gian đã không được nghỉ, người sử dụng lao động không phải trả lương cho người lao động vào ngày nghỉ bù. Như vậy, vẫn sẽ có sự chênh lệch về tiên lương khi người lao động làm thêm giờ và được nghỉ bù vào ngày khác.