Giải đáp các vấn đề liên quan đến tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Kính gửi Công ty Luật Minh Gia ạ, em có điều muốn hỏi nhờ Công ty Luật tư vấn giúp em ạ. Vấn đề là: Bên em là tài xế lái xe dịch vụ thuê, vào ngày 03/08/2017 có khách đặt xe từ Sài Gòn chở về An Giang 3 ngày và trở lại Sài Gòn khách đặt xe đi tiếp lên Đà Lạt 1 tuần. Vì là chạy dịch vụ nên khi khách đặt xe chở khách kêu đi đâu là chở đi đó, nhưng khi về khách không thanh toán liền mà hẹn là khách về cơ quan lấy tiền rồi trả sau, vì tin tưởng nên về cất xe và quay lại địa chỉ nơi khách nói sau 1 tiếng để lấy tiền, nhưng lúc này điện thoại thì khách không nghe máy, cũng vì chạy đường xa mệt và cũng đã 1h khuya nên nghĩ về nhà nghỉ sáng mai rồi điện thoại lấy tiền sau, sáng hôm sau điện thoại thì khách hẹn đang đi lấy tiền xong rồi thanh toán, trưa điện thoại đến thì khách khóa máy và ngày nào cũng vậy. Sau đó vài ngày khách có ý định lợi dụng chiếm đoạt tài sản tiếp là ban ngày điện thoại thì khóa, tối đền gọi được thông qua zalo thì khách hỏi có tiền cho mượn 1 triệu để đi xuống Đồng Tháp lấy tiền cho người quen mượn rồi về thanh toán luôn tiền đi xe và tiền mượn. Tổng tiền khách đi xe hết 15 triệu. Tôi mới nói tôi không có tiền, yêu cầu khách trả tiền cho tôi và nói tôi đã cầm xe máy của mình để ứng trước tiền cho chủ rồi, giờ khách trả cho tôi để tôi lấy xe ra, khách hứa đi xuống Đồng Tháp lấy tiền lên trả cho tôi liền đợi 2,3 ngày đi rồi trả cho. Tôi để 2,3 ngày không gọi đòi để xem có trả không, thấy qua 3 ngày khách không nói gì lúc này tôi điện thoại thì thuê bao và ngày nào cũng gọi thuê bao hoặc đỗ chuông thì không nghe máy, cứ vậy tiếp diễn cho đến nay là 1 tháng, mấy ngày nay tôi có dùng số lạ gọi thì bắt máy, xong hỏi ai vậy, tôi nói là tôi và kêu trả tiền cho tôi thì nói biết rồi đang bận đợi chút rồi tắt máy, sau đó tôi gọi lại thì không nghe máy nữa. Và tới giờ tôi được biết không riêng gì tôi bị lừa, mà ngay cả khách sạn khách ở trên Đà Lạt lúc đi du lịch cũng chưa thanh toán và đi xe dịch vụ khác cũng chưa thanh toán. Nay tôi muốn hỏi Luật sư với tội trên có được ghép vào tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản không và cách khởi tố để lấy lại tiền như thế nào? Thủ tục thế nào? Xin luật sư giải đáp giúp! Xin chân thành cảm ơn!

Trả lời tư vấn: Chào bạn, cảm ơn bạn đã tin tưởng gửi câu hỏi đề nghị tư vấn đến Công ty Luật Minh Gia, đối với trường hợp trên chúng tôi tư vấn như sau:

Theo Bộ luật Hình sự năm 1999 (sửa đổi bổ sung năm 2009) tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản được quy định như sau:

Điều 139. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản 

1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ năm trăm nghìn đồng đến dưới năm mươi triệu đồng hoặc dưới năm trăm nghìn đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ sáu tháng đến ba năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ hai năm đến bảy năm:

a) Có tổ chức;

...

e) Chiếm đoạt tài sản có giá trị từ năm mươi triệu đồng đến dưới hai trăm triệu đồng;

g) Gây hậu quả nghiêm trọng.

...

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ mười triệu đồng đến một trăm triệu đồng, tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản, bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ một năm đến năm năm.

Lừa đảo chiếm đoạt tài sản được hiểu là hành vi dùng thủ đoạn gian dối làm cho chủ sở hữu, người quản lý tài sản tin nhầm giao tài sản cho người phạm tội để chiếm đoạt tài sản đó.
 

Về khách quan, phải có hành vi dùng thủ đoạn gian dối nhằm chiếm đoạt tài sản. Dùng thủ đoạn gian dối là đưa ra thông tin giả (không đúng sự thật) nhưng làm cho người khác tin đó là thật và giao tài sản cho người phạm tội. Việc đưa ra thông tin giả có thể bằng nhiều hình thức khác như giả vờ vay, mượn, thuê để chiếm đoạt tài sản.
 

Về mặt chủ quan, lỗi của người phạm tội là lỗi cố ý.
 

Khách thể là quyền sở hữu tài sản của người khác.

Chủ thể là bất cứ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự.

Khách thuê xe của bạn nhưng không thực hiện đúng nghĩa vụ thanh toán đối với hợp đồng thuê tài sản đồng thời nhiều lần trốn tránh nghĩa vụ trả nợ bằng cách không nghe điện thoại, trốn tránh gặp mặt. Các tình tiết bạn nêu trong câu hỏi cho thấy người này cố ý không nghe điện thoại, cố ý tránh mặt, cố ý không thực hiện nghĩa vụ. Khách thể là dịch vụ vận tải đã được bạn thực hiện xong.

Như vậy, nếu chủ thể có đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự kết hợp với các yếu tố nêu trên đã đủ cấu thành tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 139 Bộ luật hình sự năm 1999 (sửa đổi bổ sung năm 2009).

Theo đó, căn cứ vào những dấu hiệu của “Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản” và những tình tiết bạn đưa ra, bạn có thể tố giác người có hành vi lừa đảo đó tại Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án nhân dân hoặc với cơ quan, tổ chức khác nơi người đó đang cư trú. Bạn có thể tố giác bằng miệng hoặc bằng đơn tố giác. Việc tố giác hành vi phạm tội của công dân được quy định chi tiết tại Khoản 1 Điều 100 và Điều 101 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003.

Mẫu đơn tố giác:

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập -Tự do - Hạnh phúc

              ..................., ngày …..tháng……..năm 20…

ĐƠN TỐ CÁO

(Về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của …………………..)

Kính gửi:          CÔNG AN QUẬN (HUYỆN)...................................

                         VIỆN KIỂM SÁT NHÂN DÂN QUẬN (HUYỆN).........................

Họ và tên tôi: ……………………………….……     Sinh ngày:……………………..

Chứng minh nhân dân số: ………………………

Ngày cấp: …./…../20…….                                        Nơi cấp: Công an tỉnh………….

Hộ khẩu thường trú: …………………………………………………………………..

Chỗ ở hiện tại:………………………………………………………………………….

Tôi làm đơn này tố cáo và đề nghị Quý cơ quan tiến hành điều tra, khởi tố hình sự đối với hành vi vi phạm pháp luật của:

Anh: ………………………………………………...Sinh ngày:……………………..

Chứng minh nhân dân số: ………………………….

Ngày cấp:………………………………………Nơi cấp: …………………………….

Hộ khẩu thường trú: …………………………………………………………………..

Chỗ ở hiện tại: …………………………………………………………………………

Vì anh ……………….. đã có hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của tôi với số tiền là ………... Sự việc cụ thể như sau:

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………

Từ những sự việc trên, có thể khẳng định …………………..…….. đã dùng thủ đoạn gian dối khi tạo cho tôi sự tin tưởng nhằm mục đích chiếm đoạt tiền của tôi.

Qua thủ đoạn và hành vi như trên, anh ………………. đã chiếm đoạt …………….triệu đồng của tôi.

Tôi cho rằng hành vi của anh ………………. có dấu hiệu phạm tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” - qui định tại Điều 139 Bộ luật hình sự năm 1999 (sửa đổi, bổ sung năm 2009). Theo đó, người nào có “thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác có giá trị từ hai triệu đồng, hoặc dưới hai triệu đồng nhưng gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản, chưa được xoá án tích mà còn vi phạm” thì phạm tội này.

Để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của mình, nay tôi viết đơn này tố cáo anh ………………….. Kính đề nghị Quí cơ quan giải quyết cho những yêu cầu sau đây:

- Xác minh và khởi tố vụ án hình sự để điều tra, đưa ra truy tố, xét xử anh ……………….. về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

- Buộc anh ………………….. phải trả lại tiền cho tôi.

Tôi cam kết toàn bộ nội dung đã trình bày trên là hoàn toàn đúng sự thật và chịu trách nhiệm trước pháp luật về những điều trình bày trên.

Kính mong được xem xét và giải quyết. Xin chân thành cảm ơn.        

                                                                                  Người tố cáo

                                                                             (ký và ghi rõ họ tên)

------------------------------------------------------------------------

Trên đây là nội dung tư vấn của Luật Minh Gia về vấn đề bạn hỏi và quan tâm. Nếu còn vướng mắc, chưa rõ cần luật sư giải đáp, bạn vui lòng gọi đến Tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến của chúng tôi - Số điện thoại liên hệ: 1900.6169 để được hỗ trợ kịp thời.

Trân trọng !
CV tư vấn: Nguyễn Khánh Phượng - Luật Minh Gia